Ministerstwo Energii

Mit 2: Odpady jądrowe są niebezpieczne i nie można ich bezpiecznie składować

 

Opis: Wiele osób uważa, że odpady z elektrowni jądrowych są wyjątkowo groźne i że nie da się ich bezpiecznie przechowywać przez setki czy tysiące lat.

 

Fakty i obalenie mitu:

W elektrowniach jądrowych powstają głównie odpady nisko- i średnioaktywne. Mogą to być zużyte jednorazowe rękawice ochronne, kombinezony czy buty, które miały kontakt z materiałami promieniotwórczymi. Takim rodzajem odpadów są również filtry powietrza z systemów wentylacyjnych reaktora oraz narzędzia używane do konserwacji urządzeń jądrowych.

Szacuje się, że po uruchomieniu dwóch elektrowni jądrowych rocznie powstawać będzie około 1000 m³ takich odpadów. Dla porównania, statystyczna czteroosobowa rodzina wytwarza rocznie około 200 m³ ścieków komunalnych.

Postępowanie z odpadami nisko- i średnioaktywnymi polega na redukcji ich objętości i zestaleniu ich mieszanką cementową w stalowych bębnach. W takiej formie trafiają one do powierzchniowego składowiska odpadów promieniotwórczych.

Polska ma wieloletnie doświadczenie w bezpiecznym przetwarzaniu i składowaniu tego rodzaju odpadów. W Różanie od 1961 roku działa Krajowe Składowisko Odpadów Promieniotwórczych, do którego trafiają odpady powstające w reaktorze „Maria”, przemyśle i medycynie.

Z kolei ilość odpadów wysokoaktywnych jest niewielka. Szacuje się, że całe wypalone paliwo jądrowe wyprodukowane przez wszystkie elektrownie jądrowe na świecie w ciągu ostatnich 50 lat zajęłoby objętość porównywalną z boiskiem piłkarskim o głębokości 10 metrów.

Odpady wysokoaktywne – głównie wypalone paliwo jądrowe – są zabezpieczane w szczelnych, wielowarstwowych (najczęściej stalowych i betonowych) pojemnikach, a następnie przechowywane w suchych przechowalnikach na powierzchni ziemi pod stałą kontrolą. Docelowo trafią do składowisk głęboko pod ziemią, zlokalizowanych w formacjach geologicznych stabilnych od milionów lat. Takie składowiska już powstają, np. Onkalo w Finlandii.

Zaawansowane projekty przygotowania głębokich składowisk ma też Szwecja i Francja. Bezpieczeństwo składowania odpadów zostało potwierdzone przez ekspertów Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej oraz Agencji Energii Jądrowej przy Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (NEA OECD). Ponadto znaczna część wypalonego paliwa może zostać ponownie wykorzystana (tzw. recykling paliwa jądrowego), co znacząco zmniejsza ilość odpadów kierowanych do składowania. Zastosowanie reaktorów nowej generacji pozwoli w przyszłości na tzw. zamknięcie cyklu paliwowego i dalszą redukcję ilości powstających odpadów.  

Podsumowanie:

👉 Polska ma wieloletnie doświadczenie w zakresie bezpiecznego postępowania z odpadami promieniotwórczymi.
👉 W Różanie od 1961 roku działa składowisko odpadów promieniotwórczych, zarządzane przez Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych.
👉 Odpady jądrowe są ściśle kontrolowane i bezpiecznie przechowywane.
👉 Ich ilość jest niewielka w porównaniu z odpadami z innych źródeł energii.
👉 Technologie ich składowania i recyklingu są sprawdzone i rozwijane w wielu krajach.
👉 Twierdzenie, że „nie można ich bezpiecznie przechowywać”, to mit oderwany od współczesnej praktyki inżynieryjnej i naukowej.