170 mln zł na zapobieganie klęskom i katastrofom
30.10.2025
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz PGW Wody Polskie zawarli umowy na dofinansowanie dwóch inwestycji: Suchego Polderu Żelazna w Opolu oraz wałów rzeki San. Obiekty te zapewniają ochronę przeciwpowodziową mieszkańców województwa podkarpackiego i opolskiego. Dofinansowanie z Funduszy Europejskich wyniesie 170 mln zł.
Najważniejsze:
- Projekty przyczynią się do zmniejszenia skutków powodzi i suszy.
- Środki unijne w wysokości 120 mln zł wesprą uszczelnienie wału lewego rzeki San. Zapewni to większe bezpieczeństwo przeciwpowodziowe dla 8 500 mieszkańców.
- Blisko 51 mln zł z dofinansowania zostanie przeznaczone na przebudowę polderu Żelazna - Etap II, która zwiększy jego pojemność do 9,7 mln m3, zapewniając bezpośrednie bezpieczeństwo ochrony przeciwpowodziowej Opola i ościennych gmin.
- Łączne dofinansowanie obu projektów wyniesie 170 mln zł.
Dofinansowane działania obejmują budowę i modernizację urządzeń wodnych i infrastruktury towarzyszącej, budowę wałów, polderów i wrót przeciwpowodziowych. Realizowane przedsięwzięcia są spójne z założeniami przepisów unijnych i krajowych dotyczących ochrony przyrody i adaptacji do zmian klimatu.
Suchy Polder Żelazna w Opolu
Polder Żelazna ma za zadanie przejąć szczyt fali powodziowej i redukować przepływy na rzece Odrze. W sytuacji zagrożenia powodziowego uruchamia się i działa jako bufor. Na codzień nie jest zalewany wodą. Pierwszy etap przebudowy Polderu Żelazna zakończył się w 2023 roku i zwiększył pojemność polderu do 3,8 mln m³.
W wyniku przeprowadzonych inwestycji polder zapewni bezpośrednią ochronę przeciwpowodziową dla 4 tys. mieszkańców. W ramach drugiego etapu przebudowy pojemność polderu wzrośnie do 9,7 mln m3.
W projekcie planowana jest przebudowa wałów rzeki Odry na odcinku 4,13 km oraz budowa urządzeń towarzyszących. Efektem przedsięwzięcia będzie zabezpieczenie przeciwpowodziowe doliny Odry, w tym terenów:
- specjalnej strefy ekonomicznej,
- zamieszkałych terenów przy ul. Partyzanckiej w Opolu,
- obwodnicy północnej Opola,
- miejscowości Żelazna w gm. Dąbrowa.
Projekt ma ponadregionalny charakter i wpływa też na zmniejszenie zagrożenia powodziowego w województwie dolnośląskim, w tym Oławy i Wrocławia. Koszty inwestycji wyniosą ok. 64 mln zł. NFOŚiGW oraz PGW Wody Polskie podpisały umowę na dofinansowanie drugiego etapu przebudowy polderu kwotą blisko 51 mln zł.
Wały rzeki San
Uszczelnienie, podwyższenie oraz modernizacja korpusu wału lewego rzeki San zapewni większą ochronę przeciwpowodziową na terenie gmin Stalowa Wola i Zaleszany. Prace obejmą przebudowę i modernizację 17 km wałów. Celem projektu jest ograniczenie ryzyka zalania 7,3 tys. ha terenów, na których mieszka ok. 8,5 tys. osób.
Szacowany całkowity koszt realizacji inwestycji wyniesie ponad 160 mln zł, z czego dofinansowanie unijne to blisko 120 mln zł. Prace zakończą się w 2028 roku.
Kolejne projekty przeciwpowodziowe
W ramach programu FEnIKS, działania 2.4 Adaptacja do zmian klimatu, zapobieganie klęskom i katastrofom pozytywną ocenę zyskały kolejne trzy projekty:
- Budowa suchego zbiornika przeciwpowodziowego Rzymówka na rzece Kaczawie,
- Popowodziowa odbudowa cieku Miedzianka i Witka,
- Modernizacja obwałowań rzeki Wisły, Gostynki i Mlecznej.
Nabór wniosków na dofinansowanie zielono-niebieskiej infrastruktury rozpoczął się we wrześniu 2024 r. Budżet programu skierowanego do Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie wynosi 1 mld zł. Dzięki inwestycjom skutki susz i powodzi będą mniej odczuwalne.