W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót
logotyp Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko Rzeczpospolita Polska Dofinansowane przez Unię Europejską

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS)

Program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS) jest następcą dwóch wcześniejszych programów Infrastruktura i Środowisko realizowanych w perspektywach 2007-2013 oraz 2014-2020 (POIiŚ). Jego głównym celem jest poprawa warunków rozwoju kraju poprzez budowę infrastruktury technicznej i społecznej zgodnie z założeniami zrównoważonego rozwoju.

Program FEnIKS został przyjęty przez KE 6 października 2022 r.

Jest on niezwykle istotnym narzędziem realizacji polityki energetycznej, klimatycznej i środowiskowej Polski.

Cały program skupiony jest na rozwoju sześciu obszarów tematycznych, tj:

  • adaptacja do zmian klimatu;
  • rozwój odnawialnych źródeł energii;
  • ochrona środowiska;
  • rozwój ochrony zdrowia;
  • rozwój transportu;
  • kultura i ochrona dziedzictwa kulturowego.

Program FEniKS to największy pod względem finansowym oraz liczby obszarów wsparcia program krajowy w całej Unii Europejskiej. Dzięki tym środkom z nowego funduszu będziemy mogli realizować ważne dla gospodarki i środowiska inwestycje. Środki te będą wspierały m.in. wzrost efektywności energetycznej, redukcję gazów cieplarnianych oraz adaptację do zmian klimatycznych. Realizacja nowych wyzwań i priorytetów przyczyni się więc do szybszego rozwoju nowoczesnej i konkurencyjnej gospodarki w Polsce.

Inwestycje infrastrukturalne w sektorze energetyki mają przyczynić się do poprawy jakości i bezpieczeństwa funkcjonowania sieci elektroenergetycznych oraz rozwoju inteligentnych sieci gazowych i wzrostu ich znaczenia w nowoczesnym, zielonym systemie energetycznym.

Z kolei inwestycje środowiskowe mają wpłynąć na zwiększenie odporności na zmiany klimatu (w tym na susze i powodzie) oraz zapewnić ochronę dziedzictwa przyrodniczego (wzrost zdolności retencyjnych oraz poprawę systemów monitorowania i zarządzania kryzysowego).

Wśród celów programu są również: poprawa gospodarowania wodą pitną oraz ściekami komunalnymi, a także odpadami komunalnymi. Interwencja skierowana jest również na  wzmocnienie ochrony bioróżnorodności i naturalnych ekosystemów oraz rozwój systemów monitorowania zasobów przyrodniczych, aby ułatwić ich ochronę.

Budżet programu

Łączna kwota budżetu przeznaczona na inwestycje i przedsięwzięcia wynosi prawie 29,3 mld euro. W tym z Funduszy Unii Europejskiej na realizację całego programu przewidziano kwotę ok. 24,2 mld euro, z czego ok. 11,3 mld euro z FS i 12,9 mld euro z EFRR.

Podział środków UE dostępnych w ramach FEnIKS 2021-2027 pomiędzy poszczególne obszary wsparcia przedstawia się następująco:

  • sektor energia: 6 079 mln eur
  • sektor środowisko: 3 667 mln eur
  • sektor transport: 12 911 mln eur
  • sektor zdrowie: 650 mln eur
  • sektor kultura 600 mln eur
  • pomoc techniczna: 282 mln eur

W ramach programu realizowanych będzie VIII priorytetów:

Program zakłada realizację ośmiu priorytetów, w ramach których realizowane będą poszczególne, wynikające z rozporządzenia, cele szczegółowe:

Priorytet I: Wsparcie sektorów energetyka i środowisko z Funduszu Spójności

Priorytet II: Wsparcie sektorów energetyka i środowisko z EFRR

Priorytet III: Transport miejski

Priorytet IV: Wsparcie sektora transportu z Funduszu Spójności

Priorytet V: Wsparcie sektora transportu z EFRR

Priorytet VI: Zdrowie

Priorytet VII: Kultura

Priorytet VIII: Pomoc techniczna

Jakie działania wdrażamy?

Minister Klimatu i Środowiska jako Instytucja Pośrednicząca będzie odpowiedzialny za realizację dwóch priorytetów (Priorytet I i Priorytet II) o łącznej wartości 9,75 mld euro (tj. ok 46 mld zł). Kwota ta stanowi aż 40% całej alokacji UE w programie.

W ramach I i II Priorytetu wsparcie będzie ukierunkowywane na obniżenie emisyjności gospodarki i transformację w kierunku gospodarki przyjaznej środowisku i o obiegu zamkniętym.

W porównaniu z poprzednim okresem programowania (2014-2020), finansowanie dostępne na realizację tych polityk wzrosło o ponad 50%.

Zmieniły się również proporcje pomiędzy poszczególnymi sektorami: na sektor energii, a więc efektywność energetyczną w różnych rodzajach budynków, OZE (w tym instalacji produkcji biometanu) oraz infrastrukturę elektroenergetyczną i gazową, przewidziano dwa razy więcej środków – 6,08 mld euro (ok. 29 mld zł). Jest to wzrost adekwatny do skali wyzwań w tym sektorze wynikających z okoliczności gospodarczych i politycznych będących konsekwencją m.in. z wojny na Ukrainie.

Również na projekty dotyczące adaptacji do zmian klimatu i ochrony środowiska mamy dostępnych więcej funduszy – obecnie jest to 3,67 mld euro (tj. ok 17 mld zł).

Warto nadmienić, że w ramach I Priorytetu programu (działanie 01.01) przewidziany został wkład w dalszą realizację programu priorytetowego „Czyste powietrze”.

Jego celem jest poprawa jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych poprzez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych jednorodzinnych.

Wsparcie w programie „Czyste powietrze” będzie mogło dotyczyć samej wymiany indywidualnych, starych i nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe, na nowoczesne źródła ciepła, również w przypadku wymiany na systemy grzewcze zasilane gazem ziemnym.

W programie tym preferowane będą przedsięwzięcia, łączące wymianę źródeł ciepła z termomodernizacją, jednakże nie będzie to wymóg konieczny.

Kliknij, aby przeczytać więcej nt. dofinasowania w ramach Programu "Czyste Powietrze"

Szczegółową listę działań wdrażanych przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska odnajdziesz w zakładce Skorzystaj z programu.

Kto może być beneficjentem?

W ramach I i II Priorytetu FEnIKS o wsparcie finansowe mogą wnioskować:

  • przedsiębiorcy (MŚP, duże przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwa energetyczne - prowadzące działalność przesyłu, dystrybucji energii elektrycznej lub gazu (OSP, OSD)),
  • administracja publiczna (państwowa, rządowa, samorządowa),
  • instytucje wdrażające instrument finansowy,
  • państwowe jednostki budżetowe,
  • jednostki samorządu terytorialnego i ich związki oraz działające w ich imieniu jednostki organizacyjne,
  • przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne,
  • Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
  • Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska,
  • regionalne dyrekcje ochrony środowiska,
  • Straż Pożarna i służby ratownicze,
  • PGL Lasy Państwowe,
  • parki narodowe,
  • PGW Wody Polskie,
  • urzędy morskie,
  • jednostki naukowe i badawczo-rozwojowe,
  • uczelnie wyższe, szkoły i inne placówki systemu oświaty,
  • banki żywności,
  • organizacje pozarządowe,
  • spółdzielnie mieszkaniowe.

Instytucje zaangażowane we wdrażanie I i II Priorytetu programu FEnIKS

Instytucjami odpowiedzialnymi za realizację programu FEnIKS 2021-2027 są:

  1. Instytucja Zarządzająca FEnIKS 2021-2027 - Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Departament Programów Infrastrukturalnych;
  2. Instytucja Pośrednicząca – Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Departament Funduszy Europejskich;
  3. Instytucje Wdrażające:
  • Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
  • Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy.

Materiały

Treść programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 można znaleźć w zakładce Zapoznaj się z prawem i obowiązującymi dokumentami.

Dokumentem rozwijającym i uszczegóławiającym zapisy programu FEnIKS jest Szczegółowy Opis Priorytetów Programu (SZOP) – link do SZOP można znaleźć w zakładce Zapoznaj się z prawem i obowiązującymi dokumentami.

Więcej o programie FEnIKS można przeczytać tutaj.

{"register":{"columns":[]}}