Zapewnienie dostępu do czystej wody pitnej to jeden z kluczowych priorytetów programów inwestycyjnych realizowanych przy wsparciu Funduszy Europejskich. Przykładem efektywnego wykorzystania dofinansowania jest Poznań, gdzie trwa modernizacja jednej z największych „fabryk wody”.

W ciągu ostatnich dekad byliśmy świadkami znaczącej transformacji gospodarki wodno-ściekowej w Polsce. Dzięki dofinansowaniom powstały tysiące kilometrów nowych wodociągów, a istniejące stacje uzdatniania wody zostały zmodernizowane i wyposażone w nowoczesne technologie. Korzyści z tych inwestycji odczuli mieszkańcy wsi, miast i miasteczek w całym kraju. Efekty? Miliony gospodarstw domowych podłączonych do miejskiej sieci wodociągowej oraz znacząca poprawa jakości wody kranowej, która staje się coraz częściej wybieraną alternatywą dla wody butelkowanej.

Jednym z beneficjentów środków z Funduszy Europejskich jest miasto Poznań i jego okolice. Od 2009 roku na modernizację i rozbudowę infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej przeznaczono ponad 1,2 mld zł, w tym 430 mln zł z Funduszu Spójności.

Aktualnie są realizowane kolejne etapy – szósty i siódmy, które jednak głównie dotyczą gospodarki ściekami. Najważniejszym projektem z zakresu wody do spożycia jest modernizacja Stacji Uzdatniania Wody Wiśniowa – jednej z największych w regionie.

Inwestycja, którą podzielono na Fazy I i II (Faza II, która jest kontynuacją Fazy I, jest realizowana w ramach unijnego programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS), a przyznane w samym 2024 r. dofinansowanie wyniosło ponad 65 mln zł) i obejmuje wymianę technologii i urządzeń, automatyzację procesów technologicznych oraz poprawę efektywności energetycznej. Prace są prowadzone na czynnym obiekcie, gdzie przez cały czas uzdatniania jest woda dla znacznej części miasta. Ponadto część z nich odbywa się w zabytkowych budynkach filtrów pospiesznych i odżelaziacza, objętych nadzorem konserwatora zabytków. Szacuje się, że na inwestycji skorzysta nawet 240 tysięcy poznanianek i poznaniaków, a także mieszkańców okolic.

• zwiększenie wydajności stacji do 80 tys. m³/d[1], co pozwoli na zapewnienie odpowiedniego zaopatrzenia w wodę dla Poznania i okolic do 2035 roku,
• poprawa jakości wody poprzez zastosowanie drugiego stopnia filtracji,
• usprawnienie gospodarki wodami popłucznymi, co ograniczy uciążliwe zapachy w sieci,
• zwiększenie efektywności energetycznej dzięki nowoczesnym rozwiązaniom technologicznym.
•  

  ---

  [1] Dane za aquanet.pl, https://www.aquanet.pl/inwestycja/modernizacja-stacji-uzdatniania-wody-wisniowa/  [Dostęp: 17.03.2025]

Z okazji Światowego Dnia Wody, obchodzonego 22 marca, warto przypomnieć, że Polska ma stosunkowo niewielkie zasoby wody pitnej w porównaniu z innymi krajami Europy. Średnia roczna wielkość odnawialnych zasobów wody słodkiej na mieszkańca wynosi około 1 600 m³, co plasuje nas na 24. miejscu w Unii Europejskiej. Dla porównania w Finlandii i Szwecji zasoby te przekraczają 20 000 m³ na mieszkańca[1].

Dodatkowym problemem są sezonowe wahania i nierównomierne rozmieszczenie zasobów wodnych. Retencja w Polsce wynosi jedynie 6%, podczas gdy optymalny poziom powinien być dwukrotnie wyższy. To sprawia, że jesteśmy szczególnie narażeni na skutki zmian klimatycznych, takie jak susze i powodzie.

Rozbudowa i modernizacja infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej, zapewnienie stabilnych dostaw wysokiej jakości wody pitnej oraz adaptacja do zmian klimatycznych to kluczowe cele programu FEnIKS. Dzięki wsparciu Funduszy Europejskich Polska sukcesywnie zwiększa dostępność i jakość wody pitnej dla swoich mieszkańców.