Konsultacje projektu ustawy o zapewnieniu gospodarce krajowej dostępu do surowców, w tym surowców krytycznych
10.09.2025
Ustanowienie krajowych mechanizmów zapewniających bezpieczny, zrównoważony i stabilny dostęp do surowców ważnych dla krajowej gospodarki, w tym surowców krytycznych - to główny cel ustawy, której projekt został skierowany do konsultacji publicznych. Implementuje ona rozporządzenie UE w sprawie bezpiecznych i zrównoważonych dostaw surowców krytycznych (CRMA). To istotny projekt m.in. dla przemysłu wydobywczego, energetycznego, technologicznego, obronnego, przetwórczego, recyklingowego, producentów OZE, środowisk naukowych oraz instytucji publicznych.
Najważniejsze informacje
- Rozwiązania projektu ustawy (UC83) umożliwią realizację rozporządzenia CRMA, które określa cele UE: do 2030 r. co najmniej 10% surowców ma być wydobywane w UE, 40% przetwarzane, 25% pochodzić z recyklingu w UE, a import z jednego państwa trzeciego nie może przekraczać 65%.
- Ustawa przewiduje powołanie pojedynczego punkt kontaktowego, który będzie odpowiadał za ułatwianie i koordynację procedury wydawania pozwoleń na realizację projektów strategicznych. W praktyce będzie pełnił funkcję „łącznika” pomiędzy organami właściwymi w zakresie wydawania pozwoleń, a promotorami projektów strategicznych.
- W Polsce obecnie głównie wydobywanymi surowcami krytycznymi są miedź, węgiel koksowy oraz hel.
Zmiany mają na celu zabezpieczenie dostaw surowców krytycznych, które stanowią komponent większości przedmiotów, które nas otaczają i które wykorzystujemy na co dzień, jak np. telefony komórkowe, samochody, przewody elektryczne, a także urządzeń związanych z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii.
Uporządkowanie spraw związanych z bezpiecznym i zrównoważonym pozyskiwaniem surowców krytycznych będzie miało pozytywny wpływ na tworzenie nowych miejsc pracy w regionach, gdzie będą realizowane nowe projekty dot. wydobycia, przetwórstwa czy recyklingu surowców. Wpłynie na lepsze zabezpieczenie przemysłu technologicznego, stabilność cen i dostaw.
Ustawa przewiduje m.in. dostosowanie krajowych procedur administracyjnych, w szczególności w zakresie terminów postępowania dotyczących procedowania projektów strategicznych.
Zostanie również określona krajowa ścieżka postępowania przy uznawaniu projektu za strategiczny. Projekty uznane przez Komisję Europejską za strategiczne będą uwzględnione przy sporządzaniu planów miejscowych oraz podlegać uproszczonym procedurom inwestycyjnym.
Ustawa umożliwi również rozwój recyklingu i odzysku surowców z różnych źródeł, m.in. z elektroniki, ale również z odpadów wydobywczych.
Celem tych zmian jest zwiększenie strategicznej gospodarczej niezależności Polski i Unii Europejskiej poprzez zapewnienie stabilnych i zrównoważonych dostaw surowców, w tym surowców krytycznych, które są kluczowe dla transformacji energetycznej, cyfrowej oraz rozwoju nowoczesnych technologii przemysłowych.