Zielone otuliny miast

Lasy społeczne, to wyjątkowe obszary leśne, które pełnią istotną rolę w życiu mieszkańców obszarów zurbanizowanych, w szczególności miast i ich okolic. Docelowo wiodącym celem gospodarki leśnej w lasach społecznych będzie utrzymanie i wzmacnianie funkcji społecznych, dostarczanie różnorodnych usług ekosystemowych, które mają istotny wpływ na naszą jakość życia. Funkcja produkcji surowca drzewnego w lasach społecznych będzie realizowana, jednak będzie podporządkowana funkcjom pozaprodukcyjnym.

Po co nam lasy społeczne?

Lasy społeczne zapewniają warunki do rekreacji, edukacji oraz aktywności sprzyjających zdrowiu i dobrostanowi psychicznemu. Oferują mieszkańcom miast miejsce do spacerów, biegania, jazdy na rowerze, pikników i innych form aktywności na świeżym powietrzu. Stanowią przestrzeń dla obcowania człowieka z przyrodą. Są doskonałym miejscem do prowadzenia zajęć edukacyjnych, warsztatów i wydarzeń kulturalnych, które promują wiedzę o przyrodzie i ekologii.

Świadczą również usługi regulacyjne, m.in. akumulują i spowalniają spływ wody, chronią przed zanieczyszczeniami, regulują klimat i jakość powietrza, przeciwdziałają erozji oraz stanowią kluczowe siedliska wspierające różnorodność biologiczną.

Podstawowym celem gospodarowania w lasach społecznych jest ochrona i utrzymanie usług ekosystemowych o charakterze pozaprodukcyjnym, będą zarządzane w taki sposób, aby maksymalizować korzyści dla społeczeństwa.

Czym w praktyce różni się las społeczny od innych lasów, w których prowadzona jest klasyczna, wielofunkcyjna gospodarka leśna?

Lasy społeczne wyróżnia inne rozłożenie priorytetów

Dominujące są funkcje pozaprodukcyjne, a funkcja produkcji surowca drzewnego ma charakter uzupełniający.

Lasy społeczne powstają w dialogu

Nacisk na stały dialog ze społeczeństwem na wszystkich etapach tworzenia lasów społecznych, zarówno na etapie planowania, jak i realizacji planów urządzenia lasów. W lasach społecznych docelowo powinny funkcjonować stałe platformy dialogu ze społeczeństwem. Celem jest efektywna komunikacja pomiędzy leśnikami i innymi użytkownikami lasów, polegająca na stałej wymianie informacji na temat oczekiwań społeczeństwa, możliwości oraz sposobu ich realizacji przez leśników, jak również potrzeb związanych z prowadzeniem gospodarki leśnej.

Inna gospodarka leśna lasów społecznych

Ograniczenie intensywnych cięć oraz inna organizacja prac leśnych. Prace związane z prowadzeniem gospodarki leśnej są organizowane w taki sposób, aby nie zakłócać funkcji społecznych, w szczególności wykorzystania lasów do celów rekreacyjnych. 

Lasy społeczne to większa różnorodność

Lasy społeczne to dbałość o zróżnicowane ekosystemy leśne. Bogate w gatunki drzew, które rzadziej spotykamy w lasach gospodarczych: grab, lipy, klony, jarząb, wierzba iwa, ale również rodzime gatunki owocowe i nektarodajne.

Lasy społeczne to także szczególna dbałość o atrakcyjność i otoczenie elementów zwiększających różnorodność krajobrazu: wąwozy, dolinki, skały, okazałe głazy, wypływy i wysięki wód podziemnych.

Lasy społeczne to zwiększona retencja drzew

Zapewnienie znaczącej i stałej obecności drzew sędziwych, rozłożystych i potężnych, przykuwających wzrok odwiedzających lasy, stanowiąc jednocześnie istotne siedliska dla wielu ptaków, nietoperzy i innych organizmów. Drewno nie jest pozyskiwane na stromych stokach i przy naturalnych ciekach i zbiornikach wodnych.

W lasach społecznych wzmacniane są procesy naturalne

Dąży się w nich do obecności martwego drewna, jak również chronione są drzewa biocenotyczne, które tworzą warunki do rozwoju rzadkich gatunków ptaków, owadów, porostów i grzybów. Preferowane jest naturalne odnowienie. Wszystkie te czynniki wpływają na większą różnorodność i atrakcyjność ekosystemów leśnych.