Minister Klimatu i Środowiska

Zakres kompetencji

Minister Klimatu i Środowiska, będąc członkiem Rady Ministrów, uczestniczy w prowadzeniu polityki wewnętrznej i zagranicznej RP niezastrzeżonej dla innych organów państwowych i samorządu terytorialnego, w szczególności przez:

zapewnienie wykonywania ustaw,
wydawanie rozporządzeń i zarządzeń,
koordynowanie i kontrolę prac organów administracji rządowej,
inicjowanie i opracowywanie, w zakresie działu którym kieruje, polityki Rządu oraz przedkładanie w tym zakresie inicjatyw i odpowiednich projektów aktów normatywnych na posiedzenia Rady Ministrów,
realizację polityki ustalonej przez Radę Ministrów.

Zakres działania

Szczegółowy zakres działania Ministra Klimatu i Środowiska, zgodnie z art. 33 ust. 1 pkt 1 ustawy o Radzie Ministrów, wynika z rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 25 lipca 2025 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Klimatu i Środowiska (Dz. U. poz. 995) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 listopada 2020 r. w sprawie przekształcenia Ministerstwa Klimatu i Środowiska (Dz. U. poz. 2005). Zgodnie z regulacją omawianych rozporządzeń, Minister Klimatu i Środowiska kieruje działami administracji rządowej – klimat i środowisko.

Dział klimat [art. 13a ust. 1 ustawy o działach administracji rządowej], obejmuje sprawy klimatu i zrównoważonego rozwoju, w szczególności w zakresie:

udziałów w kształtowaniu polityki klimatycznej, w tym w ramach Unii Europejskiej, w szczególności w negocjacjach dotyczących polityki międzynarodowej w zakresie klimatu i zrównoważonego rozwoju;
wdrażania polityki klimatycznej Unii Europejskiej, w tym w zakresie zarządzania środkami na cele transformacji ekologicznej i klimatycznej, w szczególności zarządzania aukcjami uprawnień do emisji gazów cieplarnianych oraz zagospodarowania uzyskanych w ich wyniku środków, z uwzględnieniem bezpieczeństwa energetycznego kraju, w tym bezpieczeństwa dostaw energii, surowców energetycznych i paliw;
ochrony i kształtowania środowiska oraz racjonalnego wykorzystywania jego zasobów, z zastrzeżeniem zadań ministra właściwego ds. środowiska;
ekologicznych warunków życia wynikających z ochrony powietrza, ochrony powierzchni ziemi, ochrony przed hałasem i ochrony przed polami elektromagnetycznymi;
kontroli przestrzegania wymagań ochrony środowiska i badania stanu środowiska;
systemu zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji oraz handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych;
gospodarki odpadami, w tym jako element gospodarki o obiegu zamkniętym;
wspierania, w tym promocji, ekologicznych innowacji i technologii, z uwzględnieniem celów transformacji klimatycznej i energetycznej;
zarządzania i koordynacji programami w zakresie upowszechniania, rozwoju i promocji wykorzystywania technologii niskoemisyjnych i zeroemisyjnych, w tym w szczególności w zakresie odnawialnych źródeł energii oraz transportu;
społeczno-ekonomicznych aspektów transformacji ekologicznej i klimatycznej;
efektywności energetycznej;
rozwoju i wykorzystania odnawialnych źródeł energii;
edukacji ekologicznej i promocji ekologicznych warunków życia – w zakresie zadań należących do działu.

Minister Klimatu i Środowiska sprawuje nadzór nad Prezesem Państwowej Agencji Atomistyki i Głównym Inspektorem Ochrony Środowiska Instytutem Ochrony Środowiska – Państwowym Instytutem Badawczym, Instytutem Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, a także nad działalnością Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej (jako minister właściwy do spraw klimatu – art. 13a ust. 2).

Dział środowisko [art. 28 ust. 1 ustawy o działach administracji rządowej], obejmuje sprawy ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego oraz racjonalnego wykorzystywania jego zasobów, w szczególności w zakresie:

ochrony przyrody, w tym w parkach narodowych i krajobrazowych, rezerwatach przyrody, oraz bioróżnorodności, ochrony gatunków roślin i zwierząt, prawem chronionych lasów, zwierzyny i innych tworów przyrody;
geologii;
gospodarki zasobami naturalnymi;
leśnictwa;
ochrony lasów i gruntów leśnych;
łowiectwa;
edukacji ekologicznej i promocji ekologicznych warunków życia - w zakresie zadań należących do działu;
mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmów genetycznie zmodyfikowanych, w tym nadzoru nad uprawami GMO w rozumieniu przepisów o mikroorganizmach genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmach genetycznie zmodyfikowanych, z wyjątkiem spraw związanych z wydawaniem zezwoleń na wprowadzenie do obrotu żywności i środków farmaceutycznych, spraw organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego i pasz genetycznie zmodyfikowanych w zakresie niektórych zadań lub czynności określonych właściwymi przepisami oraz kontroli upraw w zakresie organizmów genetycznie zmodyfikowanych.

Ministrowi Klimatu i Środowiska podlega Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska (jako ministrowi właściwemu do spraw klimatu – art. 28 ust. 2).

Minister Klimatu i Środowiska sprawuje nadzór nad działalnością Państwowego Gospodarstwa Leśnego „Lasy Państwowe”, Instytutem Badawczym Leśnictwa i Państwowym Instytutem Geologicznym - Państwowym Instytutem Badawczym oraz działalnością Biura Nasiennictwa Leśnego w Warszawie (jako minister właściwy do spraw środowiska - art. 28 ust. 3).

W ramach wykonywanego zakresu działania Minister Klimatu i Środowiska:

ustala, w drodze obwieszczenia, wykaz podległych mu jednostek organizacyjnych lub przez niego nadzorowanych,
kieruje, nadzoruje i kontroluje działalność podporządkowanych mu organów, urzędów i jednostek, w szczególności w tym zakresie:

tworzy i likwiduje jednostki organizacyjne,
powołuje i odwołuje kierowników jednostek organizacyjnych,
kontroluje:

podległe mu lub przez niego nadzorowane organy lub jednostki organizacyjne,
jednostki podległe organom, o których mowa w pkt 1 lub przez nie nadzorowane,
podmioty, które otrzymały środki budżetowe z części budżetu państwa, której jest dysponentem.

Ustawa o Radzie Ministrów (art. 33 ust. 1d, art. 34 ust. 1), ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (art. 6 ust. 3).

Minister Klimatu i Środowiska będąc dysponentem części 41 i 51 budżetu państwa sprawuje nadzór i kontrolę:

nad całością gospodarki finansowej podległych mu jednostek organizacyjnych oraz przestrzegania przez te jednostki realizacji procedury kontroli oraz zasady wstępnej oceny celowości poniesionych wydatków,
wykorzystania dotacji udzielonych z budżetu państwa,
realizacji zadań finansowanych z budżetu państwa.

Zasady funkcjonowania i tryb działania

Szczegółowy zakres funkcjonowania i tryb działania Ministra Klimatu i Środowiska określają przepisy:

ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów,
uchwały Nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. z 2024 r. poz. 806, z późn. zm.).

Minister Klimatu i Środowiska jest również zobowiązany do przestrzegania zasad i trybu określonego w:

ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1270, z późn. zm.),
ustawie z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129, z późn. zm.).

Swoje zadania Minister Klimatu i Środowiska wykonuje przy pomocy Sekretarzy i Podsekretarzy Stanu [art. 37 ust. 1 i 2 ustawy o Radzie Ministrów] oraz organów, urzędów i jednostek organizacyjnych, które mu podlegają lub są przez niego nadzorowane [art. 34 ust. 1 ustawy o działach administracji rządowej].

Szczegółowy zakres czynności Sekretarzy i Podsekretarzy Stanu określa zarządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 11 września 2025 r. w sprawie podziału kompetencji w Kierownictwie Ministerstwa Klimatu i Środowiska (Dz. Urz. Min. Klim. i Środ. poz. 53).

Obsługę Ministra zapewnia Ministerstwo Klimatu i Środowiska działające na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 października 2020 r. w sprawie utworzenia Ministerstwa Klimatu i Środowiska (Dz. U. poz. 1734) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 listopada 2020 r. w sprawie przekształcenia Ministerstwa Klimatu i Środowiska (Dz. U. poz. 2005).