Liczne instytucje i osoby prywatne podejmują działania zmierzające do ochrony pszczół. Inicjatywą często przedstawianą jako pomagająca pszczołom jest tworzenie pasiek miejskich, jednak w rzeczywistości wprowadzania hodowlanych pszczół miodnych do środowiska nie pomaga pszczołom, a wręcz może im szkodzić. Postrzeganie zakładania pasiek jako pomocy pszczołom może wynikać z niedostatecznej znajomości różnorodności polskich pszczół oraz grożących im czynników. Dość powszechne jest przekonanie, że słowo „pszczoła” odnosi się tylko do jednego, konkretnego gatunku: pszczoły miodnej (Apis mellifera). Tymczasem tylko w Polsce do tej pory stwierdzono występowanie około 490 przedstawicieli tej grupy owadów (na świecie – ok. 20 000). Wśród nich znajdują się zarówno takie, które wciąż jeszcze są pospolite i liczne, jak i rzadkie i zagrożone. Celem ochrony pszczół (a także szerzej – dzikich gatunków owadów zapylających) powinno być utrzymanie i wspieranie tej bioróżnorodności, tak by liczebność gatunków pospolitych nie zaczęła spadać i by nie stały się one zagrożone, oraz by gatunki obecnie rzadkie miały warunki do życia oraz, w dalszej perspektywie, zwiększania swojej populacji.

Zwiększanie populacji hodowlanej pszczoły miodnej nie jest formą ochrony pszczół niezależnie od tego, gdzie ma miejsce – czy w mieście, czy na terenach rolniczych, czy – w szczególności – na obszarach chronionych. Pszczoła miodna jest najpospolitszą spośród występujących w Polsce pszczół, właśnie z powodu hodowli tego gatunku. Trudno więc byłoby ją uznać za gatunek wymagający pomocy w postaci dalszego zwiększania populacji poprzez zakładanie kolejnych pasiek.

Hodowla pszczoły miodnej nie tylko nie pomaga w ochronie owadów zapylających, ale może wręcz stwarzać dla nich nowe zagrożenia. Jednym z nich jest zwiększenie konkurencji o pokarm. Niewystarczająca dostępność pyłku i nektaru jest jednym z ważnych czynników ograniczających liczebność pszczół, a wprowadzenie do środowiska kolejnych osobników może ten deficyt jeszcze pogłębić. Pszczoła miodna tworzy liczne i dobrze zorganizowane rodziny, dlatego istnieje ryzyko, że będzie wygrywać konkurując z wrażliwszymi i mniej licznymi gatunkami. Obecność hodowlanej pszczoły miodnej może zmniejszać zarówno liczebność, jak i różnorodność dzikich pszczół, co może skutkować obniżeniem jakości zapylania. Innym zagrożeniem dla różnorodności owadów zapylających jest rozprzestrzenianie się chorób, które mogą być przenoszone z pszczoły miodnej na dzikie gatunki.

Hodowla pszczoły miodnej bądź innych gatunków np. murarki ogrodowej (Osmia bicornis), rogatej (O. cornuta) czy trzmiela ziemnego (Bombus terrestris) może służyć różnym celom. Na przykład w Polsce pszczoła miodna to jedyny gatunek, od którego można pozyskać miód i produkty pszczele (wosk, propolis itd.), natomiast trzmiele są wykorzystywane do zapylania upraw szklarniowych. Nie należy natomiast przedstawiać hodowli pszczół jako formy pomocy owadom zapylającym, gdyż taką pomocą nie jest.

Tekst opracowano na podstawie :

https://naukadlaprzyrody.pl/2023/06/01/stawianie-pasiek-nie-pomaga-pszczolom/

https://naukadlaprzyrody.pl/2021/10/01/opinia-naukowcow-w-sprawie-zakladania-pasiek-miejskich-jako-formy-ochrony-pszczol/