Zobacz najczęściej zadawane pytania dotyczące Nature Restoration Law (NRL):

1. Co to jest Nature Restoration Law (NRL)?

Nature Restoration Law to rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady, które ma na celu odbudowę zdegradowanych ekosystemów w Unii Europejskiej.

2. Jakie są główne cele NRL?

Głównym celem wyznaczonym przez NRL jest objęcie środkami odbudowy 20% obszarów lądowych i morskich UE do 2030 roku, a do 2050 roku wszystkich ekosystemów wymagających odbudowy.

3. Czy NRL wymaga implementacji do polskiego porządku prawnego?

Nie – Nature Restoration Law jest rozporządzeniem, co oznacza, że jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

4. Jak długo potrwa wdrażanie NRL?

Wdrażanie NRL to proces ciągły. Przyjęta w rozporządzeniu perspektywa czasowa to 2050 rok. Podstawą działań będzie Krajowy Plan Odbudowy Zasobów Przyrodniczych.

5. Czym jest Krajowy Plan Odbudowy Zasobów Przyrodniczych?

Krajowy Plan Odbudowy Zasobów Przyrodniczych jest planem  dla Polski. Będzie on składał się z szczegółowych opisów - w jaki sposób Polska zrealizuje cele i obowiązki wskazane w prawie o odbudowie przyrody.

6. W jakiej formie zostanie przygotowany Krajowy Plan Odbudowy Zasobów Przyrodniczych?

Komisja Europejska przygotowała jednolity szablon planu odbudowy przyrody dla wszystkich państw członkowskich. Szablon ten składa się z trzech części odnoszących się do:

• ogólnych informacji przygotowania planu,
• odbudowy poszczególnych ekosystemów wymienionych w rozporządzeniu,
• wyboru i opisu środków odbudowy przyrody.

Szablon został uzgodniony przez KE z państwami członkowskimi, przeszedł przez konsultacje publiczne i został opublikowany na stronie unijnej.

7. Na czym mogą polegać środki odbudowy przyrody?

Środki odbudowy przyrody mogą przyjmować bardzo różne formy. Mogą mieć charakter bierny (np. zmniejszenie presji na ekosystemy poprzez ograniczenie szkodliwej dla nich działalności człowieka), jak również aktywny (np. zalesianie, przywracanie naturalnego biegu rzek czy reintrodukcja gatunków).

8. Czy NRL nakłada na rolników obowiązek odtworzenia osuszonych torfowisk?

Nie. Obowiązek odtworzenia torfowisk spoczywa na państwach członkowskich.  Dla rolników i indywidualnych właścicieli gruntów pozostaje to całkowicie dobrowolne. Polska może wprowadzić zachęty finansowe, które uczynią nawadnianie torfowisk opłacalnym dla rolników.

9. Dlaczego spadek populacji owadów zapylających to problem?

Ponieważ owady te odgrywają kluczową rolę w zapylaniu roślin, w tym roślin uprawnych. Ponad 80% upraw w UE zależy bezpośrednio lub pośrednio od zapylania.
Odwrócenie negatywnych trendów jest więc kluczowe nie tylko dla zachowania różnorodności biologicznej, ale też dla zapewnienia funkcjonowania i odporności systemu żywnościowego.

10. Czy usuwanie barier na rzekach nie zwiększy ryzyka powodziowego?

Nie. Przy typowaniu barier do usunięcia pod uwagę będą brane pełnione przez nie funkcje społeczno-gospodarcze. Priorytetem będzie usuwanie przestarzałych barier, które nie są już potrzebne do wytwarzania energii, żeglugi śródlądowej, zaopatrzenia w wodę czy ochrony przeciwpowodziowej. Usuwanie barier ma też na celu przywrócenie funkcji równin zalewowych, które stanowią naturalne zabezpieczenie przed powodziami.

11. W jakim terminie Polska musi przygotować Krajowy Plan Odbudowy Zasobów Przyrodniczych?

Projekt KPOZP powinien zostać przedłożony Komisji Europejskiej do 1 września 2026 roku. Następnie KE będzie miała 6 miesięcy na przeanalizowanie dokumentu i przedstawienie do niego ewentualnych uwag. Po otrzymaniu uwag Polska będzie miała 6 miesięcy, aby się do nich odnieść.

12. Na czym będzie polegała odbudowa ekosystemów miejskich?

Odbudowa będzie dotyczyła miejskich terenów zieleni. W prawie odbudowy przyrody będą one oznaczały tereny zielonej i niebieskiej infrastruktury. Będą to obszary porośnięte m.in. drzewami, krzewami trawami, mchem albo obszary, na których znajdują się cieki wodne, oczka czy stawy. Ważne dla odbudowy ekosystemów miejskich będzie zwiększenie terenów zielonych o charakterze ekologicznym – tj. parki, zielone ściany i dachy, ogrody i łąki miejskie. W procesie tym uwzględnione zostaną gatunki rodzime, zwiększenie bioróżnorodności gatunków oraz adaptacja do zmian klimatu.