Rozporządzenie dot. oceny zagrożenia w przypadku zamierzonego uwolnienia GMO
07.12.2021
22 listopada zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 10 listopada 2021 r. w sprawie sposobu przeprowadzania oceny zagrożenia dla zdrowia ludzi i dla środowiska w przypadku zamierzonego uwolnienia genetycznie modyfikowanych organizmów (GMO) do środowiska lub wprowadzenia do obrotu [1]. 7 grudnia 2021 r. przepisy wchodzą w życie.
Rozporządzenie zawiera szczegółowe wytyczne, metodologie oraz sposób i tryb przeprowadzania oceny zagrożenia, a także szczegółowe informacje wymagane w przypadku oceny zagrożenia przeprowadzanej odrębnie dla GMO innych niż rośliny GMO oraz roślin GMO. Pozyskiwane są one w wyniku prowadzenia obserwacji GMO w środowisku podczas zamierzonego uwolnienia GMO do środowiska oraz wszechstronnych badań laboratoryjnych. Dane pochodzące z obserwacji i badań wraz z wnioskami z oceny czynników i obszarów ryzyka stanową kompletną informację pozwalającą na ocenę stopnia zagrożenia, które wiąże się z uwolnieniem ocenianego GMO do środowiska lub wprowadzeniem produktu GMO do obrotu.
Rozporządzenie zostało opracowane na potrzeby podmiotów wprowadzających do obrotu produktów GMO, a także prowadzących zamierzone uwalnianie GMO do środowiska w celach doświadczalnych. Zawarte w nim informacje ułatwią właściwe przygotowywanie dokumentów niezbędnych do uzyskania zezwoleń w zakresie zamierzonego uwolnienia GMO do środowiska oraz wprowadzania do obrotu produktu GMO.
Nowymi elementami oceny zagrożenia, które nie były dotychczas regulowane w prawie krajowym oraz prawie UE są:
• sześcioetapowy szczegółowy tryb przeprowadzenia oceny zawierający wytyczne Europejskiego Urzędu do spraw Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) w tym zakresie,
• sposób oceny potencjalnych długofalowych skutków GMO dla środowiska,
• metody wyrażenia oceny zagrożenia.
Efektem przyjętych rozwiązań będzie:
• ułatwienie podmiotom opracowywania wniosków zawierających kompletne informacje niezbędne do właściwej oceny ryzyka, co bezpośrednio wpłynie na zwiększenie stopnia bezpieczeństwa dla zdrowia ludzi i środowiska;
• umożliwienie ministrowi właściwemu do spraw środowiska weryfikacji przedłożonej wraz z wnioskiem oceny zagrożenia, przeprowadzonej zgodnie z najnowszą wiedzą w zakresie inżynierii genetycznej, postępem technicznym oraz wieloletnim doświadczeniem zdobytym w ocenie ryzyka roślin genetycznie zmodyfikowanych oraz innych GMO, przed podjęciem decyzji w sprawie zamierzonego uwolnienia GMO do środowiska lub wprowadzenia produktu GMO do obrotu.
Rozporządzenie zapewnia transpozycję przepisów sekcji C i D załącznika II do dyrektywy 2001/18/WE z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie i uchylającej dyrektywę Rady 90/220/EWG, znowelizowanego dyrektywą Komisji (UE) 2018/350 z dnia 8 marca 2018 r. zmieniającą dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE w odniesieniu do oceny ryzyka organizmów zmodyfikowanych genetycznie dla środowiska naturalnego.
[1] Dz. U. poz. 2102