Zgłoszenia zewnętrzne o naruszeniach prawa

Zgłaszanie naruszeń prawa Ministrowi Klimatu i Środowiska jako organowi publicznemu odbywa się zgodnie z ustawą z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów oraz zarządzeniem Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie procedury przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych oraz podejmowania działań następczych
w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.

Jak zgłosić informacje o naruszeniach prawa?

Zgłoszenie zewnętrzne można złożyć:

1. na adres: sygnalisci@klimat.gov.pl;
2. telefonicznie – na numer automatycznej linii: 22 36 92 112;
3. z wykorzystaniem elektronicznej skrzynki podawczej: https://bip.mos.gov.pl/elektroniczna-skrzynka-podawcza/
4. listownie – z dopiskiem na kopercie: „zewnętrzne zgłoszenie sygnalizacyjne”.

Składając zgłoszenie, możesz skorzystać z edytowalnego wzoru formularza [pobierz plik: formularz zgłoszeń zewnętrznych o naruszeniu prawa]

Kto może złożyć zgłoszenie?
Zgłoszenie może złożyć osoba, która pozyskała informację o naruszeniu prawa
w kontekście związanym z pracą*, w tym:
1. pracownik, w tym pracownik tymczasowy;
2. osoba świadcząca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej;
3. przedsiębiorca, prokurent, akcjonariusz lub wspólnik, członek organu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;
4. osoba świadcząca pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy;
5. praktykant, stażysta lub wolontariusz;
6. funkcjonariusz lub żołnierz.

* W rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. ustawy o ochronie sygnalistów.

Czy w zgłoszeniu trzeba podać swoje dane?
Zgłoszenie możesz złożyć anonimowo, jeśli jednak nie podasz adresu do kontaktu, nie będzie możliwe m.in. udzielenie informacji zwrotnej o wynikach przeprowadzonego postępowania.

Jakie naruszenia można zgłaszać?
Informacje o działaniach lub zaniechaniach, które są niezgodne z prawem lub które mają na celu obejście prawa dotyczące:
1.    korupcji;
2.    zamówień publicznych;
3.    usług, produktów i rynków finansowych;
4.    przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
5.    bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;
6.    bezpieczeństwa transportu;
7.    ochrony środowiska;
8.    ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;
9.    bezpieczeństwa żywności i pasz;
10.    zdrowia i dobrostanu zwierząt;
11.    zdrowia publicznego;
12.    ochrony konsumentów;
13.    ochrony prywatności i danych osobowych;
14.    bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;
15.    interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej, w tym w ramach Krajowego Programu Odbudowy i Zwiększania Odporności;
16.    rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym publicznoprawnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych;
17.    konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela - występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązane z dziedzinami wskazanymi w pkt 1-16.

Jak są rozpatrywane zgłoszenia?
Twoje zgłoszenie zostanie poddane weryfikacji, pod kątem czy stanowi ono zgłoszenie w rozumieniu ustawy o ochronie sygnalistów.
Po dokonaniu weryfikacji zostanie wybrany odpowiedni tryb postępowania.
Po pozytywnej weryfikacji zgłoszenia zewnętrznego na podany przez Ciebie adres do kontaktu w terminie 7 dni otrzymasz potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia.

Zarówno na etapie wstępnej weryfikacji zgłoszenia jaki i w trakcie działań następczych możemy zwrócić się do Ciebie o wyjaśnienia lub dodatkowe informacje, które mogą być w Twoim posiadaniu.

Jak poinformujemy Cię o podjętych działaniach?

Informacja zwrotna to informacja na temat podjętych lub planowanych działaniach następczych i powodów takich działań. Działaniami takimi może być np. wszczęcie postępowania wyjaśniającego, kontrolnego lub administracyjnego.

Informację zwrotną otrzymasz w terminie nieprzekraczającym 3 miesiące od dnia przyjęcia zgłoszenia zewnętrznego, a w uzasadnionych przypadkach w terminie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia jego przyjęcia.

Przekażemy Ci również informację o ostatecznym wyniku postępowania wyjaśniającego, wszczętego na skutek zgłoszenia zewnętrznego, w której wskażemy czy stwierdzono naruszenie prawa.

Jakie są środki ochrony sygnalisty?
Sygnalista ma prawo do ochrony przed działaniami odwetowymi.
Przyjęta w Ministerstwie Klimatu i Środowiska procedura dotycząca zgłoszeń zewnętrznych oraz przetwarzanie danych osobowych dotyczących tych zgłoszeń uniemożliwiają uzyskanie dostępu do informacji nieupoważnionym osobom, a także zapewniają ochronę poufności tożsamości sygnalisty, osoby, której dotyczy zgłoszenie oraz raz osoby trzeciej wskazanej w zgłoszeniu.

Przepisy ustawy o ochronie sygnalistów przewidują środki ochrony sygnalistów takie jak:

- prawo do odszkodowania lub zadośćuczynienia w przypadku sygnalisty, wobec którego dopuszczono się działań odwetowych;
- zakaz wykorzystania zgłoszenia jako podstawy odpowiedzialności sygnalisty, w tym odpowiedzialności dyscyplinarnej lub odpowiedzialności za szkodę, pod warunkiem że sygnalista miał uzasadnione podstawy sądzić,   że zgłoszenie lub ujawnienie publiczne jest niezbędne do ujawnienia naruszenia prawa zgodnie z ustawą;
- nieważność postanowień umownych, które bezpośrednio lub pośrednio wyłączają albo ograniczają prawo do dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego albo przewidują stosowanie środków odwetowych.

Jeśli rozważasz dokonanie zgłoszenia zewnętrznego, możesz zgłosić się do Dyrektora Biura Kontroli i Audytu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska o udzielenie poufnej porady
w tym zakresie.

Jak są przetwarzane dane osobowe?
Jeśli zdecydujesz się podać w zgłoszeniu dane osobowe, będą one traktowane poufnie. Dostęp do nich będą mieć jedynie osoby prowadzące czynności wyjaśniające daną sprawę, w niezbędnym do tego zakresie.
Dane osobowe będą przetwarzane przez Ministra Klimatu i Środowiska zgodnie z ustawą z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów.
Twoje dane osobowe będą przetwarzane w celach związanych z przyjmowaniem i rozpoznawaniem zgłoszeń dotyczących naruszeń prawa, przeprowadzaniem postępowań wyjaśniających oraz innych działań następczych podjętych w ramach tych zgłoszeń, w związku z realizacją obowiązków prawnych ciążących na administratorze i realizacją zadań w interesie publicznym lub w ramach wykonywania władzy publicznej powierzonej administratorowi na podstawie art. 6 ust. 1 lit. c lub art. 9 ust. 2 lit. g RODO
W zgłoszeniu powinny znajdować się wyłącznie dane osobowe osób ściśle związanych ze sprawą.
W razie przesłania informacji oraz dokumentów zawierających inne dane osobowe, zostaną one usunięte bez powiadomienia.
Szczegółowe informacje o zasadach przetwarzania danych osobowych, w tym o okresie ich przechowywania, znajdziesz tutaj: [pobierz plik: klauzula informacyjna dot. sygnalistów zewnętrznych]

Gdzie indziej możesz złożyć zgłoszenie?

Pamiętaj! Jeżeli naruszeniu prawa można skutecznie zaradzić w ramach organizacji, w której wystąpił kontekst związany z pracą, w szczególności, w której jesteś zatrudniony, i uważasz, że nie zachodzi ryzyko działań odwetowych, zachęcamy Cię do skorzystania ze zgłoszenia wewnętrznego.

Zgłoszenie wewnętrzne jest najlepszym sposobem na przekazanie informacji osobom, które mogą przyczynić się do wczesnego i skutecznego wyeliminowania zagrożeń dla interesu publicznego. Dzięki temu odpowiednie informacje dotrą szybko do osób, które dysponują największymi możliwościami zbadania danej sprawy oraz uprawnieniami do jej właściwego załatwienia.

Możesz także skorzystać z pomocy Rzecznika Praw Obywatelskich - tu znajdziesz jego dane kontaktowe:

biurorzecznika@brpo.gov.pl
Infolinia: 800 676 676
Solidarności 77
00-090 Warszawa

Ustawa z dnia 14 czerwca 2024r. o ochronie sygnalistów

Zarządzenie Ministra Klimatu i Środowiska ws. w sprawie procedury przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych oraz podejmowania działań następczych w Ministerstwie Klimatu i Środowiska z dnia 18 lutego 2025 r.

Formularz zgłoszeń zewnętrznych naruszeń prawa

Klauzula informacyjna dot. sygnalistów zewnętrznych