Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa

 

Projekt pn. „Opracowanie systemu monitorowania marnowanej żywności i efektywnego programu racjonalizacji strat i ograniczania marnotrawstwa żywności” – PROM był realizowany przez konsorcjum w składzie:

1. Federacja Polskich Banków Żywności – lider projektu (FPBŻ),
2. Instytut Ochrony Środowiska – PIB (IOŚ-PIB),
3. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (SGGW),
4. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR),
5. Polskie Towarzystwo Technologów Żywności (PTTŻ).

Celem projektu  PROM było wzmocnienie instytucji publicznych w zakresie zarządzania polityką publiczną dotyczącą ograniczania strat i marnotrawstwa żywności, jak również opracowanie planu przeciwdziałania stratom i marnotrawstwu żywności.

Projekt został sfinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach Programu "Społeczny i gospodarczy rozwój Polski w  warunkach globalizujących się rynków" GOSPOSTRATEG.

Czas realizacji projektu: 1 września 2018 r. – 30 listopada 2021 r.

Projekt składał się z fazy badawczej i fazy zastosowania wyników projektu w praktyce.

Faza badawcza projektu (faza A) trwała 18 miesięcy, tj. od 1 września 2018 r. do 29 lutego 2020 r. i była realizowana przez: IOŚ-PIB, SGGW oraz FPBŻ.

Zadania zrealizowane w fazie A, to:
Zadanie nr 1. Oszacowanie strat i marnotrawstwa żywności oraz opracowanie systemu ich monitorowania – zadanie zrealizowane przez IOŚ-PIB;
Zadanie nr 2. Bezpieczeństwo żywnościowe, a bezpieczeństwo żywności – partycypacja społeczna – zadanie zrealizowane przez SGGW;
Zadanie nr 3. Zarządzanie ryzykiem strat i marnotrawstwa żywności – zadanie zrealizowane przez SGGW;
Zadanie nr 4. Opracowanie założeń monitoringu żywności przekazywanej na cele charytatywne oraz giełdy darowizn żywności – zadanie zrealizowane przez FPBŻ.

Wybrani Konsorcjanci w ramach fazy A przeprowadzili badania i analizy dotyczące m.in. skali, rodzaju i przyczyn marnotrawstwa żywności, opracowania założeń do systemu monitoringu marnotrawstwa żywności, oceny postępowania z żywnością w gospodarstwach domowych i zakładach gastronomicznych, opracowania modeli zarządzania ryzykiem strat i marnotrawstwa żywności w wybranych branżach spożywczych a także przeprowadzili analizę założeń do sytemu służącego monitorowaniu redystrybucji żywności na cele społeczne.

Od 1 marca 2020 r. była prowadzona faza przygotowania wyników badań do zastosowania w  praktyce (faza B). Faza miała trwać 18 miesięcy i zakończyć się 31 sierpnia 2021 r., nie mniej jednak w związku z trudnościami prowadzenia projektu w epidemii SARS-CoV-2, decyzją jednostki finansującej, tj. NCBiR przedłużono czas trwania fazy B do 21 miesięcy.
 
Faza B projektu była realizowana przez KOWR, IOŚ PIB, FPBŻ oraz PTTŻ. W ramach tej fazy zrealizowano następujące zadania:

Zadanie nr 5. Strategia racjonalizacji strat i ograniczania marnotrawstwa żywności – realizowane przez KOWR;
Zadanie nr 6. Kampania społeczna „Nie marnuj jedzenia” – zadanie zrealizowane przez IOŚ-PIB;
Zadane nr 7. Ratowanie żywności przed zmarnowaniem – zadanie zrealizowane przez FPBŻ;
Zadanie nr 8. Procedura przekazywania żywności na cele społeczne – pilotaż – zadanie zrealizowane przez PTTŻ.

W ramach tej fazy, KOWR był odpowiedzialny za opracowanie „Strategii racjonalizacji strat i  ograniczania marnotrawstwa żywności”, w której zostały określone kierunki rozwoju oraz opracowany plan przeciwdziałania stratom i marnotrawstwu żywności.

KOWR na podstawie wyników badań uzyskanych w ramach fazy badawczej projektu, określił m.in. stan obecny, ocenił skuteczność dotychczasowych działań w Polsce, przedstawił doświadczenia innych krajów i przeprowadził analizę SWOT.

Rolą KOWR w ramach strategii było przede wszystkim zarekomendowanie priorytetów oraz kierunków interwencji zmierzających do ograniczania marnotrawstwa żywności w kraju, w tym rozwiązań legislacyjnych i samoregulujących.

Pozostałe podmioty, tj. IOŚ PIB, FPBŻ oraz PTTŻ w ramach fazy B były odpowiedzialne m.in. za przeprowadzenie kampanii społecznej „Nie marnuj jedzenia”, która miała na celu przekonanie opinii publicznej, naukowców i decydentów do proponowanych rozwiązań przyczyniających się do ograniczania skali marnotrawstwa żywności, opracowania studium wykonalności dla systemu służącemu do monitorowania ilości żywności przekazanej na cele społeczne oraz mini-giełdy darowizn żywności (Food Cloud).

W ramach fazy został opracowany przewodnik ograniczania marnotrawstwa żywności, wraz z oceną ekspercką, a także została zaadaptowana procedura MOST (Model Ograniczenia Strat i  Marnotrawstwa Żywności z Korzyścią dla Społeczeństwa) do zastosowania jej w różnych branżach spożywczych oraz w różnych podmiotach działających w łańcuchu żywnościowym.

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa opracował dokument pt. "Strategia racjonalizacji strat i ograniczania marnotrawstwa żywności” w ramach realizacji zadania Nr 5 projektu. Dokument został opracowany na podstawie wyników badań uzyskanych w ramach fazy badawczej projektu PROM.

Przedstawiony dokument pod nazwą „Strategia racjonalizacji strat i ograniczania marnotrawstwa żywności” jest pierwszą w Polsce próbą kompleksowego zajęcia się problemem przeciwdziałania stratom i ograniczania marnotrawstwa żywności na poziomie krajowym wraz z analizą stanu obecnego.

Jest to dokument projektowy, a nie strategiczny w rozumieniu ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. 2006 r. nr 227 poz. 1658).

Rolą Strategii jest wskazanie kierunków interwencji oraz zarekomendowanie priorytetów działań zmierzających do ograniczania marnotrawstwa żywności w Polsce, w tym rozwiązań legislacyjnych i samoregulujących.

Więcej informacji o projekcie jest dostępnych na stronie: https://projektprom.pl/