Krajowa Rada
Radiofonii i Telewizji

Od 18 marca br. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji prowadzi monitoring pod kątem sposobu relacjonowania przebiegu kampanii wyborczej w wybranych audycjach informacyjnych i publicystycznych w Telewizji Polskiej S.A. w „likwidacji”, TVN, Telewizji Polsat i Telewizji Republika.

Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji bada, czy materiały te są zgodne z przepisami ustawy o radiofonii i telewizji, rozporządzeniami KRRiT, prawem prasowym oraz z zasadami etyki dziennikarskiej. W przedmiotowym monitoringu analizowane są w szczególności takie cechy przekazu jak: obiektywizm, rzetelność, równowaga, staranność i bezstronność.

Przypominam, że zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji, Krajowa Rada stoi na straży wolności słowa w radiu i telewizji oraz zapewnia otwarty i pluralistyczny charakter radiofonii i telewizji.

Wstępna analiza monitoringu przebiegu kampanii wyborczej przed pierwszą turą wyborów na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wykazała naruszenia zasad bezstronności, pluralizmu i wyważenia w prezentowaniu przebiegu kampanii i kandydatów. Z monitoringu wynika, że Rafał Trzaskowski – kandydat Platformy Obywatelskiej – najczęściej jest prezentowany w pozytywnym świetle, natomiast Karol Nawrocki – kandydat wspierany przez Prawo i Sprawiedliwość – niemal wyłącznie pokazywany jest negatywnie i krytycznie.

Najbardziej jaskrawym przykładem dysproporcji i nierównego traktowania kandydatów jest analiza serwisów informacyjnych w tygodniu 6–12 maja 2025 roku. Serwisy Telewizji Polskiej S.A. w „likwidacji”, TVN i Telewizji Polsat zdominował temat tzw. „kawalerki Karola Nawrockiego”, przy niemal całkowitym pominięciu kwestii dotyczących innych kandydatów. Szczególnie rażące dysproporcje widoczne były w głównym serwisie informacyjnym „telewizji publicznej w likwidacji” – w programie „19.30” aż 73% materiałów poświęconych wyborom dotyczyło tego jednego tematu i powtarzało się w kolejnych dniach.

Tymczasem, zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji, publiczna radiofonia i telewizja ma obowiązek realizowania misji publicznej i oferowania programów cechujących się pluralizmem, bezstronnością i wyważeniem, rzetelnie prezentując zróżnicowane poglądy i stanowiska. Nadawcy prywatni również są zobowiązani do przestrzegania tych zasad w okresie kampanii, na podstawie § 2 ust. 1 rozporządzenia KRRiT z dnia 30 października 2013 r., które nakazuje, by audycje informacyjne i publicystyczne w czasie kampanii charakteryzowały się rzetelnością, bezstronnością i wyważeniem.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy – Prawo prasowe, dziennikarz zobowiązany jest do szczególnej staranności i rzetelności przy zbieraniu i rozpowszechnianiu materiałów prasowych, zwłaszcza w okresie wzmożonego zainteresowania społecznego, jakim są wybory.

Mając powyższe na uwadze:

Przewodniczacy Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji wzywa wszystkich nadawców objętych monitoringiem do:

1. niezwłocznego zaprzestania działań naruszających zasady bezstronności i wyważenia,
2. zrównoważonego przedstawiania kandydatów i tematów kampanijnych,
3. zapewnienia pluralizmu i rzetelności w treściach informacyjnych i publicystycznych,
4. usunięcia skutków dotychczasowych naruszeń, m.in. poprzez umożliwienie prezentacji pominiętych głosów i stanowisk.

Naruszenia tych obowiązków mogą skutkować zastosowaniem przez Przewodniczącego KRRiT środków przewidzianych w art. 53 ustawy o radiofonii i telewizji, w tym:

• nałożeniem kary pieniężnej do 10% rocznego przychodu nadawcy,
• podjęciem procedury cofnięcia koncesji (art. 38 ustawy),
• upublicznieniem raportu monitorującego oraz
• przekazaniem informacji do właściwych organów, jeśli zostaną stwierdzone znamiona działania na szkodę równości wyborów.

Media, jako instytucje zaufania publicznego, ponoszą szczególną odpowiedzialność za zapewnienie uczciwego i przejrzystego procesu wyborczego. KRRiT będzie kontynuować monitoring, a wszelkie przypadki naruszeń będą odnotowywane i konsekwentnie egzekwowane.

 

Maciej Świrski