Opłata recyklingowa

Regulacje prawne dotyczące opłaty recyklingowej

Z dniem 1 stycznia 2016 r. nastąpiła zmiana stanu prawnego w zakresie opłaty recyklingowej – opłata ta została zniesiona na mocy ustawy z dnia 27 maja 2015 r. o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 933). Oznacza to, że dla pojazdów, które zostały wprowadzone na teren kraju po dniu 1 stycznia 2016 r., nie ma obowiązku wnoszenia opłaty recyklingowej.

Uwaga! Dla pojazdów wprowadzonych na teren kraju do końca 2015 r. opłata recyklingowa nadal jest wymagana na zasadach obowiązujących do końca 2015 r. i dotyczy osób fizycznych i przedsiębiorców (zgodnie z art. 9 ww. ustawy z dnia 27 maja 2015 r.).

Dla oceny, czy w odniesieniu do danego pojazdu jest czy nie jest wymagana opłata recyklingowa, kluczowe znaczenie ma dzień wprowadzenia pojazdu na teren kraju. Za dzień wprowadzenia pojazdu na teren kraju uważa się dzień dopuszczenia pojazdu do obrotu na terytorium kraju - w przypadku importu lub dzień wystawienia faktury albo przywozu pojazdu - w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia.

Rozstrzygnięcia w tym zakresie dokonuje organ rejestrujący pojazd (a nie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej).

Pojazdy wprowadzone na teren kraju do 31 grudnia 2015 r.

Obowiązek uiszczenia opłaty recyklingowej w wysokości 500 zł dotyczy każdego pojazdu samochodowego o masie do 3,5 ton zaliczanego do kategorii M1 lub N1, określonych w przepisach o ruchu drogowym, oraz trójkołowego pojazdu silnikowego z wyłączeniem motocykla trójkołowego wprowadzonego na teren Polski przez:

tzw. wprowadzającego pojazd, tj. przedsiębiorcę dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu pojazdu, który jednocześnie nie ma obowiązku zapewnienia sieci zbierania pojazdów i nie wydaje karty pojazdu

lub
podmiot niebędący przedsiębiorcą, który dokonuje wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu pojazdu

i ciąży na ww. podmiotach.

Opłata recyklingowa jest uiszczana w związku z samym faktem wprowadzenia pojazdu na teren kraju. W przypadku, gdy wprowadzający pojazd, który nie zapewnia sieci zbierania pojazdów, dokonał zbycia pojazdu, przed rejestracją pojazdu, zobowiązany jest przekazać niezwłocznie nabywcy pojazdu dowód wpłaty opłaty recyklingowej.

Do rejestracji pojazdów wprowadzonych do Polski do dnia 31 grudnia 2015 r. wymagany jest dowód uiszczenia opłaty recyklingowej – nawet jeśli rejestracja takiego pojazdu jest dokonywana po dniu
1 stycznia 2016 r.

Należną opłatę recyklingową wnosi się na rachunek Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej nr 65 1130 1062 0000 0109 9520 0014.

Wpłata powinna być dokonana przez podmiot zobowiązany na mocy ustawy do wniesienia opłaty lub w jego imieniu, w tytule wpłaty należy podać nr VIN pojazdu.

Pojazdy wprowadzone na teren kraju po 1 stycznia 2016 r.

Pojazdy wprowadzone do Polski po dniu 1 stycznia br. nie są objęte koniecznością uiszczania opłaty recyklingowej (wskutek jej zniesienia).

Wyjaśnienia Ministerstwa Środowiska dotyczące wybranych aspektów funkcjonowania przepisów obowiązujących od 2016 r.:

Pytanie 1.

Czy istnieje obowiązek uiszczenia opłaty recyklingowej w odniesieniu do pojazdu stanowiącego tzw. mienie przesiedleńcze, zarejestrowanego na rzecz obywatela RP za granicą (na obszarze Unii Europejskiej lub w państwie spoza UE), sprowadzonego do Polski już w roku 2016?

Stanowisko Ministerstwa Środowiska.

Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji nie przewiduje odrębnych rozwiązań w odniesieniu do pojazdów posiadających status mienia przesiedleńczego. Analizując zasadność uiszczenia opłaty recyklingowej należy wziąć pod uwagę ww. art. 9 ustawy z dnia 27 maja 2015 r. o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw.

W przypadku pojazdu, który:

był kupiony w kraju należącym do Unii Europejskiej i tam użytkowany (co może potwierdzać fakt objęcia tego pojazdu statusem „mienia przesiedleńczego”) przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 27 maja 2015 r. o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw;
został przetransportowany na teren Polski po dniu wejścia w życie ustawy z dnia 27 maja 2015 r. o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw;

można uznać iż został można uznać iż został wprowadzony po dniu wejścia w życie ww. ustawy i nie podlega opłacie recyklingowej. Sam fakt nabycia pojazdu na terytorium innego kraju Unii Europejskiej niż Polska nie potwierdza wewnątrzwspólnotowego nabycia.

Natomiast w przypadku importu pojazdu w 2016 r., czyli przywozu pojazdu z terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej w celu wprowadzenia na terytorium kraju, należy wziąć pod

uwagę dzień dopuszczenia pojazdu do obrotu na terytorium kraju (lub na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej – wyjaśnienie patrz: odpowiedź na pytanie 5) zgodnie z zapisami art. 4 ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji.

Pytanie 2.

Jak ocenić, pod kątem obowiązku wniesienia opłaty recyklingowej, stan faktyczny, w którym faktura potwierdzająca wewnątrzwspólnotowe nabycie pojazdu jest z 2015 r. i jednocześnie wprowadzający deklaruje (składa oświadczenie), że pojazd został wprowadzony w roku 2016?

Stanowisko Ministerstwa Środowiska.

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia pojazdu za dzień wprowadzenia uznaje się dzień wystawienia faktury albo przywozu pojazdu na terytorium kraju. Jeżeli natomiast z przepisów powyższych wynika, że wprowadzenie na terytorium kraju mogło nastąpić w różnych terminach, za dzień wprowadzenia na terytorium kraju uważa się dzień najwcześniejszy. Mając powyższe na uwadze w przedstawionym w Pańskim piśmie przypadku wprowadzenie pojazdu nastąpiło w dniu wystawienia faktury potwierdzającej wewnątrzwspólnotowe nabycie.

Pytanie 3.

W przypadku pojazdu nabytego w drodze licytacji - czy wymagana jest opłata recyklingowa, jeśli licytacja odbyła się w 2015 r., lecz faktura jest wystawiona w roku 2016 r.?

Stanowisko Ministerstwa Środowiska.

Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji nie przewiduje odrębnych rozwiązań w odniesieniu do pojazdów nabytych w drodze licytacji. Dodatkowo, nie jest jasne czy pojazd nabyty w drodze licytacji znajdował się już podczas licytacji na terytorium Polski czy też dopiero po licytacji został przetransportowany lub dopuszczony do obrotu na terytorium kraju. Także i w tym przypadku wystąpienie obowiązku uiszczenia opłaty recyklingowej należy ocenić zgodnie z. art. 9 ustawy z dnia 27 maja 2015 r. o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw, biorąc pod uwagę art. 4 ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji określający dzień wprowadzenia pojazdu.

Pytanie 4.

Czy dokumentami pozwalającymi określić datę wprowadzenia pojazdu na terytorium kraju mogą być dokumenty przewozowe, na które powołują się wprowadzający pojazdy?

Stanowisko Ministerstwa Środowiska.

W opinii Departamentu Gospodarki Odpadami dokumenty przewozowe mogą być dokumentami pozwalającymi określić datę przywozu pojazdu, jeśli zostaną przez organ rejestrujący dopuszczone zgodnie z ww. art. 75. § 1 ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego. Natomiast oceny, czy w danym przypadku wewnątrzwspólnotowe nabycie, zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, nastąpiło w dniu przywozu czy w dniu wystawienia faktury potwierdzającej wewnątrzwspólnotowe nabycie, dokonuje organ właściwy do oceny wniosku o rejestrację pojazdu, czyli starosta właściwy ze względu na miejsce jego zamieszkania (siedzibę) podmiotu wnioskującego o rejestrację pojazdu zgodnie z art. 73 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. 2012 poz. 1137 z późn. zm.).

Pytanie 5.

Czy istnieje obowiązek uiszczenia opłaty recyklingowej w sytuacji, gdy pojazd został zakupiony w roku 2015 r. poza Unią Europejską, a odprawa celna miała miejsce w bieżącym roku w państwie należącym do Unii Europejskiej?

Stanowisko Ministerstwa Środowiska.

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji za dzień wprowadzenia w przypadku importu przyjmuje się dzień dopuszczenia pojazdu do obrotu na terytorium Polski. W związku z faktem, iż Polska jest państwem członkowskim Unii Europejskiej, dzień odbycia odprawy celnej w innym kraju członkowskim może zostać uznany za dzień wprowadzenia pojazdu. Stąd można przyjąć, iż w przypadku opisanym w Pańskim piśmie, kiedy to pojazd został zakupiony w roku 2015 poza Unią Europejską, a odprawa celna miała miejsce w bieżącym roku w państwie należącym do Unii Europejskiej, nie wystąpi obowiązek uiszczenia za ten pojazd opłaty recyklingowej.

Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu pojazdów jest zobowiązany zapewnić sieć zbierania pojazdów.

Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące sieci zbierania pojazdów znajdują się na stronie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska:

http://www.gios.gov.pl/pl/o-urzedzie/10-gospodarka-odpadami

Zwrot wpłat dokonanych nienależnie lub w nadmiernej wysokości

Narodowy Fundusz nie posiada kompetencji do badania obowiązku wniesienia opłaty recyklingowej i nie prowadzi w tym zakresie żadnych postępowań. W związku z tym, że jedyną sankcją niedopełnienia obowiązku wniesienia opłaty recyklingowej jest odmowa rejestracji pojazdu, weryfikacja istnienia i wykonania tego obowiązku bądź jego nieistnienia jest dokonywana podczas postępowania rejestracyjnego, prowadzonego przez właściwego Starostę (lub Prezydenta miasta na prawach powiatu).

Na wniosek podmiotu, który dokonał nienależnie lub w nadmiernej wysokości wpłaty tytułem opłaty recyklingowej Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dokonuje zwrotu nadpłaconej kwoty na rachunek bankowy wskazany we wniosku lub w gotówce.

Zwrot dotyczy sytuacji, kiedy wpłata została dokonana ponad określoną w ustawie "miarę" (np. druga wpłata dokonana za ten sam pojazd lub wpłata w kwocie wyżej niż 500 zł) lub gdy wpłata nie jest związana z wykonaniem ustawowego obowiązku (np. wpłata uiszczona przez właściciela pojazdu, który nabył pojazd od przedsiębiorcy wprowadzającego pojazd na teren kraju albo wpłata za wprowadzenie na teren kraju pojazdu o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t, motoru, quada lub pojazdu zabytkowego).

Zgodnie z obowiązującym od 2016 r. art. 11 ustawy z dnia 27 maja 2015 r. o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 933) na wniosek podmiotu, który dokonał nienależnie lub w nadmiernej wysokości wpłaty tytułem opłaty recyklingowej Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dokonuje zwrotu nadpłaconej kwoty w terminie 30 dni od dnia:

1) złożenia wniosku (liczy się data wpływu wniosku do Narodowego Funduszu) - w przypadku:

a) gdy kwota wpłaty albo łączna kwota wpłat (od jednego, tego samego podmiotu lub osoby) przekracza 500 zł,

b) wpłaty dokonanej od pojazdu historycznego w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. z 2015 r. poz. 140, z późn. zm.),

c) wpłaty dokonanej od pojazdu o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony;

2) doręczenia Funduszowi odpisu prawomocnego orzeczenia sądu nakazującego zwrot nadpłaconej kwoty;

3) zawarcia między podmiotem, który złożył wniosek, a Funduszem porozumienia w sprawie zwrotu nadpłaconej kwoty.

Uwaga! Prawo do żądania zwrotu nadpłaconej kwoty wygasa z dniem 31 grudnia 2018 r.

Wniosek o zwrot wpłaty wraz z załącznikami należy przesłać do Narodowego Funduszu drogą listową albo drogą elektroniczną, za pośrednictwem platformy ePUAP, z podpisem kwalifikowanym lub zaufanym.

Aby Narodowy Fundusz mógł dokonać zwrotu wpłaty, która nie jest opłatą recyklingową (stwierdza to właściwy Starosta lub Prezydent miasta na prawach powiatu), osoba (podmiot) ubiegająca się o zwrot powinna złożyć, oprócz pisemnego wniosku, czytelną kopię dowodu (dowodów) wpłaty, czytelne kopie innych niżej wymienione dokumentów lub zaświadczenie wydane przez Wydział Komunikacji, że dana osoba nie była zobowiązana do uiszczenia opłaty recyklingowej.

W przypadku niemożności przedłożenia zaświadczenia, w miejsce zaświadczenia, należy przedłożyć:

czytelną kserokopię umowy sprzedaży pojazdu lub faktury zakupu pojazdu na terenie RP,
czytelną kserokopię umowy lub faktury dotyczącej nabycia pojazdu poza granicami RP,
czytelną kserokopię dowodu rejestracyjnego pojazdu,
czytelną kserokopię dokumentu potwierdzającego nr VIN pojazdu,
czytelne kserokopie innych dokumentów

- w zależności od przyczyny ubiegania się o zwrot wpłaty.

W przypadku gdy dany pojazd był wcześniej zarejestrowany na terenie kraju wymagane jest stosowne zaświadczenie z Wydziału Komunikacji.

W przypadku, gdy wniesiona opłata dotyczy pojazdu skradzionego wymagane są kserokopie dokumentów z Policji, Prokuratury lub właściwego sądu oraz z Wydziału Komunikacji, z których treści wynikać będzie, że pojazd został nabyty jako pojazd skradziony i został przekazany do ubezpieczyciela.

Uwaga!

W przypadku ubiegania się o zwrot wpłaty w wysokości równej 500 zł w sytuacji, gdy osoba (podmiot) ubiegająca się o zwrot dokonała tylko jednej wpłaty w wysokości 500 zł i jednocześnie wpłata ta nie dotyczy pojazdu historycznego lub pojazdu o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony - zwrot kwoty odbywa się na podstawie porozumienia z Narodowym Funduszem.

W takim przypadku otrzymanie przez wnioskodawcę zwrotu wpłaty tytułem opłaty recyklingowej dokonanej nienależnie lub w nadmiernej wysokości jest równoznaczne z informacją o podpisaniu przez NFOŚiGW porozumienia. W przypadku, gdy wnioskodawca oczekuje odrębnej informacji o zawarciu porozumienia przez NFOŚiGW, winien zwrócić się drogą elektroniczną (e-mail) z takim wnioskiem na adres: recykling@nfos.igw.gov.pl.

Wzór wniosku o zawarcie porozumienia (plik Word)

W pozostałych przypadkach, tj. gdy wpłata (wpłaty) od tej samej osoby (podmiotu) jest wyższa niż 500 zł lub gdy wpłata dotyczy pojazdu historycznego lub pojazdu o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony oraz w przypadku wydania orzeczenia przez sąd - zwrot odbywa się na podstawie samej ustawy.

Wzór wniosku o zwrot wpłaty (plik Word)

W sytuacjach budzących wątpliwości, Narodowy Fundusz może występować o przedłożenie dodatkowych dokumentów.

Kontakt

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Departament Księgowości i Rozliczeń
Wydział Opłat i Pozostałych Przychodów
ul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa

e-mail: recykling@nfosigw.gov.pl

Numery telefonów oraz faks: