Narodowy Fundusz
Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej

Polska Wschodnia jest coraz bardziej atrakcyjna dla mieszkańców i turystów m.in. dzięki Funduszom Europejskim. Jak dzięki nim się zmienia i co zobaczyć w konkretnych województwach można sprawdzić na stronie kampanii „Polska Wschodnia. Lato pełne odkryć” Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej:  www.odkryj.eu.

Kolejne inwestycje dla wygody turystów i ochrony przyrody w regionie są możliwe dzięki środkom z programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027 (FEPW). Projekty realizowane przez: gminę Stawiguda, powiat Ostrołęcki, Wigierski Park Narodowy, Narwiański Park Narodowy i Poleski Park Narodowy ochronią cenne przyrodniczo siedliska gatunków roślin i zwierząt. Turystom i lokalnym społecznościom umożliwią podziwianie piękna natury, zapewnią wygodne i lepiej dostępne ścieżki, kładki i wieże widokowe.

Ochrona przyrody nad jeziorem Plusznym

W popularnej turystycznie miejscowości Pluski (warmińsko-mazurskie) powstanie ścieżka pieszo-rowerowa o długości ponad 1,5 km z oświetleniem i tablicami edukacyjnymi, częściowo w ramach wytyczonego rowerowego szlaku niebieskiego. Skieruje ona ruch turystyczny na obszarze chronionym Natura 2000 Puszcza Napiwodzko-Ramucka nad jeziorem Plusznym poza teren cenny przyrodniczo. Z myślą o gniazdujących w tym rejonie 160 gatunkach ptaków w tym rzadkich (bielik, bocian czarny, orlik krzykliwy, kania czarna i ruda, kraska, dudek itp.) zamontowane będą budki lęgowe. Informacje na tablicach edukacyjnych podniosą świadomość mieszkańców i turystów na temat potrzeby i celów ochrony zasobów przyrodniczych. Koszt całkowity projektu: ponad 2,52 mln zł. Kwota dofinansowania z programu FEPW: ponad 2,14 mln zł. Zakończenie prac jest planowane do końca 2025 r.

Widok na Torfowisko Serafin

W rezerwacie Torfowisko Serafin (mazowieckie) zostanie odtworzona ścieżka edukacyjno-dydaktyczna. Ma ona chronić siedliska przyrodnicze torfowiska przejściowego i trzęsawisk o rzadkiej i chronionej faunie i florze. Np. lipiennika – jedynego przedstawiciela roślin storczykowatych występujących w Polsce. Dzięki kładkom z podestami dydaktycznymi, wyposażonymi w tablice edukacyjne oraz wieży widokowej przy rezerwacie można będzie prowadzić atrakcyjne obserwacje i zajęcia dydaktyczne. Kładka piesza z obustronnymi barierkami będzie ograniczała możliwość zejścia na teren rezerwatu i chroniła przyrodę Torfowiska Serafin. Koszt całkowity projektu to 4,35 mln zł. Kwota dofinansowania z programu FEPW: ok. 3,7 mln zł. Zakończenie prac jest planowane na koniec lutego 2029 r.

Szlaki Wigierskiego Parku Narodowego lepiej dostępne dla turystów

Przebudowa ważnych odcinków szlaków turystycznych w Wigierskim Parku Narodowym (podlaskie) umożliwi m.in. osobom z niepełnosprawnościami korzystanie z miejsc o wysokich walorach turystycznych, które do tej pory nie były dla nich dostępne. Zachęci turystów do poruszania się po wyznaczonych szlakach i ograniczy spacerowanie poza nimi. W miejscach najbardziej uczęszczanych np. na ścieżkach edukacyjnych przy dyrekcji parku, na szlaku rowerowym wokół Wigier czy szlaku kajakowym Czarnej Hańczy Wigierski Park Narodowy zaplanował m.in. 

• wymianę kładek i mostków na terenach podmokłych,
• wykonanie ogrodzeń,
• poprawę nawierzchni szlaków.

Inwestycje zostaną wykonane zgodnie z zasadą jak najmniejszej ingerencji w przyrodę, wykorzystując przede wszystkim istniejące już szlaki.

Dodatkowo powstaną nowe:

• dwa miejsca wodowania i cumowania łodzi i kajaków na szlaku Czarnej Hańczy, które będą zapobiegać niszczeniu brzegów jezior Wigry i Postaw
• miejsca postojowe dla pojazdów w punktach początkowych szlaków,
• 450-metrowa ścieżka spacerowa wzdłuż Wigier (w miejscu „dzikiej”, wydeptanej przez spacerowiczów), odsunięta od brzegu jeziora, aby zapobiec jego erozji.

Koszt całkowity projektu: ponad 4,42 mln zł. Kwota dofinansowania z programu FEPW: 3,76 mln zł. Prace zaplanowano do końca 2026 r.

Kładka wśród bagien otworzy się na odwiedzających

Narwiański Park Narodowy zmodernizuje ścieżkę przyrodniczą „Kładka wśród bagien” (podlaskie), która przebiega wzdłuż rzeki Kurówki, nad terenami bagiennymi, na których występują cenne gatunki roślin, ptaków i zwierząt. To m.in. rośliny: szuwar trzcinowy, szuwar turzycowy, wilgotne łąki i zarośla wierzbowe. W pobliżu kładki pojawiają się różne gatunki ptaków m.in. bąk, błotniak stawowy, derkacz, podróżniczek, kropiatka, zielonka i rybitwa czarna. Przy kładce znajdują się siedliska bobrów, spotyka się wydry i kumaki nizinne. Kładka tworzy pętlę o długości ok. 1  km, która pozwala na prowadzenie zajęć terenowych i edukacyjnych spacerów. Ścieżka będzie wykonana m.in. z kompozytu z recyklingu, imitującego drewno, który charakteryzuje się większą trwałością. Będzie dostępna dla osób z niepełnosprawnościami – jej wejścia i zejścia będą miały łagodne nachylenie, na platformy widokowe będzie można wjechać wózkiem. Dla osób niedowidzących zostanie przygotowany plan tyflograficzny i odpowiednie oznakowania ważniejszych elementów  infrastruktury. Dodatkowo kładka będzie wyposażona w tablice informacyjne, kamerę do transmisji on-line, lunety ornitologiczne na wieży widokowej i platformie. Zmodernizowana ścieżka rozłoży ruch turystyczny w parku, który jest obecnie skoncentrowany na jednej ścieżce - kładce Waniewo – Śliwno. Koszt całkowity projektu: 6,48 mln zł. Kwota dofinansowania z programu FEPW: prawie 5 mln zł. Otwarcie kładki dla turystów zaplanowano na wrzesień 2027 r.

Komfortowy spacer po ścieżce Spławy

Poleski Park Narodowy wymieni istniejącą wąską kładkę na ścieżce Spławy (lubelskie) na ponad 4 km nową i szerszą trasę - 1,5 m.  Dzięki temu będą mogły z niej wygodnie korzystać osoby z niepełnosprawnościami poruszające się na wózkach inwalidzkich czy rodziny z dziećmi w wózkach. Kładka będzie wyposażona w 12 mijanek, 4 platformy z ławkami, 18 mostków i 12 tablic edukacyjno-informacyjnych. Inwestycja przyczyni się do ochrony cennych i rzadkich stanowisk roślin oraz grzybów. Na trasie można zobaczyć fragmenty łąk, otwartych torfowisk i bagiennych lasów. Na końcu ścieżki znajduje się Jezioro Łukie - największy zbiornik Poleskiego Parku Narodowego. Z pomostu widokowego można obserwować ptaki na wodzie: łabędzie nieme, perkozy czy łyski. A nad głowami błotniaka stawowego czy drapieżnego bielika. Koszt całkowity projektu: ponad 2,61 mln zł. Kwota dofinansowania z programu FEPW: 2,22 mln zł. Prace potrwają do końca 2025 r.

Projekty otrzymały wsparcie w ramach prowadzonego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej naboru wniosków do działania 2.3 Bioróżnorodność programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027, typ projektu III: Ukierunkowanie ruchu turystycznego.