Narodowy Fundusz
Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej

Realizacja projektu przyczyni się do zwiększenia przepustowości ośrodka i polepszenia skuteczności oraz jakości rehabilitacji ptaków. Jednoczesne zorganizowanie w placówce hodowli zachowawczej rybołowa umożliwi wypracowanie dobrych praktyk ochronnych dla tego gatunku. Możliwe będzie rozpoczęcie działań mających na celu zachowanie różnorodności biologicznej poprzez zapewnienie puli genetycznej ptaków pochodzących z wolności.

Zaplanowana modernizacja oraz przebudowa Ośrodka Rehabilitacji Krajowych Ptaków Chronionych „Ptasi Azyl”, który działa na terenie Miejskiego Ogrodu Zoologicznego im. Antoniny oraz Jana Żabińskich w Warszawie, ma potrwać do końca stycznia 2026 r. Dzięki podjętym staraniom ZOO i funkcjonująca przy nim placówka zwiększy wydajność rehabilitacji i opieki weterynaryjnej nad krajowymi gatunkami ptaków chronionych, a także rozpocznie hodowlę zachowawczą in situ (czyli na miejscu w terenie) rybołowa. Sprawniej będzie przebiegać także edukacja przyrodnicza prowadzona przez „Ptasi Azyl”. Zapewnione ma być dotarcie do ponad 2 mln osób.

W nowym budynku ośrodka planuje się wybudowanie 16 wolier dla ptaków, w tym woliery dla rybołowa. Ponadto zakupione zostanie urządzenie do narkozy wziewnej, 6 cieplarek oraz 4 fotopułapki.

Obecnie wykorzystywana powierzchnia wolier dostępna dla ptaków jest zbyt mała. Analizy wykazały, że konieczne jest powiększenie przestrzeni niezbędnej do ostatniego etapu rehabilitacji ptaków. Przede wszystkim będzie to dotyczyć szponiastych, które muszą być umieszczane oddzielnie w klatkach. Okrągła woliera sokolnicza oraz szereg mniejszych wolier umożliwiających adaptację do warunków zewnętrznych (przy jednoczesnym ograniczeniu ruchu po zabiegach) znacznie zwiększą przepustowość ośrodka i usprawnią leczenie skrzydlatych rekonwalescentów.

Przy stale zwiększającej się liczbie rannych ptaków konieczne będzie także wzmocnienie początkowych etapów leczenia i rehabilitacji. Pomoże w tym zakup cieplarek do intensywnej terapii oraz aparatu do narkozy wziewnej, czyli metody znieczulania obarczonej najmniejszym ryzykiem, stosowanej na całym świecie przy zabiegach na ptakach. Sprzęt umożliwi wykonywanie zdjęć RTG w znieczuleniu, co wyeliminuje błędy w obrazach oraz stres u ptasich pacjentów.

Uruchomiony w ramach przedsięwzięcia program hodowli zachowawczej rybołowa zostanie oparty na utrzymywanych w warunkach hodowlanych trzech osobnikach ptaka, które stanowić będą podstawę programu hodowli zachowawczej. Będzie to przedsięwzięcie pionierskie, wymagające odpowiedniego zaplecza merytorycznego już przez beneficjenta posiadanego, ale także infrastrukturalnego, które dopiero zapewni realizowany projekt.

Hodowla rybołowa poprzez swobodne dobieranie się tych ptaków w pary ma być rozwiązaniem optymalnym. W obecnej sytuacji, kiedy ośrodek ma dostęp do trójki osobników, już tylko brak odpowiedniej infrastruktury jest przeszkodą w rozpoczęciu hodowli tego gatunku. Intensyfikacja działań ochronnych poprzez hodowlę, a nie relokację ptaków, wydaje się najlepszą metodą kontrolowanego wpływu na  ich dzikie populacje. Tak samo, jak to miało miejsce w programie restytucji sokoła wędrownego oraz cietrzewia.

Warto przypomnieć, że „Ptasi Azyl” to działający od 25 lat przy warszawskim ZOO ośrodek pomagający ptakom, będący jednocześnie częścią nieformalnej sieci placówek rehabilitacji zlokalizowanych w całej Polsce. Do „Ptasiego Azylu” w Warszawie trafiają najczęściej ptaki miejskie, ale też leśne i wodne, w tym również pisklęta. Celem działania ośrodka jest zapewnienie opieki i leczenia bądź rehabilitacji skrzydlatych pacjentów i umożliwienie im powrotu do środowiska naturalnego.

Umowa o dofinansowanie przedsięwzięcia, które w całości będzie kosztować ponad 1,1 mln zł, została podpisana w listopadzie br.