Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Augustowie

„Początkiem wszechrzeczy jest woda”  te słowa starożytnego greckiego filozofa, Talesa z Miletu zna większość z nas. Znaczenia wody dla procesów życiowych dla każdego człowieka, nie trzeba udowadniać. Jest ona źródłem życia na Ziemi. Nie ma organizmów żywych, zdolnych do funkcjonowania bez choćby odrobiny wody.

Ta bezcenna substancja jest na tyle zwykła i powszechna, że używając jej, rzadko kiedy myślimy o tym, jak ważna jest w naszym życiu. Okazją do chwili zastanowienia może być ŚWIATOWY DZIEŃ WODY, obchodzony corocznie 22 marca.

Tylko niewielki procent konsumentów zastanawia się nad właściwościami wody, a przecież bezpieczeństwo zdrowotne wody jest kluczowym aspektem w kwestii spożywania wody przez ludzi. Zagadnienie to zostało uregulowane poprzez dyrektywy unijne oraz akty prawne powszechnie obowiązujące w państwach członkowskich UE, które określają parametry (substancje) mające znaczenie dla bezpieczeństwa zdrowotnego konsumentów, a także bezpieczne wartości tych parametrów. Podstawowe akty prawne obowiązujące w naszym kraju to ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody do spożycia przez ludzi.

Za odpowiednią jakość wody pitnej pochodzącej z wodociągów zbiorowego zaopatrzenia w wodę odpowiadają przede wszystkim przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne. Ponadto nadzór nad jakością wody sprawują organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Co to jest jakość wody?

Pojęcie to dotyczy właściwości mikrobiologicznych i fizykochemicznych wody. Zwykle jakość wody związana jest z oceną przydatności wody do danych celów, w tym także do picia. Inaczej mówiąc, woda nadająca się do umycia samochodu, może nie być wystarczająco dobra do picia. Oprócz substancji korzystnych dla człowieka może bowiem zawierać, także zanieczyszczenia. Musi ona być przydatna do spożycia w całym systemie zaopatrzenia mieszkańców w wodę – od ujęcia do kranu u konsumenta. Powszechnie uznajemy, że jeśli woda jest mętna, lekko zabarwiona, posiada dziwny zapach czy smak, to jest niezdrowa. To naturalne zachowanie, jednak w przypadku wody nie te parametry decydują o jej przydatności do spożycia.

Najgroźniejsze w wodzie są bakterie i inne zanieczyszczenia, które nie są widoczne gołym okiem. Dlatego nie jest najważniejsze, jak woda wygląda, ale co w sobie zawiera. O tym dowiadujemy się dopiero z badań wykonywanych przez specjalistyczne laboratoria.

Na jakość wody w naszych kranach może mieć wpływ także instalacja wewnętrzna w naszych domach/mieszkaniach. Warto więc pamiętać o regularnym przeglądzie jej stanu technicznego i czyszczeniu. Ponadto nieodpowiednio dobrane lub niewłaściwie eksploatowane domowe urządzenia filtrujące/uzdatniające wodę mogą powodować wtórne zanieczyszczenie wody w instalacji oraz negatywnie wpływać na jej jakość.

W jaki sposób sprawdzić jakość wody?

Jakość wody w kranie możemy sprawdzić wykonując odpowiednie badanie wody w laboratorium posiadającym akredytację w zakresie badania wody pitej. Może to być laboratorium Państwowej Inspekcji Sanitarnej lub też prywatna firma wykonująca takie badania. Na terenie województwa podlaskiego funkcjonują 3 laboratoria Inspekcji Sanitarnej: w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Białymstoku oraz w Powiatowych Stacjach Sanitarno-Epidemiologicznych w Suwałkach i Łomży. W przypadku wody, która będzie wykorzystywana przez nas w ramach prowadzonej działalności, zalecane jest też, aby próbka wody została pobrana przez przeszkolonego próbkobiorcę.

Ile kosztuje badanie wody?

Jeżeli chodzi o ceny badania wody, to są one różne w zależności od laboratorium Wpływ na ostateczną cenę ma przede wszystkim to, jakie parametry chcemy oznaczyć w wodzie. Łączny koszt dotyczący wykonania podstawowych badań mikrobiologicznych i fizykochemicznych waha się od 300 do 400 złotych. Podstawowa analiza mikrobiologiczna to koszt około 100-200 złotych.

Jak często wykonywać badanie wody?

O regularnych badaniach jakości wody powinniśmy pamiętać w przypadku, gdy posiadamy własne ujęcie wody. Jest to bardzo ważne, ponieważ woda ze studni, w przeciwieństwie do wody wodociągowej, nie jest pod stałym nadzorem. To sprawia, że znacznie częściej mogą się w niej znajdować substancje, które mają niekorzystny wpływ na stan instalacji i nasze codzienne życie lub nawet są niebezpieczne dla zdrowia. Zalecane jest, aby analiza wody z indywidualnego ujęcia odbywała się minimum raz w roku. Systematyczne przeprowadzanie badania wody ze studni jest niezwykle ważne, jeśli chcemy mieć pewność, że wykorzystywana przez nas woda jest dobrej jakości.

O czym pamiętać przy pobieraniu wody do badania?

Aby wynik badania był wiarygodny i obiektywny musimy pamiętać o kilku zasadach:

1. Wodę należy pobierać do specjalnych pojemników, które udostępnia laboratorium wykonujące badanie (zwłaszcza w przypadku badań mikrobiologicznych). Warto zapoznać się także z instrukcją pobierania próbki wody przekazaną przez laboratorium.
2. Wodę do badania najlepiej pobierać z kranu, z którego najczęściej korzystają domownicy.
3. Przed pobraniem próbki wody należy usunąć wszelkie przedmioty znajdujące się pobliżu kranu w szczególności łatwopalne. Zdezynfekować to miejsce. Należy też usunąć wszelkie wylewki, wkładki, sitka i inne akcesoria występujące w kurku czerpalnym.
4. Kran należy zdezynfekować przede wszystkim przez opalanie płomieniem, a jeśli jest to niemożliwe inną metodą np. 70% spirytusem.
5. Próbki po pobraniu należy jak najszybciej dostarczyć do laboratorium (do 6 godz. od pobrania). Transportować je powinniśmy w temperaturze ok. 5°C (np. w termotorbie z wkładem lodowym).