Światowy Dzień AIDS

01.12.2022

1 grudnia obchodzony jest Światowy Dzień AIDS. Jest to jedna z ośmiu najważniejszych kampanii na rzecz zdrowia publicznego, zainicjowanych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) w 1988 roku.

Tegoroczne hasło przyjęte z okazji Światowego Dnia AIDS przez Wspólny Program Narodów Zjednoczonych ds. HIV/AIDS (UNAIDS) brzmi: Wyrównujmy (ang. Equalize) i jest wezwaniem do działania.

Dane UNAIDS dotyczące globalnej odpowiedzi na HIV pokazują, że w ciągu ostatnich dwóch lat pandemii COVID-19 i innych światowych kryzysów, postęp w walce z AIDS spowolnił, a zasoby się skurczyły, w rezultacie zagrożone są miliony istnień ludzkich. Pozostało tylko osiem lat do osiągnięcia wyznaczonego na 2030 rok celu, jakim jest wyeliminowanie AIDS jako globalnego zagrożenia dla zdrowia. Należy pilnie zająć się nierównościami ekonomicznymi, społecznymi, kulturowymi
i prawnymi, które dodatkowo pogłębiła pandemia. Koniec AIDS można osiągnąć tylko wtedy, gdy te problemy zostaną rozwiązane. Przywódcy krajów muszą działać odważnie i odpowiedzialnie, a my wszyscy musimy włączyć się w te działania aby również pomóc w tej walce.

Przesłanie Winnie Byanyimy, dyrektora wykonawczego UNAIDS, na 1 grudnia brzmi: „Możemy zakończyć AIDS – jeśli zlikwidujemy nierówności, które je utrwalają. W Światowy Dzień AIDS podzielmy się przesłaniem, że wyeliminowanie nierówności będzie miało korzystny wpływ na każdego z nas”. „Aby wszyscy byli bezpieczni, aby chronić zdrowie wszystkich, wyrównujmy. Equelize”.

HIV od lat dotyka miliony osób na całym świecie. W 2021 roku:

38 400 000 osób żyło z HIV;
650 000 osób zmarło z przyczyn związanych z HIV;
wykryto 1 500 000 nowych zakażeń HIV;
28 700 000 osób dorosłych żyjących z HIV otrzymywało terapię antyretrowirusową.

W naszym kraju, według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowego Instytutu Badawczego, od wdrożenia badań w 1985 r. do 31 grudnia 2021 r.:

zakażenie HIV stwierdzono u 27 552 osób;
ogółem odnotowano 3 868 zachorowań na AIDS;
1 448 chorych zmarło;
w połowie listopada 2022 r. leczeniem ARV w Polsce objętych było ok. 18 tys. pacjentów, w tym 181 dzieci. Leczenie jest prowadzone i finansowane w ramach Rządowego Programu Polityki Zdrowotnej pn. „Leczenie antyretrowirusowe osób żyjących z wirusem HIV w Polsce na lata 2022–2026”.

Wbrew powszechnym opiniom, każdy – bez względu na przynależność rasową, religijną czy orientację seksualną – może ulec zakażeniu. W związku z tym wiedza na temat HIV i AIDS jest niezbędna każdemu człowiekowi.

Najważniejsze informacje o HIV i AIDS:

Istnieją trzy główne drogi zakażenia HIV:

kontakty seksualne (waginalne, analne, oralne) z penetracją oraz kontaktem z materiałem potencjalnie zakaźnym – sperma, prejakulat i wydzielina z pochwy bez zastosowania zabezpieczenia (prezerwatywy);
gdy krew zakażonej osoby trafi do naszego krwiobiegu, np. przez używanie tych samych igieł i strzykawek;
zakażenia wertykalne – matka zakażona HIV może zakazić swoje dziecko w czasie ciąży, porodu lub podczas karmienia piersią.

W codziennych kontaktach nie ma ryzyka zakażenia się HIV.

Nie zakazimy się poprzez dotykanie drugiej osoby, czy podawanie ręki.
Nie można zakazić się wirusem poprzez pływanie w tym samym basenie, korzystanie z wspólnej toalety, wspólne korzystanie ze sztućców, naczyń, ręczników lub książek. Istnieje jednak ryzyko zakażenia się HIV poprzez korzystanie ze wspólnej maszynki do golenia lub szczoteczki do zębów ze względu na to, że może znajdować się na niej krew – nawet jeśli nie widać jej gołym okiem.
Komary bądź inne owady nie przenoszą HIV. Nie można zakazić się od psów, kotów i innych zwierząt.
HIV nie przenosi się przez kaszel lub kichanie.
Przy zachowaniu podstawowych zasad higieny można bez obaw mieszkać w jednym domu lub pracować z osobą zakażoną.

Dowiedz się więcej na:

www.aids.gov.pl

UNAIDS: https://www.unaids.org/en/2022-world-aids-day (dostęp 23.11.2022)