W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Dzień Samorządu Terytorialnego

27.05.2025

27 maja przypada Dzień Samorządu Terytorialnego - rocznica pierwszych demokratycznych wyborów do rad gmin, które odbyły się w 1990 roku. Był to początek jednej z najważniejszych reform ustrojowych w Polsce, umożliwiającej mieszkańcom realny wpływ na sprawy lokalne.

Na zdjęciu widoczny jest budynek Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Bydgoszczy.

Po 35 latach samorząd pozostaje jednym z filarów państwa. To na poziomie gmin, powiatów i województw rozstrzyga się większość kwestii bliskich codziennemu życiu obywateli od edukacji i transportu po gospodarkę komunalną i kulturę. Dzień Samorządu Terytorialnego to dobra okazja, by spojrzeć na dane, które obrazują skalę tej struktury w województwie kujawsko-pomorskim.

Samorząd w Kujawsko-Pomorskim to:

  • 144 gminy (w tym 17 miejskich, 39 miejsko-wiejskich, 88 wiejskich)
  • 23 powiaty
  • 56 miast, z czego 4 mają status miast na prawach powiatu

Kim są samorządowcy?

W strukturach rad dominuje wykształcenie wyższe, szczególnie w większych ośrodkach. W Toruniu 84% radnych posiada dyplom uczelni wyższej, w Bydgoszczy – 77,4%, a dla porównania w powiecie grudziądzkim ten odsetek wynosi 27,1%.

  • Ponad 31% wszystkich radnych w regionie stanowią kobiety
  • Wśród sołtysów: 1042 kobiety i 1254 mężczyzn
  • Tylko 4 wójtów, burmistrzów i prezydentów ma mniej niż 40 lat
  • 61 samorządowców pełniących te funkcje przekroczyło 60. rok życia

Finanse samorządów (2023):

Zaangażowanie samorządów w świadczenie usług publicznych najlepiej odzwierciedlają ich wydatki i dochody. W 2023 roku dane przestawiały się następująco:

  • Gminy: dochody – 6 975 zł, wydatki – 7 352 zł na mieszkańca
  • Miasta na prawach powiatu: dochody – 8 132 zł, wydatki – 8 656 zł
  • Powiaty: wydatki – 1 788 zł na mieszkańca

Aktywność obywatelska

Rosnąca świadomość mieszkańców przekłada się na ich coraz większe zaangażowanie w życie wspólnot. Przykładem tego jest liczba projektów zgłaszanych w ramach budżetu obywatelskiego. W 2023 roku województwo kujawsko-pomorskie zajęło pierwsze miejsce w kraju pod względem liczby projektów zgłoszonych w ramach tego budżetu – 132 na każde 100 tys. mieszkańców.

Frekwencja wyborcza:

Uczestnictwo w wyborach samorządowych pozostaje jednym z podstawowych mierników zainteresowania sprawami lokalnymi. W ostatnich trzech cyklach wyborczych frekwencja kształtowała się w sposób następujący:

  • Sejmiki województw:
    • 2014 – 47,21%
    • 2024 – 51,94%
  • Rady gmin i miast na prawach powiatu (w regionie):
    • 2014 – 44,96%
    • 2018 – 53,20%
    • 2024 – 50,15%

Obchodząc Dzień Samorządu Terytorialnego, warto podkreślić rolę tych, którzy codziennie pracują na rzecz lokalnych wspólnot. To dzięki ich zaangażowaniu często niewidocznemu nasze miasta i wsie rozwijają się zgodnie z potrzebami mieszkańców. Samorząd to bliskość, skuteczność i odpowiedzialność, a także jedno z największych osiągnięć polskiej demokracji po 1989 roku.

Materiały

Dzień Samorządu Terytorialnego
Folder​_Dzień​_Samorządu​_Terytorialnego.pdf 1.76MB
{"register":{"columns":[]}}