Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki w Szczecinie

Najważniejszym celem Strategii jest zapewnienie dobrej jakości życia wszystkim obywatelom – niezależnie od tego czy mieszkają w największych metropoliach, średnim albo małym mieście czy na wsi.

Motywem przewodnim Strategii jest poszukiwanie nowej równowagi pomiędzy:

• konkurencyjnością gospodarki, czyli jej zdolnością do utrzymania wysokiego wzrostu gospodarczego;
• spójnością społeczną i terytorialną, czyli dbałością o dobrą jakość życia wszystkich obywateli niezależnie od ich miejsca zamieszkania;
• bezpieczeństwem kraju, rozumianym nie tylko jako siła militarna, ale także odporność społeczeństwa i instytucji państwa na sytuacje kryzysowe.

Dokument określa główne cele polityki rozwoju państwa w najbliższej dekadzie:

• łagodzenie zmian demograficznych i adaptacja do nich;
• tworzenie warunków dla konkurencyjnej i sprawiedliwej gospodarki z poszanowaniem dla środowiska i klimatu;
• wzmocnienie bezpieczeństwa, odporności i sprawności państwa.

Strategii przyświeca cel horyzontalny, jakim jest zrównoważony rozwój terytorialny. Zgodnie z nim Polska ma się rozwijać równomiernie, aby zapewniać dobrą jakość życia wszystkim mieszkańcom kraju. Czyli nie tylko w największych metropoliach, ale także wokół wielu małych i średnich miast oraz obszarów wiejskich.

W proces tworzenia Strategii zostały zaangażowane wszystkie ministerstwa, a także przedstawiciele regionów i eksperci z różnych dziedzin. Administracja publiczna od momentu przyjęcia Strategii będzie systematycznie wdrażała zapowiedziane rozwiązania.

Jako odpowiedź na zmiany demograficzne Strategia proponuje:

• prorodzinną politykę państwa, w tym politykę mieszkaniową, której podstawą jest zwiększenie liczby mieszkań społecznych (ok. 20 tys. mieszkań społecznych i komunalnych rocznie); lepszą opiekę medyczna dla kobiet w ciąży i w trakcie porodu; zwiększenie dostępu do żłobków; stabilność dochodów młodych dorosłych, lepszą opiekę medyczną, zmniejszenie różnic edukacyjnych między płciami, poprawę wizerunku rodzicielstwa;
• przystosowanie działania państwa do starzejącego się społeczeństwa – rozwój opieki długoterminowej; programy „aktywnego starzenia się”; rozwój transportu zbiorowego; zachęty do długiej aktywności zawodowej i tzw. uczenia się przez całe życie.

Cel gospodarczy Strategii Rozwoju Polski do 2035

Głównym zadaniem państwa w gospodarce jest stworzenie warunków do tego, aby prywatny biznes przechodził przez kolejne fazy rozwoju: od mikro, do małych, średnich i dużych firm (wśród 100 największych przedsiębiorstw zaledwie 24 to krajowe firmy prywatne). Strategia stawia cel, aby w ciągu dekady przynajmniej połowa największych firm w Polsce to były polskie firmy prywatne.

Strategia planuje:

• dużo więcej kapitału na rozwój firm: większe środki na inwestycje w startupy, ale nie bezpośrednio poprzez dotacje, lecz przez wsparcie wyspecjalizowanych funduszy venture capital; finansowanie przez BGK dużych inwestycji kapitałowych w polskie spółki; więcej kapitału na ekspansję międzynarodową;
• proaktywną politykę przemysłową – państwo ma być bardziej odważne we wspieraniu polskich firm, zwłaszcza przy projektowaniu dużych inwestycji publicznych;
• wielki pakiet inwestycyjny w CPK, porty, terminale intermodalne, elektrownia jądrowa, sieci energetyczne, technologie obronne;
• inwestycje w ludzi – reformy w edukacji i nauce, m.in. nowe podejście do nauczania nastawionego na umiejętności przekrojowe (krytyczne myślenie, współpraca, uczenie się); zmniejszenie nierówności w edukacji; wsparcie dla projektów łączących światy nauki i biznesu.

Strategia wskazuje konieczność wzrostu potencjału militarnego Polski, ale też odporności na ataki hybrydowe, cyberataki, klęski żywiołowe oraz kryzysy zdrowotne i żywnościowe. Polska ma to osiągnąć poprzez:

• inwestycje w obronność, ale tak, aby jak najwięcej kapitału zostawało w Polsce – rozwijanie krajowej produkcji, serwisów; finansowanie prac B+R w branżach powiązanych z obronnością; inwestycje w krajowe technologie dual-use;
• budowę kompleksowego, nowoczesnego systemu ochrony ludności: budowa systemów reagowania i komunikacji na wypadek zagrożeń; edukacja obywateli; inwestycje w schrony i infrastrukturę krytyczną.

Strategia stawia na wieloośrodkowość Polski jako klucz do równomiernego rozwoju kraju. Aby przeciwdziałać postępującej jednak w ostatnich latach metropolizacji kraju (mamy wielkie metropolie i resztę kraju), proponuje:

• wsparcie dla sieci 78 miast kluczowych dla utrzymania policentryczności - wśród nich najważniejsze ma być 50 miast średniej wielkości (tzw. subregionalnych od 40 do 100 tys. mieszkańców), często byłych miast wojewódzkich, które będą objęte szczególnymi rozwiązaniami. Rozwój tych miast ma promieniować na rozwój całych otaczających je regionów;
• wprowadzenie ustawy „samorząd 2.0”, czyli ustawy o zrównoważonym rozwoju miast – będzie ona dopełnieniem reformy samorządowej o brakujący element, który określi zasady współpracy między miastami a otaczającymi je gminami (do uchwalenia do końca 2026 r.);
• wyodrębnienie powiatów o największym prognozowanym spadku liczby ludności jako tzw. obszary strategicznej interwencji – to zwłaszcza tam polityka regionalna będzie dbała o zachowanie dostępu do dobrej jakości usług publicznych;
• wyeliminowanie zjawiska wykluczenia transportowego, m.in. poprzez intensywny rozwój sieci kolejowej i gęstą sieć lokalnych połączeń autobusowych do mniejszych miejscowości.

Strategia zawiera 4-letni Plan Działań, w którym rozpisane są kluczowe dla jej realizacji 38 projektów. W poszczególnych priorytetach określono 56 wskaźniki z celami, których wykonanie będzie co roku monitorowane.

Strategia musi być rozliczalna i elastyczna, stąd nowy dokument – Roczna Diagnoza Strategiczna. Rząd będzie się w niej co roku "spowiadał" z realizacji Strategii, ale też wskazywał jakie okoliczności się zmieniły i jak to wpływa na priorytety i działania.

Podczas konsultacji publicznych chcemy poznać ocenę, uwagi i sugestie obywateli na temat zapisów Strategii. W ten sposób włączamy wszystkich zainteresowanych w proces jej powstawania. Dzięki czemu stworzymy dokument akceptowalny przez możliwie największą część społeczeństwa.

Swoje spostrzeżenia można zgłaszać drogą elektroniczną poprzez:

• stronę internetową Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej (https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony),
• formularz zgłaszania uwag [https://forms.cloud.microsoft/e/A9ahGSS1eQ],
• lub przesyłając wypełniony formularz na skrzynkę: Strategia2035@mfipr.gov.pl.

Konsultacje projektu Strategii potrwają do 31 października 2025 r.

Ostateczny projekt „Strategii Rozwoju Polski do 2035 r.” zostanie przedłożony Radzie Ministrów w IV kwartale 2025 r.

Z pełnym projektem Strategii można zapoznać się tutaj: Strategia Rozwoju Polski do 2035 r. - projekt do konsultacji publicznych - Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej - Portal Gov.pl