Nowe projekty na wykazie projektów zidentyfikowanych FEnIKS
17.06.2025
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej na wniosek Ministerstwa Infrastruktury oraz Ministerstwa Klimatu i Środowiska zatwierdziło 5 nowych projektów przeciwpowodziowych i renaturyzacyjnych Wód Polskich do realizacji z programu FEnIKS 2021-2027. Status projektów uprawnionych do wyboru w sposób niekonkurencyjny pozwala Wodom Polskim przejść do fazy ubiegania się o finansowanie tych działań.
Na podstawie przeprowadzonej aktualizacji w maju 2025 r., do listy projektów zgłoszonych przez PGW Wody Polskie do FEnIKS dołączyły następujące inwestycje:
- Poprawa bezpieczeństwa powodziowego miasta Dęblin – zadanie obejmuje modernizację wałów przeciwpowodziowych w rejonie ujścia Wieprza do Wisły, kluczowego dla ochrony miasta o strategicznym położeniu transportowym.
- Modernizacja wałów przeciwpowodziowych Wisły w gminie Łomianki – projekt zapewnia bezpieczeństwo jednej z najgęściej zaludnionych gmin w aglomeracji warszawskiej, narażonej na bezpośrednie skutki wezbrań Wisły.
- Przebudowa obwałowań cieku Iłownica w Czechowicach-Dziedzicach – inwestycja kluczowa dla zabezpieczenia lokalnych terenów mieszkalnych i przemysłowych (jako wynik działań po powodzi z 2024 r.).
- Odtworzenie i rewitalizacja rzeki Bóbr w Marciszowie – przywrócenie funkcji retencyjnych i ekologicznych rzeki poprzez przebudowę jej koryta oraz eliminację barier hydrotechnicznych (jako wynik działań po powodzi z 2024 r.).
- Ochrona przeciwpowodziowa doliny Bystrzycy Dusznickiej i Kamiennego Potoku – zadanie obejmuje renaturyzację i zabezpieczenie terenów górskich w Dusznikach-Zdroju i Szczytnej, narażonych na powodzie błyskawiczne (jako wynik działań po powodzi z 2024 r.).
„Pięć nowych projektów pokazuje, że Wody Polskie nieustannie reagują na potrzeby lokalnych społeczności i uzupełniają lukę w bezpieczeństwie powodziowym tam, gdzie jest to najbardziej potrzebne. Nowe inwestycje to bezpośrednia odpowiedź na doświadczenia z powodzi w 2024 roku oraz wysokie ryzyko powodziowe w dolinie Wisły, zwłaszcza na obszarach zurbanizowanych” – powiedział Mateusz Balcerowicz - Zastępca Prezesa Wód Polskich ds. ochrony przed powodzią i suszą.
Wody Polskie dla bezpieczeństwa – 2 miliardy złotych na inwestycje wodne z FEnIKS
Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie planuje realizację 25 kluczowych projektów inwestycyjnych o łącznej wartości niemal 2 miliardów złotych, które znacząco zwiększą bezpieczeństwo powodziowe oraz przyczynią się do poprawy stanu ekologicznego polskich rzek.
Działamy dla ludzi i środowiska
„W czasach postępujących zmian klimatu powódź jest jednym z większych wyzwań. Dlatego w zaktualizowanej liście projektów przeznaczonych do dofinansowania ze środków UE szczególny nacisk kładziemy na poprawę ochrony przeciwpowodziowej” – podkreśla Mateusz Balcerowicz - Zastępca Prezesa Wód Polskich ds. ochrony przed powodzią i suszą.
Projekty dotyczą:
- budowy i modernizacji wałów przeciwpowodziowych, zbiorników retencyjnych,
- renaturyzacji rzek i odtwarzania ich ciągłości ekologicznej,
- odbudowy rzek po zniszczeniach popowodziowych,
- poprawy retencji i adaptacji do skutków suszy.
Bezpieczeństwo dla 270 tysięcy mieszkańców
Inwestycje zwiększą bezpieczeństwo mieszkańców takich miejscowości jak m.in. Łomianki, Dęblin, Sandomierz, Tychy, Legnica, Marciszów, Kłodzko, Bierawa i wiele innych. Łącznie zabezpieczonych zostanie ponad 270 000 osób.
„Nowoczesna infrastruktura, dostosowana do współczesnych wymogów hydrotechnicznych, zwiększy bezpieczeństwo w całym kraju. Ale nie zapominamy też o środowisku – poprawa stanu wód to również nasz obowiązek wynikający z Ramowej Dyrektywy Wodnej” – zaznacza Mateusz Balcerowicz.
Wszystkie 25 projektów – krótki przegląd:
Projekty typu renaturyzacja:
- Noteć (etap II) – przepławki i odtworzenie drożności rzeki od Pakości do Krostkowa.
- Sulejów – Brzustówka – budowa przepławek przy zbiorniku i jazie (LIFE Pilica).
- Białka Lelowska – odtworzenie ciągłości ekologicznej i spójności obszarów Natura 2000.
- After-LIFE Rega – kontynuacja likwidacji barier migracyjnych w dorzeczu Regi.
- Dzierżęcinka – poprawa morfologii miejskiego cieku w Koszalinie.
- Kamienica (Nowy Sącz) – przebudowa progów i poprawa spójności obszarów Natura 2000.
- Nysa Kłodzka – modernizacja i budowa nowych przejść migracyjnych (111 km).
- Unieścia i Polnica – poprawa retencji jezior i likwidacja barier migracyjnych.
- Biały Dunajec – modernizacja jazu z zapewnieniem drożności ekologicznej.
- Biała Tarnowska – poszerzenie doliny, meandryzacja i zwiększenie retencji.
- Bóbr (Marciszów) – rewitalizacja koryta, nowy odcinek wału i poprawa ciągłości.
Projekty typu ochrona przeciwpowodziowa/urządzenia wodne:
- Rzymówka – Kaczawa – budowa suchego zbiornika przeciwpowodziowego (10,5 mln m³).
- Miedzianka / Witka – popowodziowa odbudowa cieków i poprawa ciągłości ekologicznej.
- Wisła, Gostynka, Mleczna – modernizacja 24,8 km wałów.
- Polder Żelazna – etap II – dokończenie inwestycji zwiększającej retencję (9,7 mln m³).
- San – Stalowa Wola / Zaleszany – modernizacja 17,6 km wału lewego.
- Dęblin – budowa i modernizacja 5,7 km wałów Wieprza, ochrona miasta i lotniska.
- Łomianki – modernizacja 11 km wału Wisły, ochrona dla 18 tys. osób.
- Iłownica (Czechowice-Dziedzice) – przebudowa obwałowań i prace w korycie.
- Bystrzyca Dusznicka / Kamienny Potok – regulacja koryt w Dusznikach i Szczytnej.
- Dzierżno Duże – modernizacja zbiornika na Kłodnicy (84 mln m³).
- Sulejów – etap I – rewitalizacja zbiornika na Pilicy, poprawa jakości wody oraz alimentacja w okresach suszy.
- Żuławy – etap IIIA – modernizacja wałów przeciwpowodziowych.
- Żuławy – etap IIIB – kontynuacja zabezpieczenia przed powodzią.
- Sandomierz (Trześniówka + Koprzywianka) – ochrona lewo- i prawobrzeżnej części miasta.
Co dalej?
Wody Polskie finalizują przygotowanie dokumentacji aplikacyjnej do złożenia w ramach FEnIKS, dotychczas przygotowano i złożono dokumentację dla zadań 12-16. Projekty będą realizowane w trybie niekonkurencyjnym.
25 projektów – jedna strategia: adaptacja do zmian klimatu
„Będziemy podejmować aktywne działania, by skutecznie pozyskać aż 2 mld zł dofinansowania z UE i jak najszybciej rozpocząć 25 kluczowych inwestycji. Działamy nie tylko dla bezpieczeństwa, ale także dla rzek – przywracamy ich ciągłość, różnorodność biologiczną i naturalne funkcje hydrologiczne” – podsumowuje Zastępca Prezesa Wód Polskich Mateusz Balcerowicz.