Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Białymstoku

Warunkiem rozpoczęcia działalności w branży spożywczej jest uzyskanie wpisu do rejestru zakładów nadzorowanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Wpisu dokonuje się na podstawie wydanej przez organ decyzji zatwierdzającej prowadzoną działalność w konkretnym zakładzie, decyzji warunkowo zatwierdzającej lub na podstawie wyłącznie rejestracji danego zakładu. Rodzaj działalności, która podlega zatwierdzeniu co wiąże się z kontrolą na miejscu oraz takiej, która podlega wyłącznie rejestracji określony jest w ustawie o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Przedsiębiorca musi złożyć do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności odpowiedni wniosek. Wzory wniosków określa stosowne rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 maja 2007 r. w sprawie wzorów dokumentów dotyczących rejestracji i zatwierdzania zakładów produkujących lub wprowadzających do obrotu ˝żywność podlegających urzędowej kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej, jak również są one dostępne w siedzibie właściwej powiatowej stacji sanitarno – epidemiologicznej.

Tak. Kary pieniężne nakłada Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny na wniosek Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Nieprawidłowości, za które można nałożyć karę pieniężną oraz wysokość kar określa dokładnie art.103 i 104 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Takich kar nie należy mylić z mandatami karnymi.

Nie. Zgodnie z postanowieniami rozporządzenia (WE) Nr 625/2017 w sprawie urzędowych kontroli, takie kontrole nie są zapowiadane. Inspekcje odbywają się bez uprzedzenia dyrekcji/przedsiębiorcy.

Decyzja obciążająca opłatą za kontrolę jest wydawana np. w przypadku stwierdzenia w trakcie kontroli naruszenia obowiązującego prawa żywnościowego. Mówi o tym ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz rozporządzenie (WE) Nr 625/2017. Koszty kontroli naliczane są zgodnie z zapisami rozporządzenia rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 października 2017 r. w sprawie opłat za czynności wykonywane przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach urzędowych kontroli żywności, jednolicie w całym kraju.

Za bezpieczeństwo żywności odpowiada przedsiębiorca, osoba wytwarzająca i/lub wprowadzająca do obrotu żywność. Operatorzy żywności mają obowiązek opracowania, wdrożenia i przestrzegania w zakładzie kontroli wewnętrznej, na którą składa się (w zależności m.in.: od rodzaju prowadzonej działalności, wytwarzanego asortymentu, warunków panujących w zakładzie - GHP (Dobra Praktyka Higieniczna), GMP (Dobra Praktyka Produkcyjna), system HACCP (System Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli).

Tak. Wynika to z uprawnień nadanych ustawą z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz przepisami UE. Ponadto przedsiębiorca może zostać obciążony kosztami poboru próbek i badania, jeżeli w wyniku badań laboratoryjnych zostanie stwierdzone, że dany produkt nie spełnia obowiązujących wymagań, np. w zakresie jakości mikrobiologicznej, zawartości metali ciężkich.

Tak. Państwowa Inspekcja Sanitarna ma możliwość wydania postanowienia o zabezpieczeniu towaru, a także zamknięciu zakładu lub jego części do czasu usunięcia nieprawidłowości stanowiących zagrożenie zdrowia i życia ludzi. Takie decyzje mają termin natychmiastowej wykonalności.

Zgodnie ze stanowiskiem Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) żywność nie jest źródłem ani wektorem przenoszenia wirusa Sars-CoV- 2. Przedsiębiorcy branży spożywczej winni przestrzegać ustalonych w zakładzie procedur kontroli wewnętrznej oraz obowiązujących zaleceń Głównego Inspektora Sanitarnego.

Rolnicy, którzy uprawiają produkty pochodzenia roślinnego przeznaczone na żywność (np. zboża, ziemniaki, owoce, warzywa) i/lub przetwarzają je w ramach rolniczego handlu detalicznego (np. soki, dżemy, pieczywo) powinni jedynie zarejestrować się we właściwym organie Państwowej Inspekcji Sanitarnej (np. tam gdzie jest uprawa warzyw, produkowany jest sok z własnych owoców).

Wzór wniosku o rejestrację, który należy złożyć do terenowo właściwej powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej, określa załącznik nr 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29.05.2007 r. w sprawie wzorów dokumentów dotyczących rejestracji i zatwierdzania zakładów produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność podlegających urzędowej kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. Nr 106, poz. 730 z późn. zm.).

Surowcem do produkcji każdego rodzaju wody opakowanej może być wyłącznie woda czerpana z udokumentowanych zasobów podziemnych, o stabilnym składzie mineralnym, pierwotnie czysta pod względem chemicznym i mikrobiologicznym, a więc nie zawierająca składników antropogenicznych. Charakterystyczny skład mineralny wody i jej właściwości mogą się zmieniać tylko w granicach naturalnych wahań, uwarunkowanych geologicznie.
Nie mogą ulegać zmianom w związku z poborem wody.

Określenie „naturalna woda mineralna" może być użyte tylko dla wody spełniającej opisane wyżej wymagania, która charakteryzuje się ponadto właściwościami mającymi znaczenie fizjologiczne, a jej picie korzystnie oddziałuje na zdrowie ludzi.

Szczególne oddziaływanie wody na organizm zależy od znaczącego stężenia ogólnego soli rozpuszczonych w wodzie, (co najmniej 1000 mg/1) lub określonego stężenia przynajmniej jednego z wymienionych składników: sodu, magnezu, wapnia, żelaza, fluorków, chlorków, jodków, siarczanów, wodorowęglanów lub dwutlenku węgla (naturalnego pochodzenia).

Ze względu na szczególne właściwości niektórych naturalnych wód mineralnych, związane
z wysoką zawartością sodu, chlorków, fluorków czy jodków, w oznakowaniu wody powinna być podana informacja odnośnie zalecanych ograniczeń w piciu takiej wody. W przypadku wód z niską zawartością sodu można podać zapis: „zalecana w diecie nisko sodowej”.

Określenie „naturalna woda źródlana" powinno być użyte dla wody, która spełnia wszystkie wymagania określone w pierwszym akapicie, lecz nie wyróżnia się składem mineralnym i właściwościami mającymi znaczenie fizjologiczne.

Zawartość składników mineralnych w naturalnej wodzie źródlanej odpowiada ich zawartości określonej dla wody przeznaczonej do stałego spożycia przez ludzi, określonej w stosownych przepisach dla tej wody.

Ze względu na „neutralny" skład chemiczny naturalnych wód źródlanych, mogą one być stosowane bez ograniczeń ilościowych i zdrowotnych, również do różnych celów
w gospodarstwie domowym.

Środki spożywcze (pochodzenia niezwierzęcego) oraz materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością z krajów niebędących członkami Unii Europejskiej (tzw. „państw trzecich”) przywożone do Rzeczpospolitej Polskiej celem wprowadzania ich do obrotu podlegają granicznej kontroli sanitarnej:

• na granicy państwa (przejściach granicznych) - przez właściwego Państwowego Granicznego Inspektora Sanitarnego;
• w miejscach przeznaczenia towaru (siedzibie importera lub odbiorcy towarów, składach celnych) - przez właściwych Państwowych Powiatowych Inspektorów Sanitarnych.

Graniczne kontrole sanitarne nie obejmują towarów przywożonych w ilościach wskazujących na ich niehandlowy charakter (np. w celu wykonania badań, w celach reklamy lub na własne potrzeby).

Nie podlega granicznej kontroli sanitarnej również żywność oraz materiały i wyroby do kontaktu z żywnością znajdujące się w obrocie w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej. Produkty wprowadzane są do obrotu na terenie Rzeczpospolitej Polskiej na zasadzie swobodnego przepływu towarów.

• zbieraj wyłącznie grzyby, co do których masz pewność, że są jadalne (warto korzystać z atlasów),
• zbieraj wyłącznie wyrośnięte grzyby. Nie zbieraj grzybów bardzo młodych oraz starych i przejrzałych, nasączonych wodą, nadjedzonych przez ślimaki czy zapleśniałych,
• jeśli jesteś początkującym grzybiarzem, zbieraj tylko grzyby rurkowe. W tej grupie nie ma grzybów śmiertelnie trujących, więc ryzyko zatrucia jest dużo mniejsze niż w przypadku grzybów blaszkowych,
• unikaj błędnych metod rozpoznawania gatunków trujących (zabarwienie cebuli na ciemno podczas gotowania z grzybami, ciemnienie srebrnej łyżeczki). Nie oceniaj też gatunków grzybów na podstawie smaku – wiele grzybów trujących nie ma gorzkiego smaku, ale łagodny lub lekko słodkawy, np. śmiertelnie trujący muchomor sromotnikowy
• zbieraj grzyby wyłącznie do łubianek, przewiewnych pojemników lub koszyków, a nie do toreb foliowych, w których ulegają zaparzeniu i zepsuciu.
• nie zbieraj grzybów, rosnących w rowach, na skraju lasu oraz w okolicach skupisk odpadów (np. przy zakładach produkcyjnych czy drogach o dużym natężeniu ruchu), ponieważ grzyby wchłaniają ze swego otoczenia metale ciężkie i inne zanieczyszczenia.
• nie zbieraj i nie niszcz grzybów trujących. Wiele z tych gatunków jest pod ochroną i stanowi część ekosystemu – jest pożyteczna dla lasu.
• grzyby zbieraj tak, aby nie zniszczyć grzybni – np. wykręcaj z podłoża. Grzybnia to żywy organizm – będziesz mógł w to miejsce wracać wielokrotnie.
• ponieważ grzyby psują się łatwo i szybko, nie przechowuj ich zbyt długo – najlepiej  w dniu zbioru oczyść i jak najszybciej przygotuj z nich potrawę.

Jeśli masz wątpliwości, czy grzyb jest trujący czy jadalny, nie ryzykuj! Konsekwencje mogą być tragiczne i nieodwracalne! Nawet najbardziej doświadczonym grzybiarzom przytrafiają się pomyłki!

Poniżej zamieszczono podstawowe wskazówki:

• nie przechowuj grzybów zbyt długo, ponieważ psują się łatwo i szybko– najlepiej  w dniu zbioru oczyść i jak najszybciej przygotuj z nich potrawę.
• nie spożywaj nadmiernych ilości potraw grzybowych, szczególnie wieczorem, ponieważ są one ciężkostrawne.
• nie wskazane jest podawanie potraw z grzybów małym dzieciom, osobom starszym czy cierpiących na zaburzenia układu pokarmowego.
• spożywanie dużej ilości grzybów może być również niebezpieczne, ze względu na stopień zanieczyszczenia metalami ciężkimi (np. ołów, kadm), które mogą kumulować się w naszych organizmach.

Jeżeli po spożyciu grzybów pojawią się u Ciebie niepokojące objawy np. nudności, bóle brzucha, biegunka, skurcze mięśni, podwyższona temperatura – wywołaj wymioty i niezwłocznie zgłoś się do lekarza.

Pamiętaj!  W przypadku zatrucia np. muchomorem sromotnikowym może nastąpić chwilowa poprawa samopoczucia, po której stan chorego gwałtownie się pogarsza. Lekarz wezwany w porę może uratować Ci życie!

Tak. Próbki środków spożywczych są pobierane i badane przez Państwową Inspekcję Sanitarną na każdym etapie, tj. w trakcie produkcji (jeszcze u producenta) i w obrocie (w sprzedaży hurtowej i detalicznej). Rodzaj żywności, liczbę próbek zaplanowanych do pobrania oraz kierunek badania na dany rok, na dane województwo określa Główny Inspektor Sanitarny. Jednakże pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej pobierają próbki również poza planem np. w przypadku podejrzenia, że żywność stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi.

Tak. Niezwłocznie uruchamiany jest cały system czynności urzędowych mających na celu jak najszybsze wycofanie środka spożywczego z łańcucha żywnościowego.  Przeprowadzane jest również dochodzenie, tak aby ustalić przyczynę zaistniałej niezgodności i nie dopuścić do powtórzenia się sytuacji kryzysowej w przyszłości.

Nie. Ocenie laboratoryjnej organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej poddawane są środki spożywcze znajdujące się w łańcuchu żywnościowym, zarówno produkcji krajowej jak i pochodzące z innych krajów Unii Europejskiej czy też krajów trzecich (z importu, spoza Unii Europejskiej).

Nie. Państwowa Inspekcja Sanitarna pobiera próbki na każdym etapie łańcucha żywnościowego: po zbiorze (np. owoców), w zakładach przechowujących, paczkujących, jak i produkujących żywność pochodzenia roślinnego, w zakładach żywienia zbiorowego, a także w obiektach obrotu hurtowego i detalicznego. Ocenie poddawane są również środki spożywcze importowane.

• „dopalacze” to uzależniające substancje; już jednorazowe  zażycie może być początkiem nałogu
• brak wiarygodnej lub jakiejkolwiek informacji na opakowaniu  o  składzie chemicznym lub skład inny niż deklarowany
• produkty o tych samych nazwach handlowych mogą mieć różny skład chemiczny
• często zawierają nowe substancje o nieznanym działaniu niepożądanym i toksyczności, nie badane na ludziach
• nieokreślona dawka – stężenie substancji powodującej efekt narkotyczny może być wielokrotnie wyższy niż w klasycznych  narkotykach, co ułatwia przedawkowanie
• zatrucie organizmu nieznaną substancja chemiczną utrudnia udzielanie pomocy przy  ratowaniu życia

Nie, ponieważ  ,,dopalacze” to groźne narkotyki. Nigdy nie masz pewności czy zażycie ,,dopalacza” nie skończy się śmiercią.

Osoba po zażyciu nowych narkotyków może być agresywna. ,,Dopalacze” mogą spowodować halucynacje, rozdrażnienie, stany lękowe czy też nadmierne pobudzenie lub też osoba po ich zażyciu może być ospała i apatyczna. Osoba będąca pod ich wpływem może nie rozpoznawać najbliższych, być wobec nich agresywną. W takich przypadkach należy wezwać pomoc lekarską.

W przypadku zatrucia dopalaczami mogą pojawić się:

• bóle głowy
• nudności i wymioty
• kłucie w klatce piersiowej
• zaburzenia ciśnienia tętniczego

Zatrucie dopalaczami może spowodować przegrzanie tkanek organizmu, zawał serca, śpiączkę, udar mózgu.

Należy niezwłocznie powiadomić pogotowie i poinformować o ewentualności zażycia środków zastępczych czy nowych substancji psychoaktywnych. Ważna jest w takich przypadkach szybkość działania skutkująca udzieleniem pomocy medycznej. Wskazane jest także zachowanie opakowania, co pozwoli szybko rozpoznać przyjętą substancje i podjąć odpowiednie leczenie. Przed przyjazdem pogotowia należy nawadniać organizm (zalecana jest niegazowana woda mineralna).

Dopalacze nie pozostają obojętne dla organizmu. Nawet, gdy u osoby często sięgającej po takie środki nie pojawi się zatrucie, substancje psychoaktywne powoli wywołują skutki uboczne. Ich przyjmowanie osłabia działanie układu nerwowego, uszkadza tkanki mózgu i serca. Konsekwencją uzależnienia będą problemy z koncentracją, pogorszenie wyników nauki, nadmierna senność lub kłopoty z zaśnięciem. „Dopalacze” często doprowadzają  do stanów lękowych, mogą wywołać napady agresji, uszkodzić wątrobę lub doprowadzić do niewydolności nerek.

Osobie, która bierze dopalacze, może pomóc tylko specjalista zajmujący się leczeniem uzależnień oraz rodzina i przyjaciele, którzy będą wspierali chorego. Bazę takich placówek zajmujących się w/w zagadnieniem można uzyskać dzwoniąc pod numer bezpłatnej infolinii 800 060 800, lub wchodząc na stronę internetową www.narkomania.org.pl.

Czynniki szkodliwe w środowisku pracy to czynniki, których oddziaływanie na pracownika prowadzi lub może prowadzić do powstania choroby zawodowej lub innego schorzenia związanego z wykonywaną pracą

W środowisku pracy wyróżnimy

• czynniki fizyczne- zagrożenia fizyczne dotyczy takich zjawisk, jak hałas, hałas ultradźwiękowy, drgania mechaniczne, mikroklimat zimny i gorący, promieniowanie jonizujące.
• czynniki biologiczne- wirusy, bakterie, grzyby, pasożyty lub inne żywe organizmy zdolne do wywołania u człowieka choroby.
• czynniki chemiczne- substancje o działaniu toksycznym, drażniącym alergizującym, rakotwórczym, wykazujące aktywność biologiczną.

pyły-cząstki stałe, powstające podczas mechanicznej obróbki materiałów, które unoszą się w powietrzu. Można wymienić: pyły i dymy spawalnicze z substancjami toksycznymi, pyły zawierające azbest, frakcja wdychalna i respirabilna.

Zasady i częstotliwość przeprowadzania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. z 2011 r., Nr 33, poz. 166 z późn. zm.).

Częstotliwość wykonywania badań w środowisku pracy:

• Czynniki chemiczne i pyły (z wyjątkiem czynnika o działaniu rakotwórczym lub mutagennym)

co najmniej raz na 2 lata jeżeli podczas ostatniego badania i pomiaru stwierdzono stężenie czynnika szkodliwego dla zdrowia powyżej 0,1 do 0,5 wartości NDS

co najmniej raz w roku jeżeli podczas ostatniego badania i pomiaru stwierdzono stężenie czynnika szkodliwego dla zdrowia powyżej 0,5 wartości NDS

jeżeli wyniki dwóch ostatnich badań i pomiarów szkodliwych dla zdrowia czynników chemicznych lub pyłów, wykonanych w odstępie co najmniej dwóch lat nie przekroczyły 0,1 wartości NDS, pracodawca może odstąpić od wykonywania badań i pomiarów

• Czynniki o działaniu rakotwórczym lub mutagennym

co najmniej raz na sześć miesięcy jeżeli podczas ostatniego badania i pomiaru stwierdzono stężenie czynnika o działaniu rakotwórczym lub mutagennym powyżej 0,1 do 0,5 wartości NDS

co najmniej raz na trzy miesiące jeżeli podczas ostatniego badania i pomiaru stwierdzono stężenie czynnika o działaniu rakotwórczym lub mutagennym powyżej 0,5 wartości NDS

jeżeli wyniki dwóch ostatnich badań i pomiarów czynników o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, wykonanych w odstępie co najmniej sześciu miesięcy nie przekroczyły 0,1 wartości NDS, pracodawca może odstąpić od wykonywania badań i pomiarów

• Pył zawierające azbest

co najmniej raz na trzy miesiące niezależnie od krotności wartości NDS

jeżeli wyniki dwóch ostatnich badań i pomiarów nie przekroczyły 0,5 wartości NDS, częstotliwość ta może być zmniejszona do sześciu miesięcy

• Mikroklimat zimny lub gorący

raz w roku niezależnie od krotności wartości NDS

jeżeli podczas dwóch ostatnich badań wartości wskaźników mikroklimatu nie przekraczały wartości dopuszczalnych dla 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy, pracodawca może wykonywać je raz na dwa lata

• Hałas, hałas ultradźwiękowy, drgania mechaniczne miejscowe i ogólne

co najmniej raz na dwa lata jeżeli podczas ostatniego badania i pomiaru stwierdzono natężenie czynnika powyżej 0,2 do 0,5 wartości NDN

co najmniej raz w roku jeżeli podczas ostatniego badania i pomiaru stwierdzono natężenie czynnika powyżej 0,5 wartości NDN

jeżeli podczas dwóch ostatnich badań i pomiarów hałasu lub drgań mechanicznych, wykonywanych w odstępstwie dwóch lat, natężenie czynnika nie przekraczało 0,2 wartości NDN, pracodawca może odstąpić od wykonywania badań i pomiarów

Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza:

• lekarz (np. lekarz profilaktyk, lekarz rodzinny, lekarz stomatolog itp.)
• pracownik aktualnie zatrudniony wyłącznie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną lub były pracownik (np. bezrobotny, niezatrudniony emeryt lub rencista)
• pracodawca, w każdym przypadku podejrzenia choroby zawodowej

Zgłoszenia dokonuje się na druku „Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej”

Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się:

• właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu,
• właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy;

Właściwość ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, lub według krajowej siedziby pracodawcy, w przypadku gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tej siedzibie.

Wszczęcie postępowania

Właściwy państwowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej wszczyna postępowanie, a w szczególności kieruje pracownika lub byłego pracownika, którego dotyczy podejrzenie, na badanie do uprawnionej jednostki orzeczniczej, celem wydania orzeczenia w sprawie choroby zawodowej.

Rozpoznanie choroby zawodowej:

Rozpoznania choroby zawodowej u pracownika/byłego pracownika dokonuje lekarz spełniający wymagania kwalifikacyjne w zakresie chorób zawodowych, zatrudniony w uprawnionej jednostce orzeczniczej.

Wykaz obowiązujących chorób zawodowych stanowi załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1367). Wykaz chorób zawodowych

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób. Dz.U. 2002 nr 132 poz. 1121

Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 29 lipca 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób Dz.U. 2013 poz. 1379

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych Dz.U. 2009 nr 105 poz. 869

Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 września 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie chorób zawodowych Dz.U. 2013 poz. 1367

Czynniki rakotwórcze (kancerogeny) są to liczne, rozpowszechnione w środowisku, czynniki fizyczne i chemiczne powodujące wzrost zapadalności i umieralności na choroby nowotworowe u osób narażonych na te czynniki.

Pracodawca musi przekazać właściwemu państwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu informację o substancjach chemicznych, ich mieszaninach, czynnikach lub procesach technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym  – według obowiązującego wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do rozporządzenia niezwłocznie po rozpoczęciu działalności oraz corocznie w terminie do dnia 15 stycznia.

Informacja o czynnikach rakotwórczych

Ekshumacja zwłok lub szczątków wymaga zezwolenia właściwego terenowo ze względu na lokalizację cmentarza państwowego powiatowego inspektora sanitarnego Kontakt PSSE  Ma on nadzór nad cmentarzem na którym ma dojść do ekshumacji.

Informacji na temat jakości wody udzielić może administrator/zarządca wodociągu lub właściwy terenowo państwowy powiatowy inspektor sanitarny. kontakt PSSE

Badania wody wykonywane są w ramach kontroli wewnętrznej przez zarządcę wodociągu oraz w ramach kontroli urzędowej przez właściwego terenowo państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny wydaje oceny przydatności lub braku przydatności wody do spożycia.

Informacji na temat jakości wody w kąpieliskach można uzyskać:

• w Serwisie Kąpieliskowym Głównego Inspektorat Sanitarnego,
• u organizatora,
• na tablicy ogłoszeń kąpieliska,
• we  właściwej terenowo powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej kontakt PSSE,

w miejscu okazjonalnie wykorzystywanym do kąpieli:

• u organizatora,
• na tablicy ogłoszeń,
• we  właściwej terenowo powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej kontakt PSSE,
• na stronie WSSE w Białymstoku

Tak, lecz wynik badania tak pobranej próbki nie będzie mógł być wykorzystany w celach urzędowych. Jeżeli wynik badania ma być uznawany prawnie to pobranie próbki zgodnie z wymaganiami rozporządzenia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia  powinien dokonać uprawniony do tego próbkobiorca.

Instalacje miedziane mają szereg zalet, ale może się zdarzyć, że woda ma właściwości korozyjne w stosunku do miedzi. Efektem będzie korodowanie takich rur, a miedź będzie przedostawać się do wody. Aby takie zjawisko wychwycić w badaniu wody, należy pobrać próbkę wody „stagnującej”, tzn. takiej, która pozostawała w instalacji i kontaktowała się z rurką miedzianą przez dłuższy czas (od kilku do nawet kilkunastu godzin). Przy rutynowym badaniu wody przepływającej zjawisko to może nie być zauważone.

Przy zakupie tornistra/plecaka należy kierować się nie tylko wyglądem i estetyką, ale zwarć uwagę na jakość tornistra/plecaka tj. wielkość, ciężar, usztywnienie.

Dobierać odpowiedniej długości szelki tornistra/plecaka, aby zapewnić jego prawidłowe usytuowanie na plecach dziecka.

Organizm młodego człowieka, zwłaszcza w wieku szkolnym, podlega szybkiemu rozwojowi. W tym czasie najczęściej pojawiają się wady postawy, które mogą prowadzić do trwałych zniekształceń. Bardzo ważnym elementem w tym okresie jest m.in. prawidłowe obciążenie uczniów tornistrami/plecakami. Choć nie ma norm określających dopuszczalną wagę tornistrów, w badaniach przyjmuje się od 10% do 15 % masy ciała ucznia.

Działania profilaktyczne w szkołach, placówkach oświatowo-wychowawczych muszą być realizowane systematycznie i w sposób skoordynowany. Niezbędna do tego jest współpraca pomiędzy rodzicami, dyrekcją placówki, nauczycielami i wychowawcami/opiekunami oraz pielęgniarką lub higienistką szkolną. Obejmują one systematyczną akcję oświatową (pogadanki, materiały informacyjne w formie ulotek) skierowaną do dzieci i młodzieży oraz rodziców.

Zaleca się, aby działania higieniczne przeciw wszawicy były podjęte przez rodziców lub opiekunów niezwłocznie, a czas nieobecności dziecka w placówce był możliwie najkrótszy.

Należy przyjąć, że zgoda rodziców na objęcie dziecka opieką (w tym również opieką zdrowotną przez pielęgniarkę lub higienistkę szkolną w szkole lub placówce) jest równoznaczna z wyrażeniem zgody na dokonanie (w uzasadnionym przypadku) przeglądu czystości skóry głowy dziecka. W związku z tym rodzice lub opiekunowie nie muszą za każdym razem przekazywać pisemnej zgody na przeprowadzenie kontroli czystości głowy u dziecka. O terminie planowanej kontroli higienicznej należy powiadomić rodziców lub opiekunów dziecka. Kontrola musi być prowadzona indywidualnie, w wydzielonym pomieszczeniu. Osoba, która przeprowadza kontrolę, powiadamia o jej wynikach dyrektora placówki. Informacja dla dyrektora (zgodnie ze standardem poufności) obejmuje fakt wystąpienia wszawicy oraz skalę zjawiska w danej grupie dzieci, nie może obejmować danych personalnych dziecka. Równocześnie, indywidualnie, pielęgniarka (lub w sytuacji braku pielęgniarki lub higienistki szkolnej w placówce – opiekun dziecka) zawiadamia rodziców lub opiekunów prawnych dziecka o konieczności podjęcia niezwłocznych zabiegów higienicznych skóry głowy. W razie potrzeby instruuje rodziców o sposobie działania i monitoruje skuteczność ich działań.

Podlaski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Białymstoku realizuje program pn.:  „Skąd się biorą produkty ekologiczne?”, skierowany do dzieci uczęszczających do przedszkoli w wieku 5-6 lat.

Celem programu jest kształtowanie umiejętności wyboru zdrowych, wartościowych produktów ekologicznych, propagowanie zdrowego stylu życia oraz podniesienie świadomości przedszkolaków o  nawykach higieniczno-zdrowotnych.

Więcej informacji dostępnych jest na stronie: https://www.gov.pl/web/gis/skad-sie-biora-produkty-ekologiczne

Od 2016 roku Podlaski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Białymstoku realizuje program edukacji antytytoniowej „Bieg po zdrowie”, adresowany do uczniów IV klas szkół podstawowych. Jego celem jest zwiększanie wiedzy uczniów na temat zdrowia w kontekście szkodliwości palenia papierosów i e-papierosów. Więcej informacji dostępnych jest na stronie: https://www.gov.pl/web/gis/bieg-po-zdrowie---program-antytytoniowej-edukacji-zdrowotnej

Ponadto PPWIS w Białymstoku realizuje program „Trzymaj Formę!”. Skierowany jest on do uczniów klas V – VIII szkół podstawowych. Działania podejmowane podczas realizacji programu mają na celu zwiększenie świadomości uczestników programu dotyczącej wpływu żywienia i aktywności fizycznej na zdrowie. Więcej informacji dostępnych jest na stronie: https://www.gov.pl/web/gis/trzymaj-forme--program-edukacyjny-o-zbilansowanym-odzywianiu-i-aktywnosci

Od 2013 roku realizowany jest program edukacyjny „ARS, czyli jak dbać o miłość?”. Skierowany jest on do młodzieży w wieku 15-19 lat, ale zawiera również elementy angażujące rodziców. Program dotyczy profilaktyki używania substancji psychoaktywnych (alkohol, tytoń, narkotyki, dopalacze) przez młodzież wchodzącą w dorosłe życie. Więcej informacji dostępnych jest na stronie: https://www.gov.pl/web/gis/ars-czyli-jak-dbac-o-milosc--nowoczesna-edukacja-dla-mlodziezy-z-akresu-profilaktyki-uzaleznien

Aby placówka oświatowa mogła przystąpić do udziału w programie, należy skontaktować się z oddziałem oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia  w najbliższej terytorialnie powiatowej lub wojewódzkiej stacji sanitarno-epidemiologicznej (PSSE i  WSSE)

Zgodnie z Art. 13. 1.2 Ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. „o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych” (Dz. U. z 2019 r. poz. 2182) osoba łamiąca zakaz palenia wyrobów tytoniowych w miejscach publicznych może zostać ukarana grzywną w wysokości 500 zł. Zakaz dotyczy także papierosów elektronicznych. Ponadto Art. 13.2. ww. Ustawy nakłada obowiązki na właścicieli lub zarządców obiektów oraz środków transportu, zobowiązani są oni do umieszczenia, w widocznym miejscu informacji o zakazie palenia tytoniu i e-papierosów. Za nieumieszczenie informacji o zakazie lub/i dopuszczenie na podległym mu terenie do palenia tytoniu przez osoby przez niego zatrudnione podlega karze grzywny do 2 000 zł.

Wysokość pomieszczeń przeznaczonych do stałej pracy (powyżej 4 godz. na dobę) powinna wynosić:

• 3.00 m, jeżeli nie występują w pomieszczeniu czynniki szkodliwe dla zdrowia ( np. hałas, gazy, pyły).
• 3,30 m, jeżeli w pomieszczeniu prowadzone są prace, które powodują występowanie czynników szkodliwych dla zdrowia (np. hałas, gazy, pyły).

Wysokość ww. pomieszczeń może zostać obniżona do wysokość nie mniej niż 2,50 m (po wykończeniu), w przypadku zastosowana klimatyzacji i uzyskania zgody państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

Wysokość pomieszczeń przeznaczonych do czasowej pracy (od 2 do 4 godz. na dobę) powinna wynosić:

• 2,2 m w świetle - jeżeli w pomieszczeniu nie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia;
• 2,5 m w świetle - jeżeli w pomieszczeniu prowadzone są prace powodujące występowanie czynników szkodliwych dla zdrowia

Wysokość pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt/przebywanie ludzi (powyżej 4 godzin na dobę) lub czasowy (od 2 do 4 godzin na dobę) pobyt/przebywanie ludzi innych niż miejsca pracy powinna wynosić:

• 2,50 m, gdy w pomieszczeniu przebywa do 4 osób i nie występują czynniki uciążliwe (np. mikroklimat gorący czy zimny) lub szkodliwe dla zdrowia (np. hałas, gazy, pyły).
• 3,00 m, gdy w pomieszczeniu przebywa powyżej 4 osób na dobę i nie występują czynniki uciążliwe (np. mikroklimat gorący czy zimny) lub szkodliwe dla zdrowia (np. hałas, gazy, pyły).
• 3,30 m, gdy w pomieszczeniu występują czynniki uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia.

Wysokość ww. pomieszczeń może zostać obniżona do wysokość nie mniej niż 2,50 m w świetle (po wykończeniu), w przypadku zastosowana przez inwestora wentylacji mechanicznej nawiewno – wywiewnej lub klimatyzacji i uzyskaniu zgody państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.