Dostępność cyfrowa

13-14 listopada 2025 r. w Ministerstwie Cyfryzacji zorganizowaliśmy w formie zdalnej konferencję pt. "Wdrażanie dostępności cyfrowej w państwach członkowskich UE". Odbyła się ona w ramach projektu "Sieć dostępności cyfrowej - wsparcie systemowego wdrażania dostępności cyfrowej w podmiotach publicznych", który realizujemy w ramach programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027, współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus.

Honorowymi gośćmi wydarzenia byli: Krzysztof Gawkowski Wicepremier i Minister Cyfryzacji, Yvo Volman, Zastępca dyrektora w Dyrekcji Generalnej ds. Komunikacji, Sieci, Treści i Technologii DG CONNECT) w Komisji Europejskiej.

W konferencji udział wzięli przedstawiciele instytucji publicznych, organizacji pozarządowych i biznesu z Polski oraz innych państw członkowskich Unii Europejskiej.

Konferencję otworzył Wicepremier, Minister Cyfryzacji Krzysztof Gawkowski, który w swoim wystąpieniu podkreślił ważną rolę solidarności społecznej w budowaniu cyfrowego i nowoczesnego państwa, a dostępność cyfrową określił jednym z głównych priorytetów resortu. Ponadto zwrócił uwagę, że Ministerstwo pracuje nad przygotowaniem narzędzi opartych na sztucznej inteligencji, które będą wspierać podmioty publiczne w mądrym i rozsądnym wdrażaniu dostępności cyfrowej.
W dalszej części konferencji prelegenci — Mattila Tuuli-Maria, Marcelle Atard, Aislinn Comway — przedstawiali modele wdrażania dostępności cyfrowej w swoich państwach lub organizacjach. Interesującym też było wystąpienie pana Petera Kemeny, który w rzetelny sposób opisał wymogi normy ETSI EN 301 549. Dokument jest mało znany w Polsce, a określa wymogi zapewnienia dostępności cyfrowej. Karol Michalski z Ministerstwa Cyfryzacji omówił relację dyrektywy (UE) 2016/2102 z normą EN 301 549, polską ustawą i wytycznymi WCAG, dokonując analizy aktów prawnych i standardów technicznych w obszarze dostępności cyfrowej. W dalszej części konferencji Adam Pietrasiewicz z Ministerstwa Cyfryzacji nakreślił rys historyczny wdrażania dostępności cyfrowej w Polsce, by później skupić się na głównych założeniach jednego z pierwszych aktów prawnych zapewniających dostępność cyfrową w Europie środkowo-wschodniej. Po przerwie wiceprzewodniczący Sieci dostępności cyfrowej pan Stefan Wajda przedstawił założenia projektu i plany Sieci dostępności cyfrowej (grupy ekspertów dostępności cyfrowej powołanej przez Ministra Cyfryzacji). Uzupełnieniem prelekcji wiceprzewodniczącego Sieci dostępności cyfrowej były wystąpienia przedstawicieli instytucji samorządowych: Pani Joanny Nietupskiej z Urzędu Miasta Gdańsk i Pana Krzysztofa Głaza ze Starostwa Powiatowego w Tarnowskich Górach, którzy opowiedzieli o sposobach wdrażania dostępności cyfrowej w swoich podmiotach. Część tę zakończyło wystąpienie Pani Hanny Rattasepp z Urzędu Ochrony Konsumentów i Nadzoru Technicznego w Estonii.

Zwieńczeniem pierwszego dnia konferencji był panel dyskusyjny "Wdrażanie dostępności cyfrowej — czy UE mówi jednym głosem", który prowadziła Pani Aleksandra Cybulska z Muzeum Polin. W panelu wzięli udział przedstawiciele: Komisji Europejskiej — Mattila Tuuli-Maria, Ministerstwa Cyfryzacji — Rafał Kanarek oraz osoby reprezentujące organizacje pozarządowe działające na rzecz osób z niepełnosprawnościami, również w obszarze dostępności cyfrowej: Justyna Kucińska z Fundacji Instytut Rozwoju Regionalnego i Aneta Wyrozębska z Polskiego Związku Niewidomych. Wszyscy mamy wspólny cel, jakim jest wdrażanie dostępności cyfrowej. Potrzeba jednak mądrego wdrażania, problemem w skutecznym wdrażaniu dostępności cyfrowej są pieniądze, jak również brak świadomości społecznej w obszarze dostępności. Mimo sześciu lat od wejścia w życie ustawy o dostępności cyfrowej i podejmowanych przez Ministerstwo Cyfryzacji różnych działań, wciąż wiele osób nie wie, jak wdrażać dostępność cyfrową. Empatia, uwzględnienie potrzeb osób z niepełnosprawnościami na etapie planowania, to słowa kluczowe, przewijające się w wypowiedziach panelistów.
Drugi dzień konferencji to przede wszystkim przedstawienie polskiej perspektywy wdrażania dostępności cyfrowej w różnych instytucjach i organizacjach. Otworzyło go wystąpienie pana Przemysława Hermana z Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR), który pokrótce przedstawił trzy ustawy o zapewnianiu dostępności, obowiązujące w polskim porządku prawnym. Spróbował także odpowiedzieć na pytanie, jak pogodzić te trzy ustawy, by zapewnić pełną i powszechną dostępność. Z kolei Pan Tomasz Wojakowski z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) — instytucji publicznej, która zatrudnia najwięcej osób z niepełnosprawnościami — opowiedział, jak PFRON wdraża dostępność. Pan Krzysztof Czechowski z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) przedstawił koncepcję dostępnego ZUS-u dla obywateli. Pozostali prelegenci: Pauls Pukitis z Ministerstwa Administracji i Rozwoju Regionalnego Republiki Łotwy, Kamil Kowalski, Mateusz Różański ze Stowarzyszenia Przyjaciół Integracji opisywali różne sposoby wdrażania dostępności cyfrowej, a Jacek Zadrożny (jeden z najlepszych ekspertów dostępności cyfrowej w Polsce) omówił, jak mądrze wdrażać dostępność cyfrową.

"Czy warto inwestować w dostępność" — taki był tytuł panelu dyskusyjnego będącego podsumowaniem dwudniowej konferencji. Prowadził go Piotra Osipa, twórca strony internetowej www.deklaracja-dostepnosci.info. W dyskusji wzięli udział: Anna Huzarska (Ministerstwo Cyfryzacji), Artur Marcinkowski (Fundacja Widzialni), Piotr Witek (Utilitia Sp. z o.o), Kuba Zwoliński (Snowdog). Spróbowali odpowiedzieć na postawione w tytule panelu pytanie. Temat dość sporny, rzadko poruszany w obszarze dostępności cyfrowej, ale równie warty uwagi. Tak, warto inwestować w dostępność, gdyż: przyniesie ona zyski przedsiębiorcom, dostępny urząd będzie bardziej otwarty na obywatela, a na rozwiązaniach zapewniających dostępność wszyscy zyskamy.

Zadbaliśmy, by wydarzenie spełniało wymogi dostępności. Zapewniliśmy: tłumaczenie na polski język migowy (PJM) oraz symultaniczny przekład wystąpień i dyskusji panelowych. W wydarzeniu wzięło udział kilkaset osób z Polski i innych państw członkowskich UE. Wysoki poziom merytoryczny, różnorodność wystąpień polskich i zagranicznych gości oraz profesjonalne prowadzenie przez Pana Damiana Żłobickiego, sprawiły, że konferencja była pozytywnie odebrana przez uczestników. Nagrania z konferencji opatrzone napisami rozszerzonymi opublikujemy na stronie rządowego portalu o dostępności cyfrowej.