Zapewniliśmy finansowanie reformy oświaty. W subwencji oświatowej na 2017 r. zostało uwzględniane dodatkowo 313 mln zł dla samorządów na dostosowanie szkół do reformy, m.in. na wyposażenie pracowni, zakup krzeseł, ławek, modernizację toalet.

Subwencja oświatowa wzrosła w stosunku do 2016 r. o 413 mln zł na waloryzację wynagrodzeń nauczycieli. Od 2017 r. subwencją oświatową zostały objęte dzieci 6-letnie w przedszkolach. Średnio na dziecko kwota wynosi ok. 4,3 tys. zł. Samorządy otrzymają łącznie dodatkowo na ten cel subwencję w roku 2017 w wysokości 1,4 mld zł. Samorządy otrzymały w tym roku prawie 177 mln zł z rezerwy 0,4% na doposażenie świetlic w sprzęt szkolny i pomoce dydaktyczne, a także pomieszczeń do nauki, remonty sanitariatów, zakup ławek, krzeseł, odprawy dla nauczycieli oraz wyposażenie nowych szkół, usuwanie skutków zdarzeń losowych i wzrost zadań szkolnych.

Już w czerwcu i lipcu 2017 r. przekazaliśmy prawie 53 mln zł 927 samorządom na doposażenie świetlic, remonty i zakup mebli. MEN, w porozumieniu z samorządami, ustalił maksymalne limity dofinansowania na poszczególne kryteria, dostosowując je do średniej wartości wnioskowanej w skali kraju. Kwota przyznana stanowi realne i znaczne wsparcie w wykonaniu zadania. Wnioski niektórych samorządów opiewały na bardzo wysokie kwoty, znacznie przewyższające średnie kwoty z pozostałych wniosków. Aby zapewnić sprawiedliwy i racjonalny podział rezerwy, został nałożony maksymalny limit dofinansowania. W tym roku przyjęto racjonalne, maksymalne kwoty dofinansowania, m.in.: na 1 sanitariat – 30 tys. zł, na wyposażenie 1 pomieszczenia do nauki (np. w meble, krzesła) – 10 tys. zł, na wyposażenie 1 świetlicy – 25 tys. zł.

W tym roku przyznaliśmy już w ramach rezerwy 0,4% 15 samorządom 907 tys. zł na usuwanie skutków zdarzeń losowych, co stanowi 100% kwoty wnioskowanej.

38 samorządów otrzymało też 3,6 mln zł na wyposażenie nowych szkół w pomoce dydaktyczne. Dodatkowo, podzieliliśmy kwotę 34,9 mln zł pomiędzy 208 samorządów na wzrost zadań szkolnych i pozaszkolnych (wzrost liczby uczniów w stosunku do wcześniej przyjętych danych).

W sumie z rezerwy 0,4% podzieliliśmy pomiędzy samorządy łącznie 92,5 mln zł.

Ponadto z rezerwy wypłacono samorządom dofinansowanie na odprawy dla zwalnianych nauczycieli w kwocie 41,9 mln złotych. Jednostki samorządu terytorialnego złożyły w 2017 r. 939 wniosków o dofinansowanie odpraw dla zwalnianych nauczycieli. W wyniku weryfikacji uznano 894 wnioski jako zgodne z wymaganiami formalnymi określonymi w „Kryteriach podziału 0,4 % rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2017”.

Całkowite koszty wprowadzenia reformy zależą w dużym stopniu od indywidualnych decyzji samorządów. Przepisy dotyczące nowego ustroju szkolnego zawierają wiele rozwiązań, które umożliwiają wprowadzenie zmian już od roku szkolnego 2017/2018, bez ponoszenia istotnych kosztów. Samorządy mają aż 5 lat na dostosowanie sieci szkół. W okresie przejściowym dysponują dużą swobodą w organizowaniu ich pracy. Mają wiele możliwości ich przekształcania.

Będziemy cały czas wspierać samorządy, w kolejnych latach zapewnimy dodatkowe środki w subwencji (w roku 2018 – 148 mln zł, w roku 2019 – 243 mln zł). Rozważamy uwzględnienie w kryteriach podziału rezerwy 0,4% dofinansowanie innych zadań wspierających samorządy w zakresie wdrażania reformy. Samorządy mogą także znaleźć dodatkowe źródła finansowania na cele inwestycyjne w budżecie państwa w rezerwach: ogólnej i celowych (łącznie ponad 570 mln zł).

W 2017 r. po raz pierwszy od 5 lat zagwarantowaliśmy waloryzację wynagrodzeń nauczycieli i zapewniliśmy ich finansowanie w kwocie 418 mln zł.

Na podwyżki pensji dla nauczycieli od 1 kwietnia 2018 r. przeznaczono dodatkowe środki w wysokości ok. 1,2 mld zł. Ponadto w tym roku do puli finansów przeznaczonych na wynagrodzenia przesunięto środki zabezpieczane dotychczas w budżecie na dodatek mieszkaniowy dla uprawnionych nauczycieli w kwocie ok. 126 mln zł. W związku z tą zmianą kwota bazowa dla nauczycieli wzrośnie w 2018 r. o dodatkowe 0,35 proc., co spowoduje, że od 1 kwietnia 2018 r. średnie wynagrodzenia nauczycieli wzrosną łącznie o 5,35 proc. Szczególnie zależy nam na stworzeniu jak najlepszych warunków pracy nauczycieli, dlatego wspieramy samorządy w wykonywaniu ich ustawowych obowiązków.

Między innymi z tego też względu został przygotowany rządowy program „Aktywna tablica”, w ramach którego szkoła będzie mogła otrzymać 14 tys. zł na zakup pomocy dydaktycznych. Na program w latach 2017-2019 przewidziano łączną kwotę 279 mln 316 tys. zł., z czego 224 mln zł będzie pochodziło z budżetu państwa. Planuje się, że w ramach trzyletniego rządowego programu pomoce dydaktyczne trafią do około 15 580 szkół w Polsce i szkół za granicą.

Warto przypomnieć również o wejściu w życie ustawy przewidującej stworzenie Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej (OSE). Będzie to publiczna sieć telekomunikacyjna, dzięki której szkoły podstawowe i ponadpodstawowe otrzymają bezpłatny dostęp do szybkiego internetu wraz z usługami bezpieczeństwa sieciowego i teleinformatycznego oraz usługami ułatwiającymi dostęp do technologii cyfrowych. Dzięki moim staraniom przez 10 lat szkoły nie będą ponosić kosztów korzystania z zasobów sieci.

Niebawem zostanie również uruchomiony projekt „Laboratorium”, który zakłada nowoczesny sposób kształcenia uczniów klas IV-VIII szkól podstawowych i kładzie nacisk na samodzielne poznawanie świata przez młodych ludzi dzięki obserwacji i eksperymentowaniu. Będzie to możliwe m.in. przez doposażenie szkół podstawowych, szczególnie tych, które nie posiadały dotychczas specjalistycznych pracowni, w sprzęt i materiały wspierające nauczanie nie tylko przyrody, ale również biologii, geografii, fizyki i chemii. Warto zaznaczyć, że w 2016 r. pracownie przedmiotowe posiadało zaledwie 18 proc. szkół podstawowych i 27 proc. gimnazjów.

Budżet państwa pokrywa koszty zakupu podręczników i ćwiczeń do obowiązkowych zajęć edukacyjnych dla uczniów wszystkich klas szkoły podstawowej i klas gimnazjalnych. Szkoła kupuje książki i ćwiczenia z dotacji MEN. W 2017 r. była to kwota 502 mln zł.

Anna Ostrowska Rzecznik Prasowy MEN