Informacja dotycząca propozycji Komisji Europejskiej w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2023/1115 (EUDR) 

21 października br. Komisja Europejska opublikowała propozycję zmiany rozporządzenia EUDR w odniesieniu do niektórych obowiązków operatorów, która ma na celu wprowadzenie ukierunkowanych rozwiązań wspierających przedsiębiorstwa, partnerów globalnych, państwa trzecie oraz państwa członkowskie Unii Europejskiej w zapewnieniu sprawnego i skutecznego wdrożenia rozporządzenia EUDR. Projektowane zmiany mają w szczególności na celu:

1. Zapewnienie pełnej operacyjności systemu informatycznego (IT system) służącego do monitorowania i weryfikacji łańcuchów dostaw, tak aby skutecznie wspierać działania Unii Europejskiej na rzecz ograniczenia globalnego wylesiania.
2. Uproszczenie obowiązków sprawozdawczych, w szczególności w odniesieniu do mikroprzedsiębiorstw i małych operatorów podstawowych z krajów o niskim ryzyku, przy jednoczesnym utrzymaniu solidnego i przejrzystego mechanizmu śledzenia pochodzenia produktów (robust tracking mechanism).
3. Zwiększenie efektywności i przejrzystości wdrażania EUDR, zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla podmiotów gospodarczych oraz wzmocnienie współpracy z państwami trzecimi w zakresie zrównoważonego gospodarowania zasobami leśnymi.

Tekst propozycji Komisji Europejskiej dostępny jest pod adresem:
https://environment.ec.europa.eu/document/15e6d00c-28bc-48db-9b32-b485742d372b_en

Załączniki do propozycji dostępne są pod adresem:
https://environment.ec.europa.eu/document/772da9c2-ba70-4a56-9ba7-8fddb7706015_en

Projekt zmiany rozporządzenia EUDR będzie procedowany w ramach procesu przyjmowania aktów prawnych UE (procedura współdecyzji Rady Unii Europejskiej oraz Parlamentu Europejskiego). Przyjęcie projektu zmiany rozporządzenia EUDR miałoby nastąpić najpóźniej przed wejściem w życie dotychczasowych przepisów. Pracami na poziomie Rady UE będzie kierować obecna prezydencja Królestwa Danii.

19 listopada br. państwa członkowskie UE (Rada UE) uzgodniły zakres zmian rozporządzenia EUDR, obejmujący m.in. przesunięcie terminu stosowania przepisów na 30 grudnia 2026 r. przez średnie i duże podmioty oraz na 30 czerwca 2027 r. przez mikro- i małe podmioty, a także zawierający inne uproszczenia.

Więcej informacji znajduje się na stronie Rady UE pod adresem: https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2025/11/19/deforestation-council-ready-to-start-talks-with-parliament-on-a-targeted-revision-of-the-regulation/

Obecnie trwają negocjacje pomiędzy Radą UE i Parlamentem Europejskim w sprawie ostatecznej postaci przepisów. Zmiana rozporządzenia EUDR powinna być uzgodniona pomiędzy obiema instytucjami oraz opublikowana przed 30 grudnia br., aby jej przepisy mogły wejść w życie.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska wraz ze współpracującymi resortami jest zaangażowane w konsultowanie propozycji zmian w taki sposób, aby istotne cele rozporządzenia mogły być wdrażane przy pomocy środków w mniejszym stopniu obciążających dla krajowych przedsiębiorców niż wynika to z obecnych przepisów.

Jednocześnie, dziękujemy za wszystkie postulaty przesyłane do MKiŚ, które są niezwykle pomocne w prowadzeniu dialogu na szczeblu Unii Europejskiej.

1. Działania Ministerstwa Klimatu i Środowiska w zakresie wdrożenia rozporządzenia EUDR

Ministerstwo Klimatu i Środowiska od 2023 r. podejmuje działania mające na celu uzgodnienie  kluczowych kwestii oraz wypracowanie rozwiązań służących skutecznemu stosowaniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1115 (EUDR).

Aktem prawnym mającym na celu zapewnienie stosowania EUDR w Polsce będzie ustawa, nad którą obecnie trwają prace legislacyjne. Ministerstwo Klimatu i Środowiska, we współpracy z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwem Rozwoju i Technologii, oraz Krajową Administracją Skarbową, prowadzi prace nad tym projektem ustawy (nr projektu w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów: UC101).

Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie regulacji na szczeblu krajowym dotyczących wyznaczenia organów właściwych, odpowiedzialnych za wypełnianie obowiązków wynikających z EUDR.

Stosownie do przyjętych założeń ww. projekt ustawy przewiduje wyznaczenie 3 organów właściwych w rozumieniu EUDR:
1)    Inspekcja Weterynaryjna - w odniesieniu do bydła i odnośnych produktów wymienionych w załączniku I do rozporządzenia
2)    Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych - w odniesieniu do kakao, kawy, palmy olejowej i soi i odnośnych produktów wymienionych w załączniku I, 
3)    Inspekcja Ochrony Środowiska - w odniesieniu do drewna i kauczuku i odnośnych produktów wymienionych w załączniku I.

Zakłada się że koordynatorem krajowym odpowiadającym za stosowanie rozporządzenia 2023/1115 będzie minister właściwy do spraw środowiska.

2. Cel rozporządzenia

Celem rozporządzenia jest ograniczenie obrotu towarami, których produkcja wiąże się z wylesianiem i degradacją lasów. W szczególności ma ono przeciwdziałać utracie różnorodności biologicznej i emisjom gazów cieplarnianych, wspierając konsumpcję produktów niepowodujących wylesiania oraz redukując wpływ UE na globalne wylesianie.

Rozporządzenie jest częścią planu działania zapoczątkowanego komunikatem Komisji Europejskiej z 2019 r. dotyczącym ochrony i odbudowy światowych lasów.

Treść rozporządzenia dostępna jest na stronie.

3. Zakres przedmiotowy i podmiotowy (art. 1, art. 4 i art. 5 EUDR)

Rozporządzenie obejmuje określone towary i wymienione w załączniku I do rozporządzenia produkty, którymi są: 

• w przypadku towarów: drewno, kakao, kawa, kauczuk, soja, palma olejowa oraz bydło,
• w przypadku produktów, np: meble drewniane, czekolada, kawa palona lub bezkofeinowa, opony pneumatyczne gumowe, nasiona soi, skóra garbowana czy mięso z bydła.   

EUDR nakłada obowiązki na:

• podmioty – tj. osoby fizyczne lub prawne, które w ramach działalności handlowej wprowadzają odnośne  produkty do obrotu lub je wywożą,
• podmioty handlowe – tj. osoby, w łańcuchu dostaw inne niż podmioty, które w ramach działalności handlowej udostępniają produkty na rynku. 

4. Terminy stosowania przepisów (art. 38 EUDR)

Rozporządzenie EUDR weszło w życie w dniu 29 czerwca 2023 r. i od tego momentu wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane w państwach członkowskich.

W przypadku dużych i średnich przedsiębiorców zasady wynikające z EUDR zaczynają obowiązywać od 30 grudnia 2025 r., natomiast wobec mikro i małych przedsiębiorców – od 30 czerwca 2026 r.

5. Należyta staranność (due diligence)

Przed wprowadzeniem produktów do obrotu lub ich wywozem podmioty i podmioty handlowe obowiązane są zachować należytą staranność.

Należyta staranność obejmuje:

1. gromadzenie informacji i dokumentów potwierdzających, że produkty nie powodują wylesiania, zostały wyprodukowane zgodnie z właściwymi przepisami kraju produkcji oraz przedłożono w ich sprawie oświadczenie o należytej staranności;
2. środki oceny ryzyka mającej na celu ustalenie, czy istnieje ryzyko, że produkty są niezgodne z wymogami.
3. Produkt nie może zostać wprowadzony do obrotu ani wywieziony, chyba że nie istnieje żadne ryzyko albo jest ono znikome.
4. środki zmniejszające ryzyko – wdrożenie procedur służących skutecznemu zmniejszaniu stwierdzonego ryzyka oraz zarządzaniu takim ryzykiem.

Podmioty i podmioty handlowe nie wprowadzą produktów do obrotu ani ich nie wywiozą, jeżeli nie złożą wcześniej oświadczenia o należytej staranności.

6. System informacyjny (art. 33 EUDR)

W dniu 9 grudnia 2024 r. weszło w życie rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2024/3084 z dnia 4 grudnia 2024 r. w sprawie funkcjonowania systemu informacyjnego przewidzianego w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1115 w sprawie udostępniania na rynku unijnym i wywozu z Unii niektórych towarów i produktów związanych z wylesianiem i degradacją lasów, o którym mowa w art. 33 EUDR.

Udostępnianie właściwym organom oświadczeń o należytej staranności następuje za pomocą systemu informacyjnego (TRACES), ustanowionego i utrzymywanego przez Komisję Europejską.

Funkcjonowanie systemu informacyjnego reguluje Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2024/3084 z dnia 4 grudnia 2024 r. w sprawie funkcjonowania systemu informacyjnego przewidzianego w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1115 w sprawie udostępniania na rynku unijnym i wywozu z Unii niektórych towarów i produktów związanych z wylesianiem i degradacją lasów.

Dostęp do systemu.

Do nauki korzystania z systemu służy specjalna wersja szkoleniowa.

7. Benchmarking i klasyfikacja krajów

Benchmarking w ramach EUDR to mechanizm klasyfikujący kraje według ryzyka związanego z wylesianiem i degradacją lasów. Wyróżnia się 3 poziomy ryzyka:
1)    niskie,
2)    standardowe,
3)    wysokie.

Na podstawie Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) 2025/1093 z dnia 22 maja 2025 r. ustanawiającego zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1115 w odniesieniu do wykazu krajów o niskim lub wysokim ryzyku produkcji odnośnych towarów powodujących niezgodność odnośnych produktów z art. 3 lit. a), Polska została uznana za kraj o niskim ryzyku.

Podmioty i podmioty handlowe pozyskujące towary i produkty z krajów lub ich części o niskim ryzyku podlegają uproszczonym obowiązkom w zakresie należytej staranności zgodnie z art. 13 EUDR.

Uproszczenie obejmuje brak dokonywania oceny ryzyka i podejmowania środków zmniejszających ryzyko.

Lista klasyfikacyjna krajów (maj 2025), dostępna jest na stronie.

8. Materiały informacyjne i szkoleniowe

FAQ (Najczęściej zadawane pytania) 

Wytyczne dla biznesu i administracji 

Dodatkowa dokumentacja, na przykład podręcznik użytkownika czy wskazówki dotyczące korzystania z „jednostek miary"

9. Punkt kontaktowy

Stowarzyszenia czy organizacje mają możliwość bezpośredniego udziału w dyskusji prowadzonej  na poziomie Brukseli dotyczącej wdrażania EUDR, m.in. poprzez aktywne uczestnictwo w Platformie  ds. Deforestacji, stanowiącej forum mające na celu konsultację działań Komisji Europejskiej  z interesariuszami. Wskazane forum jest otwarte dla wszystkich zainteresowanych, w tym przedstawicieli różnych sektorów przemysłu i rolnictwa z państw członkowskich Unii Europejskiej.

Pytania dotyczące EUDR można kierować bezpośrednio do Komisji Europejskiej (DG Environment):
ENV-DEFORESTATION@ec.europa.eu

Pytania do krajowych urzędów, zaangażowanych w przygotowania wdrażania EUDR można kierować bezpośrednio pod wskazanymi adresami email:

• Ministerstwo Klimatu i Środowiska (podmiot koordynujący): 

adres e-mail : eudr@klimat.gov.pl

Pytania o charakterze ogólnym i przekrojowym dotyczące wdrażania EUDR 

• Główny Inspektorat Weterynarii: 

adres e-mail: eudr@wetgiw.gov.pl

Pytania dotyczące wdrażania EUDR w odniesieniu do bydła i odnośnych produktów wymienionych w załączniku I do rozporządzenia 

• Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych: 

adres e-mail: eudr@ijhars.gov.pl

Pytania dotyczące wdrażania EUDR w  odniesieniu do kakao, kawy, palmy olejowej i soi oraz odnośnych produktów wymienionych w załączniku I do rozporządzenia

• Główny Inspektorat Ochrony Środowiska: 

adres e-mail: drewno@gios.gov.pl

Pytania dotyczące wdrażania EUDR w odniesieniu do drewna i kauczuku oraz odnośnych produktów wymienionych w załączniku I do rozporządzenia

Więcej szczegółowych i aktualnych informacji można znaleźć na stronach właściwych urzędów:

• Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHRS)
• Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ)