EUDR - informacje o rozporządzeniu w sprawie udostępniania na rynku unijnym i wywozu z UE niektórych towarów i produktów związanych z wylesianiem i degradacją lasów
31 maja 2023 r. zostało uchwalone a następnie 9 czerwca 2023 r. opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1115 w sprawie udostępniania na rynku unijnym oraz wywozu z Unii niektórych towarów i produktów związanych z wylesianiem i degradacją lasów oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 995/2010 (tzw. EUDR).
Informacja dotycząca propozycji Komisji Europejskiej w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2023/1115 (EUDR)
Informujemy, że w wyniku intensywnych prac legislacyjnych na szczeblu unijnym, 18 grudnia 2025 r. państwa członkowskie UE (w tym Polska) ostatecznie zatwierdziły zmiany w rozporządzeniu o przeciwdziałaniu wylesianiu (EUDR).
Celem nowelizacji jest zapewnienie podmiotom gospodarczym dodatkowego czasu na wdrożenie nowych wymogów oraz znaczące ograniczenie obciążeń administracyjno-finansowych przy zachowaniu celów środowiskowych.
Kluczowe zmiany i nowe terminy
Najważniejszym elementem porozumienia jest przesunięcie daty rozpoczęcia stosowania przepisów EUDR. Nowy harmonogram przedstawia się następująco.
Nowy termin stosowania:
Operatorzy średni i duzi: od 30 grudnia 2026 r.
Mikroprzedsiębiorstwa i małe firmy: od 30 czerwca 2027 r.
Główne udogodnienia dla przedsiębiorców
Nowelizacja wprowadza szereg rozwiązań wspierających krajowe podmioty gospodarcze, będących odpowiedzią na postulaty strony polskiej:
- Uproszczenie procedur: zredukowano wymogi dotyczące należytej staranności (due diligence), szczególnie w odniesieniu do produktów pochodzących z krajów o niskim ryzyku.
- Wsparcie techniczne: zobowiązano Komisję Europejską do zapewnienia pełnej operacyjności systemu informatycznego do monitorowania łańcuchów dostaw przed wejściem przepisów w życie.
- Redukcja biurokracji: ograniczono obowiązki sprawozdawcze, co zminimalizuje obciążenia administracyjne dla polskich przedsiębiorców.
- Mechanizm rewizji: do 30 kwietnia 2026 r. Komisja Europejska przeprowadzi ponowną ocenę przepisów, co otwiera drogę do dalszych uproszczeń legislacyjnych.
Status prawny i działania krajowe
Zmiana rozporządzenia EUDR wchodzi w życie trzy dni po jej ogłoszeniu i można ją odnaleźć w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Pozwoli to na formalne zastąpienie dotychczasowych, mniej korzystnych terminów i wymogów.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska, we współpracy z resortami rolnictwa oraz gospodarki, podejmuje nieustające działania na rzecz sprawnego i skutecznego wdrożenia przepisów unijnych w kraju, dbając o dobro rodzimych producentów. W związku z powyższym, przygotowany projekt krajowej ustawy wdrażającej EUDR zostanie niezwłocznie zaktualizowany zgodnie z nowym brzmieniem rozporządzenia, a następnie udostępniony do uzgodnień, konsultacji społecznych i opiniowania.
Więcej informacji i dokumenty źródłowe:
1. Działania Ministerstwa Klimatu i Środowiska w zakresie wdrożenia rozporządzenia EUDR
Ministerstwo Klimatu i Środowiska od 2023 r. podejmuje działania mające na celu uzgodnienie kluczowych kwestii oraz wypracowanie rozwiązań służących skutecznemu stosowaniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1115 (EUDR).
Aktem prawnym mającym na celu zapewnienie stosowania EUDR w Polsce będzie ustawa, nad którą obecnie trwają prace legislacyjne. Ministerstwo Klimatu i Środowiska, we współpracy z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwem Rozwoju i Technologii, oraz Krajową Administracją Skarbową, prowadzi prace nad tym projektem ustawy (nr projektu w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów: UC101).
Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie regulacji na szczeblu krajowym dotyczących wyznaczenia organów właściwych, odpowiedzialnych za wypełnianie obowiązków wynikających z EUDR.
Stosownie do przyjętych założeń ww. projekt ustawy przewiduje wyznaczenie 3 organów właściwych w rozumieniu EUDR:
1) Inspekcja Weterynaryjna - w odniesieniu do bydła i odnośnych produktów wymienionych w załączniku I do rozporządzenia
2) Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych - w odniesieniu do kakao, kawy, palmy olejowej i soi i odnośnych produktów wymienionych w załączniku I,
3) Inspekcja Ochrony Środowiska - w odniesieniu do drewna i kauczuku i odnośnych produktów wymienionych w załączniku I.
Zakłada się że koordynatorem krajowym odpowiadającym za stosowanie rozporządzenia 2023/1115 będzie minister właściwy do spraw środowiska.
2. Cel rozporządzenia
Celem rozporządzenia jest ograniczenie obrotu towarami, których produkcja wiąże się z wylesianiem i degradacją lasów. W szczególności ma ono przeciwdziałać utracie różnorodności biologicznej i emisjom gazów cieplarnianych, wspierając konsumpcję produktów niepowodujących wylesiania oraz redukując wpływ UE na globalne wylesianie.
Rozporządzenie jest częścią planu działania zapoczątkowanego komunikatem Komisji Europejskiej z 2019 r. dotyczącym ochrony i odbudowy światowych lasów.
Treść rozporządzenia dostępna jest na stronie.
3. Zakres przedmiotowy i podmiotowy (art. 1, art. 4 i art. 5 EUDR)
Rozporządzenie obejmuje określone towary i wymienione w załączniku I do rozporządzenia produkty, którymi są:
- w przypadku towarów: drewno, kakao, kawa, kauczuk, soja, palma olejowa oraz bydło,
- w przypadku produktów, np: meble drewniane, czekolada, kawa palona lub bezkofeinowa, opony pneumatyczne gumowe, nasiona soi, skóra garbowana czy mięso z bydła.
EUDR nakłada obowiązki na:
- podmioty – tj. osoby fizyczne lub prawne, które w ramach działalności handlowej wprowadzają odnośne produkty do obrotu lub je wywożą,
- podmioty handlowe – tj. osoby, w łańcuchu dostaw inne niż podmioty, które w ramach działalności handlowej udostępniają produkty na rynku.
4. Terminy stosowania przepisów (art. 38 EUDR)
Rozporządzenie EUDR weszło w życie w dniu 29 czerwca 2023 r. i od tego momentu wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane w państwach członkowskich.
W przypadku dużych i średnich przedsiębiorców zasady wynikające z EUDR zaczynają obowiązywać od 30 grudnia 2025 r., natomiast wobec mikro i małych przedsiębiorców – od 30 czerwca 2026 r.
5. Należyta staranność (due diligence)
Przed wprowadzeniem produktów do obrotu lub ich wywozem podmioty i podmioty handlowe obowiązane są zachować należytą staranność.
Należyta staranność obejmuje:
- gromadzenie informacji i dokumentów potwierdzających, że produkty nie powodują wylesiania, zostały wyprodukowane zgodnie z właściwymi przepisami kraju produkcji oraz przedłożono w ich sprawie oświadczenie o należytej staranności;
- środki oceny ryzyka mającej na celu ustalenie, czy istnieje ryzyko, że produkty są niezgodne z wymogami.
- Produkt nie może zostać wprowadzony do obrotu ani wywieziony, chyba że nie istnieje żadne ryzyko albo jest ono znikome.
- środki zmniejszające ryzyko – wdrożenie procedur służących skutecznemu zmniejszaniu stwierdzonego ryzyka oraz zarządzaniu takim ryzykiem.
Podmioty i podmioty handlowe nie wprowadzą produktów do obrotu ani ich nie wywiozą, jeżeli nie złożą wcześniej oświadczenia o należytej staranności.
6. System informacyjny (art. 33 EUDR)
W dniu 9 grudnia 2024 r. weszło w życie rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2024/3084 z dnia 4 grudnia 2024 r. w sprawie funkcjonowania systemu informacyjnego przewidzianego w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1115 w sprawie udostępniania na rynku unijnym i wywozu z Unii niektórych towarów i produktów związanych z wylesianiem i degradacją lasów, o którym mowa w art. 33 EUDR.
Udostępnianie właściwym organom oświadczeń o należytej staranności następuje za pomocą systemu informacyjnego (TRACES), ustanowionego i utrzymywanego przez Komisję Europejską.
Funkcjonowanie systemu informacyjnego reguluje Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2024/3084 z dnia 4 grudnia 2024 r. w sprawie funkcjonowania systemu informacyjnego przewidzianego w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1115 w sprawie udostępniania na rynku unijnym i wywozu z Unii niektórych towarów i produktów związanych z wylesianiem i degradacją lasów.
Do nauki korzystania z systemu służy specjalna wersja szkoleniowa.
7. Benchmarking i klasyfikacja krajów
Benchmarking w ramach EUDR to mechanizm klasyfikujący kraje według ryzyka związanego z wylesianiem i degradacją lasów. Wyróżnia się 3 poziomy ryzyka:
1) niskie,
2) standardowe,
3) wysokie.
Na podstawie Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) 2025/1093 z dnia 22 maja 2025 r. ustanawiającego zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1115 w odniesieniu do wykazu krajów o niskim lub wysokim ryzyku produkcji odnośnych towarów powodujących niezgodność odnośnych produktów z art. 3 lit. a), Polska została uznana za kraj o niskim ryzyku.
Podmioty i podmioty handlowe pozyskujące towary i produkty z krajów lub ich części o niskim ryzyku podlegają uproszczonym obowiązkom w zakresie należytej staranności zgodnie z art. 13 EUDR.
Uproszczenie obejmuje brak dokonywania oceny ryzyka i podejmowania środków zmniejszających ryzyko.
Lista klasyfikacyjna krajów (maj 2025), dostępna jest na stronie.
8. Materiały informacyjne i szkoleniowe
FAQ (Najczęściej zadawane pytania)
Wytyczne dla biznesu i administracji
9. Punkt kontaktowy
Stowarzyszenia czy organizacje mają możliwość bezpośredniego udziału w dyskusji prowadzonej na poziomie Brukseli dotyczącej wdrażania EUDR, m.in. poprzez aktywne uczestnictwo w Platformie ds. Deforestacji, stanowiącej forum mające na celu konsultację działań Komisji Europejskiej z interesariuszami. Wskazane forum jest otwarte dla wszystkich zainteresowanych, w tym przedstawicieli różnych sektorów przemysłu i rolnictwa z państw członkowskich Unii Europejskiej.
Pytania dotyczące EUDR można kierować bezpośrednio do Komisji Europejskiej (DG Environment):
ENV-DEFORESTATION@ec.europa.eu
Pytania do krajowych urzędów, zaangażowanych w przygotowania wdrażania EUDR można kierować bezpośrednio pod wskazanymi adresami email:
- Ministerstwo Klimatu i Środowiska (podmiot koordynujący):
adres e-mail : eudr@klimat.gov.pl
Pytania o charakterze ogólnym i przekrojowym dotyczące wdrażania EUDR
- Główny Inspektorat Weterynarii:
adres e-mail: eudr@wetgiw.gov.pl
Pytania dotyczące wdrażania EUDR w odniesieniu do bydła i odnośnych produktów wymienionych w załączniku I do rozporządzenia
- Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych:
adres e-mail: eudr@ijhars.gov.pl
Pytania dotyczące wdrażania EUDR w odniesieniu do kakao, kawy, palmy olejowej i soi oraz odnośnych produktów wymienionych w załączniku I do rozporządzenia
- Główny Inspektorat Ochrony Środowiska:
adres e-mail: drewno@gios.gov.pl
Pytania dotyczące wdrażania EUDR w odniesieniu do drewna i kauczuku oraz odnośnych produktów wymienionych w załączniku I do rozporządzenia
Więcej szczegółowych i aktualnych informacji można znaleźć na stronach właściwych urzędów: