Dalsza realizacja projektu LIFE pn. „Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Etap II”
29.01.2024
Dzięki dofinansowaniu ze środków KE i NFOŚiGW trwają prace przy przebudowie Węzła „Modzelówka” i odtworzeniu koryta rzeki Ełk.
Projekt LIFE13 NAT/PL/000050 realizowany jest od 2014 roku przez Biebrzański Park Narodowy w rejonie dwóch rzek: Jegrzni i Ełku, jako II etap i kontynuacja projektu LIFE09 NAT/PL/000258.
Głównym celem działań jest poprawa warunków ochrony siedlisk kształtowanych przez wodę w Basenie Środkowym doliny Biebrzy, poprzez kontrolowane gospodarowanie wodą i zasilanie nią tego obszaru. Pozwoli to na zatrzymanie procesów degradacyjnych siedlisk hydrogenicznych. Obecnie trwają prace przy przebudowie węzła „Modzelówka” oraz służące odtworzeniu i udrożnieniu martwego koryta rzeki Ełk, aby uruchomić w nim przepływ wód.
Na skutek budowy w II połowie XIX w. Kanału Woźnawiejskiego i Rudzkiego, a później także kilku mniejszych m.in. Kanału Łęg i Kanału Kapickiego, doszło do zmian w rozrządzie wód rzeki Jegrznia, które są szybko odprowadzane Kanałem Woźnawiejskim do Biebrzy oraz wód Ełku, które w całości zostały przejęte przez Kanał Rudzki. Prace te wykonano głównie po 1844 roku, kiedy w Królestwie Polskim zapanował głód spowodowany mokrym latem i podtopieniem plonów. W konsekwencji administracja carska przeprowadziła szereg działań melioracyjnych, służących udostępnieniu bagiennych łąk pod użytkowanie rolnicze, co miało doprowadzić do poprawy sytuacji ekonomicznej miejscowej ludności.
Budowa Kanału Rudzkiego spowodowała przejęcie całego przepływu rzeki Ełk
i skierowanie jej wód najkrótszą drogą do rzeki Biebrzy. Brak stałego przepływu skutkuje zarastaniem i zanikiem koryta na odcinku od jazu w Modzelówce do połączenia z rzeką Jegrznią. Spowodowało to znaczne ograniczenie, a miejscami likwidację wiosennych zalewów i obniżenie poziomów wód gruntowych. Kanał Rudzki
o długości 16,7 km odgałęzia się od rzeki Ełk, a w Modzelówce w 100% przejmuje wody rzeki Ełk, odprowadzając ją kilkakrotnie krótszą trasą bezpośrednio do rzeki Biebrzy w okolicy. Z tego powodu rzeka Ełk, od odgałęzienia się Kanału Rudzkiego, aż do połączenia z Jegrznią, stała się rzeką martwą, prowadzącą jedynie wody pochodzące
z odpływu gruntowego i lokalnego spływu powierzchniowego. Nazywaną ją "Martwy Ełk".
Zakończenie prac budowlanych planowane jest w I kwartale 2026r., a zakończenie realizacji projektu w 2027r.
Więcej informacji o projekcie Biebrzańskiego Parku Narodowego można znaleźć na stronie TUTAJ.
[KW1]Podpis pod zdjęciem: Węzeł Modzelówka przed pracami 2023 fot. J. Rolnik