Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Rzeszowie

Światowy Dzień Wody obchodzony jest corocznie 22 marca. Ustanowiony został w 1992 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w celu zwrócenia uwagi na brak dostępu do czystej wody pitnej przez miliony ludzi na całym świecie. Celebrowanie Dnia Wody ma za zadanie szerzenie świadomości oraz zwrócenie uwagi na ograniczone zasoby wody nadającej się do spożycia oraz konieczność jej oszczędzania. W 2024 r. Światowy Dzień Wody obchodzony jest pod hasłem „Woda dla pokoju”.

 

Woda jest niezbędna każdemu człowiekowi do życia. Można przeżyć bez niej zaledwie kilka dni. Jest głównym składnikiem ludzkiego organizmu, a jej ilość waha się w granicach 50-80%.  

 

Jaką rolę pełni woda w organizmie człowieka?

• Bierze udział w trawieniu pokarmów i wchłanianiu substancji odżywczych;
• Stanowi odpowiednie środowisko do przemian biochemicznych;
• Pomaga utrzymać odpowiednią temperaturę ciała;
• Pełni funkcję nawilżającą i zabezpieczającą;
• Bierze udział w budowie i tworzeniu struktur komórkowych.

 

Dlaczego warto pić wodę?

• Zapewnia prawidłową pracę układu moczowego, zwłaszcza nerek – przez co sprawnie usuwane są zbędne produkty przemiany materii;
• Zmniejsza ryzyko raka pęcherza moczowego;
• Zapobiega powstawaniu kamieni nerkowych;
• Zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia raka jelita grubego i polipów jelita grubego;
• Zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca;
• Przyczynia się do mniejszego ryzyka nadwagi lub otyłości;
• Wspomaga proces redukcji masy ciała;
• Poprawia stan i kondycję skóry.

 

Ile wody potrzebuje człowiek?

Przeciętne zapotrzebowanie na wodę zdrowej dorosłej osoby wynosi 2-2,5 l/dobę. Woda ta pochodzi z kilku źródeł:

• wypijane płyny – wszelkiego rodzaju napoje: woda, soki, mleko, herbata, kawa. To średnio około 60 proc. przyjmowanej wody dziennie;
• woda w pokarmach – zawartość wody jest różna w różnych produktach spożywczych, np. w rybach woda to ok. 75 proc. masy, ale już w rybie wędzonej – tylko ok. 47 proc.;
• woda metaboliczna – powstaje w wyniku przemian metabolicznych: białek, tłuszczów i węglowodanów. U osób zdrowych to ok. 200–500 ml.

Jakie są objawy odwodnienia?

Dziennie tracimy od 2,5 do 3 l wody, przede wszystkim w wyniku działania układu pokarmowego, nerek, płuc czy poprzez skórę w postaci potu.

• Jeśli tracisz wodę w ilości 2 proc. masy ciała, pojawia się silne pragnienie i ubytek kilogramów;
• Przy utracie wody od 2–4 proc. masy ciała pojawiają się kolejne objawy, m.in. suchość w ustach, ból i zawroty głowy, osłabienie, niedociśnienie, omdlenia, niewielkie ilości moczu o ciemnym zabarwieniu, suchy język, trudności w mówieniu, zapadnięta twarz, utrata sił oraz zaparcia;
• Jeśli stracisz 5-6 proc., pojawi się nadmierna senność i uczucie mrowienia, drętwienie;
• Przy 10-15 proc. – drgawki, zaburzenia świadomości, utrata przytomności, obrzęk języka;
• Utrata wody powyżej 15 proc. masy ciała to stan krytyczny, który prowadzi do śmierci.

 

Ile należy pić?

Zapotrzebowanie na wodę zależy od wagi. Dorosły człowiek, w zależności od płci, masy ciała, aktywności fizycznej i temperatury otoczenia powinien wypijać od 1,5 do 2 l, a podczas upałów nawet do 3,5 l płynów w ciągu dnia. W upalne dni warto również spożywać produkty bogate w wodę jak owoce i warzywa.

 

Co należy pić?

Nie tylko ilość, ale i jakość wody ma istotne znaczenie. Możesz pić bez ograniczeń wodę z kranu na terenie Polski lub wodę źródlaną.

Wody mineralne wymagają znajomości własnego organizmu – jego potrzeb i ograniczeń. Inna woda będzie korzystna dla osoby np. z osteoporozą, a inna z nadciśnieniem tętniczym. Osoby z kamicą nerkową powinny unikać wody o dużej zawartości wapnia, a osoby z osteoporozą właśnie tę wodę powinny wybierać. Cierpiący na nadciśnienie powinni pić wody niskosodowe, a pracujący w wysokich temperaturach – wody zawierające większą ilość potasu i sodu.

Rzadziej możesz pić herbatę bez cukru, mleko i soki warzywno-owocowe (wszystko w temperaturze pokojowej).

Unikaj słodzonych napojów gazowanych i niegazowanych oraz alkoholu, które dostarczają głównie zbędnych kalorii. Pamiętaj, iż cukier, spożywany w nadmiarze, nie jest korzystny dla organizmu i sprzyja rozwojowi wielu chorób m.in., otyłości, cukrzycy, próchnicy.

 

---

Źródło:
Pacjent.gov.pl
Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej