Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie

Rządowa dotacja celowa nr MI/DGWiŻŚ/2023/07/01/WF z dnia 14 lipca 2023 r. zawarta pomiędzy Wodami Polskimi a Ministerstwem Infrastruktury o wartości 250 mln zł umożliwiła realizację działań na rzecz zwiększenia retencji wód, ochrony przeciwpowodziowej, renaturyzacji wód oraz rozwoju żeglugi śródlądowej. W ramach tej dotacji Wody Polskie prowadzą głównie prace związane z przygotowaniem dokumentacji projektowej oraz robotami budowlanymi.

W dniu 24 czerwca 2025 roku zawarto aneks nr 9 do umowy dotacji celowej, w którym uwzględniono 161 zadań inwestycyjnych, realizowanych w 2025 roku, W ramach tego aneksu Wody Polskie otrzymały środki w wysokości 215,7 mln zł. Przy wsparciu tych środków, Wody Polskie sukcesywnie kończą i rozpoczynają kolejne zadania, które budują odporność wodną naszego kraju.

-  Aktualnie realizujemy prace budowlane na łącznie 12 inwestycjach, sukcesywnie rozpoczynamy też kolejne, po wyłonieniu wykonawców. Opracowujemy także dokumentację projektową dla około 50 zadań, w tym szczególnie ważnych z punktu widzenia ochrony przed powodzią terenów, które doświadczyły tego żywiołu w 2024 roku. To m.in. zbiornik przeciwpowodziowy Racławice Śląskie na rzece Osobłodze czy zbiornik Kątki na Czarnej Wodzie – mówi Mateusz Balcerowicz, zastępca prezesa Wód Polskich ds. ochrony przed powodzią i suszą.

 

Gdzie aktualnie realizujemy roboty budowlane finansowane z Dotacji celowej „250”?

Wody Polskie prowadzą aktualnie prace budowlane na 12 zadaniach inwestycyjnych. To ważne inwestycje z punktu widzenia bezpieczeństwa wodnego mieszkańców, zarówno z poziomu redukcji zagrożenia powodziowego jak i suszowego, ale także bezpieczeństwa transportowego. Są to:

• budowa lewostronnego wału rzeki Odry Lasaki – Poborszów
• budowa pompowni odwodnieniowej przy rowie R w miejscowości Łączany
• budowa suchego zbiornika przeciwpowodziowego „Góra Ropczycka” na rzece Budzisz
• modernizacja lewostronnego obwałowania rzeki Warty Modlica-Białobrzeg
• przebudowa umocnienia brzegowego rzeki Pisy w Piszu
• przebudowa, nadbudowa i rozbudowa wałów przeciwpowodziowych kanału Kucelinka w Częstochowie
• regulacja koryta cieku Krasna w Cieszynie
• zabezpieczenie osuwisk w awanporcie dolnym śluzy Czersko Polskie w Bydgoszczy
• zabezpieczenie przeciwerozyjne i przeciwpowodziowe rzeki Słupianki
• zabezpieczenie przeciwpowodziowe zlewni rzeki Iny
• zwiększenie zdolności retencyjnej rzeki Niechwaszcz
• przebudowa prawostronnego wału rzeki Wisły w rejonie Sobienie Jeziory, Karczew, Otwock.

W ostatnich dniach podpisaliśmy umowy na realizację kolejnego etapu budowy wałów Odry na odcinku Lasaki-Poborszów i modernizacji wałów kanału Kucelinka w Częstochowie. Rozpoczęliśmy też budowę pompowni w Łączanach oraz przebudowę umocnień brzegowych Pisy w Piszu. Wkrótce ruszymy też ze zwiększeniem ochrony przeciwpowodziowej w dolinie Słupianki (etap VI) w rejonie Płocka.

Wody Polskie rozpoczęły drugi etap budowy lewostronnego wału rzeki Odry Lasaki – Poborszów na terenie gminy Reńska Wieś. To kluczowe zadanie, gdyż nowy wał przeciwpowodziowy powstanie na newralgicznym odcinku pozbawionym zabezpieczeń. Zakres prac obejmuje budowę 2,026 kilometrowego odcinka wału wraz z infrastrukturą towarzyszącą, taką jak drogi przywałowe, przepusty, rowy odwadniające oraz zabezpieczenia przeciwko zwierzętom ryjącym. Inwestycja będzie współfinansowana ze środków unijnych w ramach Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko na lata 2021-2027.

Natomiast w ramach IV etapu modernizacji wałów przeciwpowodziowych kanału Kucelinka w Częstochowie Wody Polskie uszczelnią, wzmocnią konstrukcyjne oraz wykonają umocnienia biologiczne i techniczne obiektu na długości 345 metrów, tak by dostosować go do obowiązujących standardów bezpieczeństwa hydrotechnicznego. Inwestycja ma kluczowe znaczenie dla ochrony mieszkańców i infrastruktury miejskiej przed zagrożeniem powodziowym.

Ruszyła także budowa pompowni odwodnieniowej przy rowie R w Łączanach w gminie Brzeźnica. Nowy obiekt będzie chronić przyległe tereny przed zalaniem. W czasie wysokiego stanu Wisły, gdy śluza wałowa zostaje zamknięta, woda nie może odpływać grawitacyjnie. Dzięki zastosowaniu pomp mobilnych i rurociągów tłocznych, nadmiar wody będzie kierowany do międzywala rzeki, zapobiegając podtopieniom.

Bezpieczniejsi będą też mieszkańcy Płocka i gminy Słupno. W dolnym, ok. 8 kilometrowym, odcinku rzeki Słupianki zostaną przeprowadzone kompleksowe prace, których celem będzie wzmocnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego oraz rewitalizacja rzeki, w tym umożliwienie migracji ryb i płazów. Ważnym elementem zadania będzie też zwiększenie retencji wód do ok. 53 tys. m³, co ograniczy ryzyko suszy oraz poprawi stan wód powierzchniowych i gruntowych.

W ostatnim czasie rozpoczęła się także modernizacja zniszczonego umocnienia brzegowego rzeki Pisy w Piszu na odcinku ok. 100 metrów. Prace obejmują m.in. rozbiórkę starej konstrukcji, montaż żelbetowej ścianki i oczepu, odtworzenie nawierzchni oraz montaż drabinek zejściowych. Celem prac jest zabezpieczenie brzegu przed erozją i poprawę bezpieczeństwa mieszkańców oraz użytkowników drogi wodnej.

Od ubiegłego roku trwa budowa suchego zbiornika przeciwpowodziowego „Góra Ropczycka”. Zbiorniki przeciwpowodziowe są kluczowe ze względu na redukowanie fali powodziowej i bezpośrednią ochronę terenów położonych poniżej. Sędziszów Małopolski doświadczył powodzi już kilkukrotnie (w tym poważnie w 2010 roku), dlatego też zbiornik będzie priorytetowym elementem zabezpieczenia tego 12 tysięcznego miasta. Zbiornik „Góra Ropczycka” będzie miał powierzchnię 58 ha, na której będzie w stanie przechwycić i zmagazynować 2,29 mln m³ wody. Obiekt powstanie do 2027 roku. Inwestycja jest współfinansowana ze środków unijnych w ramach Funduszy Europejskich dla Podkarpacia na lata 2021-2027.

Kolejnym ważnym zadaniem jest zabezpieczenie przeciwpowodziowe zlewni rzeki Iny. Głównym celem inwestycji jest poprawa warunków przepływu wody oraz zwiększenie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego miasta Stargard oraz miasta Goleniów, a także ochrona przeciwpowodziowa terenów oraz infrastruktury technicznej zlokalizowanej wzdłuż koryta rzeki Ina. W ramach zadania, oprócz rozbudowy systemu obwałowań, powstaje też nowa przepompownia.

Z kolei celem zadania na  potoku Krasna w Cieszynie  jest wzmocnienie ochrony przeciwpowodziowej mieszkańców ul. Mlecznej wraz z występującą w tym miejscu zabudową mieszkalną i użytkami rolnymi bezpośrednio przylegającymi do koryta cieku. Dla zwiększenia ochrony wybudowane zostaną budowle regulacyjne na odcinku prawie 900 metrów.

Natomiast w gminie Pyzdry zostanie zmodernizowany istniejący odcinek lewostronnego wału przeciwpowodziowego rzeki Warty na długości 500 metrów. Dzięki modernizacji kolejny odcinek wału zostanie zrealizowany zgodnie z aktualnymi przepisami technicznymi, co pozwoli na zakwalifikowanie go do III klasy ważności budowli hydrotechnicznych.

W toku są prace na dwóch jazach na rzece Niechwaszcz. Ich celem jest doprowadzenie do pełnej sprawności jazu z progiem stabilizującym dno, ustabilizowanie dna w rejonie jazu oraz piętrzenie i retencjonowanie wód powyżej jazu i wykorzystania zgromadzonej wody do celów nawodnień rolniczych. Zgodnie z Planem przeciwdziałania skutkom suszy, dzięki realizacji inwestycji zdolność retencyjna rzeki Niechwaszcz zwiększy się nawet o 92 tys. m³ wody.

Nadal też trwa zabezpieczanie osuwisk w  awanporcie dolnym śluzy Czersko Polskie w Bydgoszczy. To naprawa ważna z punktu widzenia bezpieczeństwa żeglugi. Budowane jest też nabrzeże cumownicze na prawym brzegu toru regatowego. Będzie to dodatkowe usprawnienie przy drodze wodnej E70.

 

Projektujemy i budujemy, a także regulujemy stany prawne

Wody Polskie realizują zadanie pn. „Odprowadzenie wód opadowych i roztopowych ze zlewni rzeki Bukowej wraz z ochroną przed powodzią terenów gminy Dobra, Kołbaskowo i Szczecin leżących w zlewni rzeki Bukowej” w formule zaprojektuj i wybuduj. W ramach prac nastąpi poprawa przepustowości koryta rzeki, dzięki czemu dojdzie do zlikwidowania wielu miejsc ograniczających przepływ wody, co powodowało zamulenie koryta rzecznego, zagrażając podtopieniami mieszkańcom pobliskich osiedli, zwłaszcza po przejściu gwałtownych nawałnic.

Również zadanie pn. „Przebudowa przyłącza do sieci elektroenergetycznej do stacji pomp Rekowo w miejscowości Mrzezino” realizowane jest w formule projektuj i wybuduj. W ramach prac nastąpi przyłączenie obiektu znajdującego się na stacji pomp Rekowo T-9346 do sieci elektroenergetycznej.

W ramach bieżących działań, Wody Polskie regulują również stany prawne w ramach rozpoczęcia realizacji inwestycji polegającej na zabezpieczeniu przed powodzią terenu miasta Jarosławia na potoku Szewnia. W ostatnim czasie, w celu uzyskania środków finansowych na roboty budowlane, Wody Polskie złożyły również wniosek o dofinansowanie zadania ze środków programu regionalnego „Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021-2027”.

 

Gdzie wkrótce rozpoczniemy prace finansowane z Dotacji celowej „250”?

Wody Polskie ogłosiły już 12 postępowań przetargowych na wyłonienie Wykonawców prac budowlanych. Większość inwestycji dotyczy ochrony przeciwpowodziowej. Pozostałe dotyczą zwiększenia retencji wód w zlewni Lewińskiej Strugi, Wyspy Wolin oraz Małej Iny.

Inwestycje przeciwpowodziowe dotyczą modernizacji zbiorników wodnych, budowy i przebudowy wałów przeciwpowodziowych, budowy pompowni oraz prac regulacyjnych. Wśród ważnych zadań inwestycyjnych znajdują się:

• budowa i przebudowa obwałowań Stradomki w rejonie Łapanowa
• kolejne etapy przebudowy prawostronnego wału przeciwpowodziowego rzeki Wisły w powiecie otwockim
• modernizacja korony Zapory Wodnej Besko
• modernizacja stacji pomp Modła III w gminie Ustka
• przebudowa lewego wału przeciwpowodziowego rzeki Wisły w Janowcu
• przebudowa napędów upustów dennych na zbiorniku Chańcza.

Wyłonieni w przetargu Wykonawcy jeszcze w tym roku rozpoczną realizację prac.

 

Do tych zadań wciąż się przygotowujemy – nadchodzące przetargi

Równolegle Wody Polskie intensywnie pracują nad przygotowaniem dokumentacji potrzebnej do ogłoszenia przetargów, które pozwolą wyłonić wykonawców robót budowlanych. Aktualnie trwa przygotowanie dokumentacji dla 2 zadań, m.in. dla zadania pn. „Zwiększenie zdolności retencyjnej zlewni Kanału Karsiborskiego”.

 

Opracowanie dokumentacji projektowej dla strategicznych inwestycji coraz bliżej

Wody Polskie przygotowują też dokumentację projektową dla strategicznych inwestycji w gospodarce wodnej. Aktualnie wykonawcy opracowują dokumentację dla około 50 zadań. Wśród realizowanych aktualnie przez wykonawców zadań znajdują się:

• budowa stopni wodnych na rzece Lega
• budowa zbiornika Kątki na rzece Czarna Woda w gminie Marcinowice
• budowa zbiornika przeciwpowodziowego Racławice Śląskie na rzece Osobłodze w gminie Głogówek
• budowa zbiornika retencyjnego w Jasieniu
• budowa zbiornika wodnego Bzin na rzece Kamiennej
• przebudowa wałów Wisły w gminie Igołomia-Wawrzeńczyce i Nowe Brzesko
• remont śluzy Augustów na Kanale Augustowskim
• rewitalizacja i przebudowa Zalewu Zemborzyckiego.
• rozbudowa obwałowań rzeki Zagożdżonki w Kozienicach
• Zabezpieczenie przeciwpowodziowe obszarów położonych wzdłuż rzeki Łyny na terenie Bartąga, Stawigudy i Olsztyna.

Wśród ostatnio rozpoczętych zadań, szczególnie ważne jest opracowanie koncepcji dla zbiornika Racławice Śląskie. Zbiornik będzie chronił przed powodzią tereny położone wzdłuż rzeki Osobłogi, aż do jej ujścia do Odry w Krapkowicach, czyli na terenach które w 2024 roku doświadczyły powodzi.

Dokumentacja projektowa i uzyskanie niezbędnych decyzji administracyjnych jest fundamentem realizacji zadania inwestycyjnego – po jej opracowaniu i otrzymaniu prawomocnych decyzji następnym krokiem jest przygotowanie do fazy robót budowlanych.

 

Ogłaszamy kolejne przetargi na realizację dokumentacji dla naszych inwestycji

Wody Polskie sukcesywnie ogłaszają też kolejne postępowania przetargowe na realizację dokumentacji projektowej dla inwestycji w gospodarce wodnej. Na etapie przetargu jest około 20 zadań, w tym m.in.:

• budowa przepławki na progu stabilizującym Stopnia Wodnego we Włocławku
• budowa zbiornika retencyjnego na rzece Wieprz w Rońsku
• modernizacja obwałowań Jasiołki i Wisłoki w Jaśle
• odbudowa zbiornika wodnego w Cedzynie
• regulacja Srebrnego Potoku, gm. Milejewo i Elbląg.

 

Intensywnie pracujemy nad przygotowaniem dalszych postępowań przetargowych

W przygotowaniu jest także dokumentacja niezbędna do ogłaszania kolejnych przetargów. Wody Polskie przygotowują się do ogłoszenia około 30 kolejnych przetargów. Będą one dotyczyć opracowania dokumentacji przedprojektowej jak i projektowej oraz dokumentacji niezbędnej do aplikowania o środku UE dla m.in. takich zadań inwestycyjnych jak:

• modernizacja wału przeciwpowodziowego Wisły, gm. Łomianki
• rewitalizacja rzeki Bóbr w Marciszowie
• Odbudowa zasobów wodnych i poprawa stanu hydrologicznego zlewni rzeki Warcicy
• Odbudowa zasobów wodnych jezior Pojezierza Gnieźnieńskiego
• Kanał Ślesiński - zwiększenie retencji poprzez przywrócenie szlaku żeglownego do parametrów drogi wodnej II klasy wraz z modernizacją pompowni Morzysław i Pątnów