Wścieklizna
Wścieklizna jest chorobą odzwierzęcą, wywołaną przez wirus neurotropowy, przenoszony na człowieka w następstwie pogryzienia bądź zanieczyszczenia uszkodzonej skóry lub błony śluzowej śliną zakażonych zwierząt. U ludzi wirus ten atakuje układ nerwowy, co objawia się ostrym zapaleniem mózgu i rdzenia kręgowego, które niemal zawsze prowadzi do śmierci. Głównym rezerwuarem wirusa są zwierzęta dzikie (wilki, lisy, nietoperze, wiewiórki), rzadziej domowe (psy, koty).
Okres wylęgania - od 1 do 3 miesięcy; w sporadycznych przypadkach może wynosić od 9 dni do kilku lat.
Źródło zakażenia - psy, koty, dzikie zwierzęta drapieżne, nietoperze, czasami inne zwierzęta – sarny, krowy, wiewiórki, gryzonie (myszy, szczury).
Drogi szerzenia - wirus przenoszony jest ze śliną chorego zwierzęcia przez ugryzienie albo oślinienie uszkodzonej skóry lub błon śluzowych.
W przypadku pogryzienia człowieka przez chore lub podejrzane o wściekliznę zwierzę należy:
- pozwolić, aby krew przez jakiś czas swobodnie wypływała z rany
- przemyć ranę wodą z mydłem
- zdezynfekować ranę
- nałożyć opatrunek
- zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu.
Lekarz ocenia stopień narażenia pacjenta na zakażenie wścieklizną i kwalifikuje do ewentualnych szczepień w poradni profilaktyki wścieklizny.
Objawy wścieklizny u ludzi:
- gorączka, ból głowy, nudności (ogólne osłabienie),
- niepokój, pobudzenie,
- nietypowe mrowienie, kłucie lub pieczenie w miejscu rany,
- wodowstręt, światłowstręt,
- zaburzenia świadomości,
- nadmierne ślinienie i trudności w połykaniu,
- ostre zapalenie mózgu i rdzenia,
- rozdrażnienie niepokój,
- napady drgawek bolesne skurcze mięśni gardła i przełyku.
Objawy wścieklizny u zwierząt:
- nagła zmiana usposobienia zwierzęcia – łagodne stają się drażliwe, dzikie zwierzęta, które zazwyczaj są płochliwe uciekają przed człowiekiem zachowują się agresywnie, atakują człowieka lub odwrotnie - są zbyt łagodne i dają się złapać,
- drgawki, śpiączka lub otępienie,
- brak koordynacji ruchowej, niezborność wzroku,
- ślinotok,
- wodowstręt,
- wzmożone reakcje na bodźce zewnętrzne.
Zapobieganie:
Jedynym sposobem zapobiegania śmiertelnym skutkom zakażenia wirusem wścieklizny jest jak najwcześniejsze wdrożenie szczepień p/wściekliźnie, a w szczególnych przypadkach stosowanie surowicy odpornościowej. Taka profilaktyka przynosi bardzo dobre efekty. Decyzja o podjęciu szczepień p/wściekliźnie zawsze poprzedzona jest wnikliwym wywiadem epidemiologicznym, w którym należy rozważyć: rodzaj ekspozycji; gatunek zwierzęcia, które pokąsało (domowe, dzikie) oraz okoliczności towarzyszące ekspozycji.
W każdym przypadku ekspozycji na zakażenie należy dążyć do:
-
-
-
- schwytania podejrzanego o wściekliznę zwierzęcia, celem przeprowadzenia obserwacji weterynaryjnej;
- poddania padłego lub zabitego zwierzęcia badaniom w kierunku wścieklizny - co często pozwala wykluczyć wściekliznę, a tym samym nie wymaga wdrożenia szczepień;
- oceny stanu zdrowia po zdarzeniu przez lekarza specjalistycznej poradni chorób zakaźnych, który dokonuje kwalifikacji do szczepień p/wściekliźnie.
-
-
Na terenie woj. zachodniopomorskiego szczepienia poekspozycyjne przeciw wściekliźnie wykonywane są w:
- Poradni Chorób Odzwierzęcych, Pasożytniczych i Profilaktyki Wścieklizny w Szczecinie Samodzielnego Publicznego Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Szczecinie, ul. Arkońska 4, 71-455 Szczecin;
- Poradni Chorób Zakaźnych 107 Szpitala Wojskowego z Przychodnią SPZOZ w Wałczu, ul. Kołobrzeska 44, 78-600 Wałcz;
- Poradni Chorób Zakaźnych Szpitala Wojewódzkiego im. M. Kopernika w Koszalinie, ul. T. Chałubińskiego 7, 75-581 Koszalin.
Materiały