Profilaktyka wścieklizny
Wścieklizna jest jedną z najdłużej znanych i najgroźniejszych chorób odzwierzęcych. To wirusowa choroba zakaźna, która atakuje centralny układ nerwowy. Są na nią wrażliwe wszystkie gatunki ssaków, w tym ludzie. Jest to choroba śmiertelna - corocznie na świecie umiera z jej powodu 60 tys. osób! Jej rezerwuarem są zwierzęta dziko żyjące - lisy, jeże, wiewiórki, nietoperze, psy oraz zarażone przez nie zwierzęta domowe. Wirus wścieklizny przenosi się głównie poprzez kontakt śliny zakażonego zwierzęcia z uszkodzoną skórą lub błoną śluzową, czyli przez pogryzienie.
Okres inkubacji choroby wynosi od kilku dni do kilku miesięcy. Wścieklizna często zaczyna się od objawów grypopodobnych, następnie pojawiają się zmiany w zachowaniu, dezorientacja i napady agresji. Charakterystycznym późnym objawem wścieklizny u człowieka jest światłowstręt i wodowstręt. Wirus paraliżuje także mięśnie układu oddechowego. Należy jednak pamiętać, że w momencie pojawienia się objawów jest już za późno na pomoc. Dlatego o każdym przypadku pogryzienia lub podrapania przez zwierzę, co do którego nie mamy pewności, czy nie jest zakażone wścieklizną, należy niezwłocznie poinformować lekarza. Jeśli pogryziona osoba nie otrzyma szybko odpowiedniej profilaktyki poekspozycyjnej po potencjalnym narażeniu na wściekliznę, umiera.
Jak się uchronić przed wścieklizną? Jeśli jesteś w grupie osób narażonych na kontakt ze wścieklizną, poddawaj się profilaktycznym szczepieniom przedekspozycyjnym. Do grupy tej należą osoby podróżujące do krajów, w których wścieklizna występuje często, np. Indii, osoby uprawiające taternictwo jaskiniowe lub narażone zawodowo na kontakt ze zwierzętami (weterynarze, myśliwi, pracownicy ZOO).
Aby zminimalizować ryzyko pogryzienia pamiętaj, aby nie zbliżać się do nieznanych i dzikich zwierząt – nie karmić ich i nie dotykać, nawet jeśli zachowują się bardzo przyjaźnie. Jeśli widzisz, że napotkane zwierzę zachowuje się dziwnie, zgłoś to odpowiednim służbom. Absolutnie nie wolno dotykać znalezionych martwych zwierząt. W przypadku pogryzienia lub podrapania przez nieznane zwierzę niezwłocznie poszukaj pomocy medycznej. Należy też koniecznie wpoić te zasady swoim dzieciom.
Jeśli na Twojej posesji pojawi się dzikie zwierzę?
- nie płosz go
- zostaw otwartą bramę, a zwierzę samo wróci do swojego naturalnego środowiska,
- gdy uznasz, że zwierzę zachowuje się nietypowo, powiadom służby interwencyjne, np. policję, straż miejską lub Powiatowego Lekarza Weterynarii - ZWIERZĘTA, KTÓRE DZIWNIE SIĘ ZACHOWUJĄ, MOGĄ BYĆ CHORE LUB RANNE.
Jeśli natkniesz się na padłe zwierzę?
- nie dotykaj zwłok zwierzęcia i jeśli to możliwe nie zbliżaj się do nich,
- powiadom niezwłocznie Powiatowego Lekarza Weterynarii,
- w miarę możliwości oznakuj miejsce znalezienia padłego lisa, by ułatwić jego odnalezienie przez odpowiednie służby.
Jeśli pogryzie Cię nieznane zwierzę?
- dokładnie oczyść zranione miejsce – przemyj ranę ciepłą wodą z mydłem, a następnie dokładnie ją odkaź i zabandażuj (nie należy przedwcześnie tamować krwi, gdyż krew może też wypłukać wirusa z rany),
- niezwłocznie zgłoś się do lekarza pierwszego kontaktu lub zadzwoń na pogotowie ratunkowe lub numer 112,
- jeśli doszło do pogryzienia przez dzikie zwierzę, a nie ma możliwości podjęcia obserwacji weterynaryjnej zwierzęcia w kierunku wścieklizny, poddaj się szczepieniu przeciwko wściekliźnie,
- w przypadku pogryzienia przez zwierzęta domowe, należy ustalić właściciela zwierzęcia (imię, nazwisko, adres zamieszkania, ewentualnie kontakt telefoniczny), w celu zgłoszenia go do obserwacji weterynaryjnej w kierunku wścieklizny,
- jeżeli ustalenie właściciela zwierzęcia domowego jest niemożliwe, poddaj się szczepieniu przeciwko wściekliźnie.
