Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Warszawie

Ocena obciążenia uczniów ciężarem plecaków szkolnych w szkołach podstawowych na terenie województwa mazowieckiego, analogicznie do 2019 r., swoim zasięgiem objęła 76 szkół podstawowych (40 ze środowiska miejskiego oraz 36 ze środowiska wiejskiego). Zważono tornistry wraz z wyposażeniem 19 345 uczniów z 1 089 klas (ponad 56% ogółu wszystkich uczniów w badanych szkołach), w tym 7 698 uczniów klas I-III oraz 11647 uczniów klas IV-VIII.
Plecaki szkolne, których ciężar nie przekraczał normy (do 15% masy ciała ucznia) nosiło 16 006 - 82,7% zważonych uczniów (w 2019 r. było 83,9%).
Zbyt ciężki tornister (powyżej 15% masy ciała ucznia) stwierdzono w 3 339 przypadkach – 17,3% (w 2019 r. było 16,1%)

W klasach I-III:
•    6 025 uczniów – 78,3% tornistrów nie przekraczało 15% masy ciała ucznia (podczas poprzedniego badania stwierdzono w przypadku 83,4%)
•    1 673 uczniów – 21,7% nosiło za ciężkie plecaki (w 2019 r. było to 19,7%).

W klasach IV-VIII:
•    9 903 uczniów - 85% tornistrów nie przekraczało 15% masy ciała ucznia (podczas badania przeprowadzonego w 2019 r stwierdzono w przypadku 84,3%)
•    11 744 uczniów -15% nosiło za ciężkie plecaki (w 2019 r. było to 19,3%).

Najcięższy plecak ważył 12,5 kg i stanowił ponad 20% masy ciała chłopca, który uczył się w VII klasie szkoły podstawowej mieszczącej się w powiecie płockim.

Wyniki tegorocznej oceny obciążenia uczniów ciężarem plecaków wraz z wyposażeniem, w szkołach podstawowych nie napawają optymizmem. Odsetek uczniów noszących plecaki powyżej normy 15% masy ucznia, wzrósł o 1,2% w stosunku do roku 2019. Co ważne, wraz ze wzrostem wagi plecaka zwiększyła się również masa ciała uczniów.

Sposobem przeciwdziałania zjawisku przeciążenia plecaków jest zorganizowanie uczniom możliwości pozostawienia choć części podręczników i przyborów w szkole. Tegoroczne badanie wykazało, że:
•    22 szkoły zapewniły swoim ucznia możliwość pozostawienia części podręczników w szafkach,
•    22 szkoły wyznaczyły miejsce w sali,
•    32 szkoły zastosowały inny sposób (szafki lub inne miejsce)

	2019		2023
szafki	30	39%	22	29%
miejsce w sali	31	41%	22	29%
inne rozwiązanie	15	20%	32	42%

 

Powyższa tabela pokazuje, jak zmienił się sposób zapewnienia przez szkoły możliwości pozostawienia w placówce części przyborów szkolnych przez uczniów.
Warto, żeby szkoły kontynuowały działania edukacyjne, zarówno dla uczniów, ich rodziców oraz nauczycieli, aby promowały zdrowe nawyki i minimalizowały zjawiska przeciążenia uczniów.

PT