Ministerstwo Energii

Nowa wersja Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu to efekt szerokich konsultacji z ekspertami oraz pogłębionych analiz systemowych. W porównaniu do wcześniejszych założeń dokument został urealniony – zarówno pod kątem tempa transformacji, jak i możliwości polskiej gospodarki.

Krajowy Plan w dziedzinie Energii i Klimatu traktujemy jako najważniejszy drogowskaz dla rozwoju polskiej energetyki. To dokument, który porządkuje kierunek prowadzonej przez Polskę transformacji energetycznej i przekazuje rynkowi jasny sygnał dotyczący stabilności tego procesu. Wiemy, dokąd zmierzamy i wiemy w jakim tempie chcemy pokonać tę drogę. Stawiamy na bezpieczny i zrównoważony miks energetyczny, w którym najważniejsze role pełnić będą energetyka jądrowa, odnawialne źródła energii i magazyny energii. To fundamenty przyszłego systemu energetycznego

– dodaje Miłosz Motyka, Minister Energii.

Scenariusze WAM i WEM

Aktualizacja KPEiK opiera się na dwóch wariantach realizacji celów:

• WAM – SCENARIUSZ PRZYSPIESZONEJ TRANSFORMACJI (zakłada dodatkowe działania przyśpieszające transformację, umożliwia również realizację części zobowiązań pakietu Fit for 55)
• WEM – SCENARIUSZ ZRÓWNOWAŻONEJ TRANSFORMACJI (jest oparty na funkcjonujących instrumentach prawnych i inwestycyjnych)

Do 2030 roku emisje gazów cieplarnianych spadną o 43% w scenariuszu WEM i o 53% w WAM, a do 2040 roku odpowiednio o 61% i 75%. Różnice te mają bezpośrednie przełożenie na skalę inwestycji, strukturę miksu oraz tempo spadku kosztów energii.

Miks energetyczny: bezpieczeństwo systemu i przewidywalność dla rynku

Jednym z najważniejszych elementów KPEiK jest jasno zdefiniowany miks energetyczny.

KPEiK zakłada głęboką elektryfikację gospodarki, co zwiększy zapotrzebowanie na energię elektryczną do ok. 200 TWh w 2030 roku i 270 TWh w 2040 roku.

Do 2030 roku:

• moc zainstalowana w KSE wzrośnie do ponad 90 GW, a do 2040 roku podwoi się względem 2025 roku
• udział OZE w produkcji energii elektrycznej osiągnie 51,6% (WEM) i 53,2% (WAM)
• kluczową rolę odegrają energetyka wiatrowa na lądzie i morzu oraz fotowoltaika

Znaczenie energetyki jądrowej (w tym dużych bloków elektrowni jądrowych i reaktorów modułowych SMR), uległo wzmocnieniu – jako stabilna, zeroemisyjna podstawa systemu pod konieclat 30. i w latach 40. XXI wieku.

Gaz ziemny pełnić będzie rolę paliwa pomostowego, z maksymalnym popytem na poziomie około 24-25 mld m³ ok. 2030 roku. Stopniowo będzie zastępowany przez gazy odnawialne i zdekarbonizowane.

Analizy wystarczalności mocy, przeprowadzone we współpracy z PSE, potwierdzają spełnienie standardów bezpieczeństwa.

Naszym celem jest bezpieczeństwo energetyczne i ochrona obywateli przed nadmiernymi kosztami. Zaktualizowany KPEiK to sygnał dla rynku: Polska wchodzi w fazę operacyjną transformacji energetycznej, obejmującą dużą energetykę, przemysł i miliony gospodarstw domowych. To strategia, która łączy bezpieczeństwo państwa, konkurencyjność przemysłu i korzyści dla obywateli. To wektor rozwoju dla Polski na kolejne dekady

– mówi Wojciech Wrochna, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii i Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej.

Przemysł i gospodarka: niższe koszty, wyższa konkurencyjność

Transformacja energetyczna jest jednym z kluczowych motorów wzrostu gospodarczego. Dla odbiorców energii, KPEiK oznacza przede wszystkim niższe i bardziej przewidywalne koszty energii.

W porównaniu do 2025 roku jednostkowe koszty wytwarzania energii mogą spaść do:

• 8% w 2030 roku
• 18% w 2040 roku

Niższe ceny energii oraz redukcja ślad węglowego:

• wzmocnią pozycję polskich firm w unijnych i globalnych łańcuchach dostaw
• ograniczą ekspozycję na koszty EU ETS
• ułatwią dostęp do tańszego kapitału

Gospodarstwa domowe: stabilne rachunki i aktywna rola odbiorcy

KPEiK wzmacnia rolę odbiorców końcowych poprzez:

• spadek kosztów wytwarzania energii, co przekłada się na stabilniejsze rachunki w długim okresie
• rozwijanie taryfy dynamicznej, magazynów energii i elastyczności popytu
• wzrost znaczenia prosumeryzmu i autokonsumpcji energii z OZE

Jednocześnie transformacja ograniczy ubóstwo energetyczne. Do 2040 roku odsetek gospodarstw wydających ponad 10% dochodów na energię spadnie o 55% w scenariuszu WAM i o 30% w WEM. Natomiast odsetek gospodarstw, których dochody po opłaceniu rachunków za energię są poniżej minimum socjalnego zmniejszy się o 52% w scenariuszu WAM i o 31% w scenariuszu WEM.

Ciepłownictwo: wspólny interes przemysłu i mieszkańców

Ciepłownictwo – kluczowe zarówno dla miast, jak i zakładów przemysłowych – będzie dekarbonizowane poprzez:

• wzrost udziału OZE do 32-36% w 2030 roku i 43–57% w 2040 roku z wykorzystaniem zdywersyfikowanych źródeł energii
• elektryfikację
• integrację systemów elektroenergetycznych i ciepłowniczych (sector coupling)
• efektywne wykorzystanie ciepła odpadowego (w tym w przyszłości z paliwa jądrowego)

Węgiel, gaz i sprawiedliwa transformacja

Zapotrzebowanie na węgiel kamienny, zgodnie z prognozami, spadnie do 2030 roku do poziomu 28,4 mln ton w scenariuszu WEM i 19,4 mln ton w scenariuszu WAM względem 2020 roku, przy zachowaniu krajowego wydobycia jako podstawy pokrycia zapotrzebowania.

Transformacja regionów górniczych będzie realizowana w sposób odpowiedzialny społecznie. KPEiK przewiduje wsparcie regionów węglowych, ochronę miejsc pracy i rozwój nowych kompetencji przemysłowych.
 

Transformacja energetyczna nie jest celem samym w sobie – jej miarą są korzyści dla ludzi i gospodarki. Dzięki KPEiK tworzymy warunki do obniżania kosztów energii, wzmacniania konkurencyjności polskiego przemysłu i stabilizacji rachunków gospodarstw domowych. Jednocześnie dbamy o to, aby transformacja była sprawiedliwa – tak aby żadne regiony, branże ani gospodarstwa domowe nie zostały pozostawione same sobie w procesie zmian

– dodaje Konrad Wojnarowski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Energii.

Inwestycje i skala zmian

Łączne nakłady inwestycyjne w latach 2026 - 2040 wyniosą

• ok. 2,7 bln zł w scenariuszu WEM
• ok. 3,5 bln zł w scenariuszu WAM

Wyższe nakłady w WAM oznaczają szybszą modernizację systemu, niższe ceny energii w długim okresie i większą odporność gospodarki.

Plan będzie monitorowany w cyklach dwuletnich, a w 2028 roku przejdzie przegląd i aktualizację. Zapewni to jego spójność z dynamicznie zmieniającymi się realiami rynku energii.

Zachęcamy do zapoznania się z KPEiK