Narodowy Fundusz
Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej

W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele 19 KPK LIFE reprezentujący cały zasięg geograficzny Europy, od Islandii do Cypru i od Hiszpanii do Finlandii. Podczas spotkania mieliśmy okazję zapoznać się z efektami realizacji 2 strategicznych i 3 standardowych projektów LIFE.

1. Pierwszym projektem, z jakim się zapoznaliśmy, był projekt LIFE IP ForEst&FarmLand. Jest to projekt, który zajmuje się ochroną przyrody poprzez wdrażanie priorytetowych ram działań (PAF). W ramach projektu mieliśmy okazję zobaczyć, jak służby ochrony przyrody współpracują z prywatnymi właścicielami na terenie pięknie usytuowanego gospodarstwa z rozległymi pastwiskami, urozmaiconymi kępami drzew oraz majestatycznymi /starymi i szeroko rozłożystymi dębami. W miejscu tym odtworzono kilka zbiorników śródpolnych w celu ochrony płazów i gadów. Z tych działań korzysta nie tylko przyroda, ale także bydło wypasane na pastwiskach.
2. Kolejnym przyrodniczym projektem LIFE, z którego wynikami mogliśmy się zapoznać, był międzynarodowy projekt dotyczący ochrony torfowisk LIFE Mires Estonia. Ochrona torfowisk i terenów podmokłych stanowi coraz pilniejszą potrzebę, nie tylko ze względu na ich wartość przyrodniczą, ale także na rolę magazynu wody jaką pełnią w środowisku. Im więcej wody zmagazynujemy w takich obszarach, tym mniej będziemy odczuwać niekorzystne skutki zmiany klimatu oraz będziemy mogli cieszyć się stopniowo uwalnianą przez torfowiska wodą.
3. Mieliśmy również okazję zapoznać się z projektem LIFE Baltic Sturgeon LIFE, który dotyczy reintrodukcji wytrzebionego gatunku – jesiotra ostronosego. Dzięki projektowi LIFE i planowanej w jego ramach współpracy międzynarodowej do graniczącej z Rosją rzeki Narwa wrócił gatunek, który ostatnio obserwowany był w połowie ubiegłego wieku.
4. Innym ciekawym projektem, w którym Estończycy są partnerem fińskiego projektu LIFE, jest LIFE Revives, w ramach którego odtwarzana jest populacja chronionego mięczaka perłoródki rzecznej. Jest to przykład projektu, który cieszy się szczególnym zainteresowaniem Komisji Europejskiej. Od kilku lat KE sygnalizuje potrzebę ochrony w ramach projektów LIFE nie tylko kręgowców, ale także jakże ważnych dla ekosystemów i człowieka, bezkręgowców.  To dzięki małżom występującym w  rzekach poprawia się jakość ich wody. W Polsce temat ochrony mięczaków został zapoczątkowany w projekcie Zespołu Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych – LIFE 4 Delta. Mamy jednak potrzeby i potencjał na realizację wielu projektów z tego zakresu.
5. Mieliśmy także możliwość zapoznać się z działaniami realizowanym w ramach kolejnego projektu strategicznego, LIFE IP CleanEst. Celem projektu jest wdrożenie planu zarządzania w dwóch regionach: Virumaa Wschodnia i Virumaa Zachodnia. Obejrzeliśmy szereg lokalizacji, w których realizowany jest ten projekt. Szczególnie interesująca była wizyta na terenie byłej kopalni łupków bitumicznych wymagającej działań rekultywacyjnych. W ramach projektu zostanie opracowana wspólnie z lokalną społecznością koncepcja zagospodarowania tego terenu.

Estonia to niewielki kraj liczący 1,3 mln mieszkańców, jednak doskonale radzący sobie w pozyskiwaniu środków UE w tym LIFE. Mamy nadzieję, że przedstawione przez nas projekty będą inspiracją dla polskich wnioskodawców do przygotowania przyszłych projektów LIFE. Jako KPK LIFE w Polsce służymy pomocą od wypracowania koncepcji po wsparcie realizacji projektów LIFE.