Zapraszamy do zapoznania się z jądrowymi wiadomościami ze świata z 19 stycznia 2022 r.
Materiał informacyjny
opracowany przez Departament Energii Jądrowej
Ministerstwa Klimatu i Środowiska
19 stycznia 2022 r.
BIEŻĄCE WYDARZENIA W ENERGETYCE JĄDROWEJ NA ŚWIECIE
BRAZYLIA ROZWAŻA EKSPANSJĘ W ENERGETYCE JĄDROWEJ
Brazylia rozpoczęła proces poszukiwania lokalizacji dla nowych bloków jądrowych, które planuje uruchomić do 2050 roku. 13 stycznia organizacja Cepel oraz Ministerstwo Górnictwa i Energetyki podpisali porozumienie o współpracy ekspertów w zakresie przeprowadzenia studium lokalizacyjnego dla nowych elektrowni jądrowych.
„Wzrost udziału energii jądrowej w brazylijskim miksie energetycznym jest istotny dla zmniejszenia wpływu kryzysu wodnego na wytwarzanie energii elektrycznej”, stwierdza Cepel. Nazwa organizacji to portugalski akronim od Centre for Electric Energy Research i jest ona filią państwowego zakładu energetycznego Eletrobras.
Brazylia w przeszłości w produkcji energii elektrycznej aż w 80% była uzależniona od energii wodnej, ale zmiany w strukturze opadów spowodowały susze, które zmniejszyły ten wskaźnik do 65% w 2018 roku. Kraj posiada tylko jedną elektrownię jądrową, Angra, wyposażoną w dwa bloki, o sumarycznej mocy 1,88 GWe, które działają od 1982 i 2000 roku. Produkuje ona około 3% energii elektrycznej kraju. Budowa trzeciego reaktora w elektrowni ma rozpocząć się ponownie po restrukturyzacji wstrzymanego projektu.
Brazylia nie po raz pierwszy rozważa lokalizację kolejnych elektrowni jądrowych. W latach 2009 i 2013 dyskutowano nad budową dwóch nowych elektrowni, jednej na północnym wschodzie i jednej na południowym wschodzie, z których każda miała mieć cztery duże reaktory. Z biegiem czasu firma Eletronuclear gościła delegacje z China National Nuclear Corporation, Korea Electric Power Company, Rosatomu i Westinghouse w celu omówienia nowych konstrukcji jądrowych.
Ministerstwo Górnictwa i Energii stwierdziło: „Współpraca z Cepel powinna ułatwić bardziej efektywny wybór nowych lokalizacji jądrowych w kraju, biorąc pod uwagę prognozy zapotrzebowania na energię, potrzeby społeczno-środowiskowe i atrakcyjność nowych inwestycji umożliwiających budowę elektrowni”.
Na zeszłorocznym spotkaniu COP26 w Glasgow minister ds. kopalń i energii Bento Costa Lima powiedział, że energia jądrowa „była, jest i będzie niezbędna i fundamentalna dla transformacji energetycznej”, dodając, że „dodamy 10 GW w ciągu następnych 30 lat”. Jest to określone w brazylijskim krajowym planie energetycznym do 2050 r.
BELGIJSKI REGULATOR UDZIELA ZGODY NA DALSZĄ PRACĘ DWÓCH ELEKTROWNI JĄDROWYCH PO 2025 r.
Belgijska Federalna Agencja ds. Kontroli Jądrowej (FANC) wydała tymczasową zgodę na przedłużenie pracy dwóch z siedmiu reaktorów jądrowych. Bloki Doel 4 i Tihange 3 mogą kontynuować działalność po 2025 r., pod warunkiem przeprowadzenia pewnych ulepszeń w zakresie bezpieczeństwa. Powiedziała jednak, że rząd musi podjąć szybką decyzję w sprawie ich długoterminowej działalności i opracować globalne podejście ze wszystkimi zaangażowanymi podmiotami.
23 grudnia koalicyjny rząd Belgii poinformował, że zgodził się na zamknięcie istniejących elektrowni jądrowych do 2025 roku. Zgodnie z planem, bloki Doel 3 i Tihange 2 zostaną zamknięte odpowiednio w 2022 i 2023 roku. Nowsze Doel 4 i Tihange 3 zostaną zamknięte do 2025 r. Jednak rząd poprosił FANC o rozważenie możliwości przedłużenia pracy dwóch nowszych reaktorów, jeśli raport operatora sieci Elia, który ma się ukazać 18 marca, wykaże, że bez udziału energii jądrowej bezpieczeństwo dostaw energii będzie zagrożone po 2025 roku.
FANC przekazała rządowi federalnemu swoją analizę możliwości wydłużenia okresu eksploatacji Doel 4 i Tihange 3. Raport analizuje i wymienia decyzje, które należy podjąć oraz działania, które należy wdrożyć w perspektywie krótko- i średnioterminowej, aby umożliwić eksploatację reaktorów dłużej niż dotychczas planowano, w przypadku, gdy przedłużenie to okaże się konieczne dla zagwarantowania dostaw energii po 2025 r. Ciągła eksploatacja bloków określana jest jako „Plan B”.
Regulator stwierdził, że długoterminowa eksploatacja (long-term operation, LTO) reaktorów jest możliwa z punktu widzenia bezpieczeństwa jądrowego, aczkolwiek przy koniecznych modyfikacjach regulacyjnych i usprawnieniach bezpieczeństwa instalacji.
Zauważył, że wszystkie reaktory jądrowe są obecnie zgodne z wymogami bezpieczeństwa określonymi w Dekrecie Królewskim z dnia 30 listopada 2011 r. Przepisy te zostały wzmocnione w 2020 r. dodatkowymi wymogami bezpieczeństwa, które będą obowiązywać od 2025 r. Stwierdził, że nowsze reaktory w Doel 4 i Tihange 3 są już ogólnie zgodne z tymi nowymi wymaganiami, nawet jeśli konieczne jest wprowadzenie pewnych ulepszeń w zakresie ich bezpieczeństwa.
FANC stwierdziła, że do operatora Engie Electrabel należy przedłożenie tak zwanego „pliku LTO” wraz z towarzyszącym planem działania. Taki plan opisuje, w jaki sposób operator chce poprawić projekt bezpieczeństwa, jak radzi sobie ze starzeniem się swoich instalacji i jakie czynniki ludzkie będzie brał pod uwagę w przyszłości. Ewentualne rozszerzenie eksploatacji bloków będzie wymagało również przeprowadzenia badania oddziaływania na środowisko. FANC powiedziała, że procedura, która ma zostać przyjęta, powinna być taka sama, jak ta stosowana obecnie w kontekście przedłużenia żywotności jednostek Doel 1 i 2.
Skoordynowane podejście
FANC powiedziała, że przedłużenie powinno obejmować okres co najmniej 10 lat, aby móc opracować dokładny plan działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa jądrowego. „Dla uruchomienia Planu B kluczowe jest, aby rząd podjął jasną decyzję przed końcem pierwszego kwartału 2022 roku. Wtedy do operatora elektrowni jądrowych będzie należało przeprowadzenie analiz i ustalenie, czy są gotowi dokonać niezbędnych inwestycji”.
Według FANC, potrzebne będzie skoordynowane podejście ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, aby zapewnić sprawne działanie do 2025 roku. Stwierdzono, że istotne jest, aby wszystkie zainteresowane strony poparły plan przedłużenia działania bloków. Do 18 marca – dnia, w którym rząd jest wezwany do podjęcia decyzji – „należy przeprowadzić znaczne prace przygotowawcze, nie tylko w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego.
Belgijskie elektrownie jądrowe odpowiadają za prawie połowę produkcji energii elektrycznej w kraju. Nadal nie ustalono, w jaki sposób Belgia zrekompensuje braki po zamknięciu swoich reaktorów. Firma Elia stwierdzała wcześniej, że do końca 2025 r. potrzebne będzie co najmniej 3,6 GWe nowych mocy w energetyce cieplnej.
Lipcowy raport Federalnego Biura Planowania ostrzegał, że planowane przez Belgię wycofanie się z energii jądrowej ma zwiększyć krajową emisję gazów cieplarnianych i import energii. W raporcie stwierdzono, że energia jądrowa ma dostarczać 35% energii elektrycznej w Belgii w 2023 r., ale na początku 2026 r. udział ten spadnie do zera, co spowoduje zwiększenie produkcji gazu jako rekompensaty i „systematyczny wzrost” emisji.
Belgijska koalicja siedmiopartyjna od miesięcy zmaga się z planami całkowitego zamknięcia wszystkich siedmiu komercyjnych energetycznych bloków jądrowych – czterech w Doel i trzech w Tihange. Zieloni są nieugięci, aby ustawa z 2003 r. przewidująca wycofanie się z energetyki jądrowej do 2025 r. była przestrzegana, ale francuskojęzyczni liberałowie opowiadają się za przedłużeniem eksploatacji dwóch najnowszych reaktorów, Tihange-3 i Doel-4. Ministrowie uzgodnili w grudniu kompromis, zgodnie z którym ostatnia istniejąca elektrownia jądrowa powinna zostać zamknięta w 2025 r., o ile nie doprowadzi to do niedoborów dostaw energii. Koalicja zdecydowała również, że rząd zainwestuje 100 mln euro w badania nad przyszłą energetykę jądrową, z naciskiem na mniejsze reaktory modułowe. Doel-4, ciśnieniowy reaktor wodny o mocy 1038 MW, rozpoczął działalność komercyjną w lipcu 1985 r. Tihange-3, identyczna jednostka, rozpoczęła działalność komercyjną we wrześniu 1985 r. Obie stacje są obsługiwane przez francuskie przedsiębiorstwo Engie i odpowiadają za prawie połowę krajowej produkcji energii elektrycznej.
Rząd Wielkiej Brytanii jest mocno zaangażowany we wdrażanie nowej energetyki jądrowej, aby wzmocnić bezpieczeństwo energetyczne i zmniejszyć narażenie kraju na niestabilne światowe ceny gazu, co widać po budowie Hinkley Point C, powiedział sekretarz ds. biznesu i energii Kwasi Kwarteng.
Po wizycie na budowie elektrowni jądrowej Hinkley Point C w Somerset w Anglii, która będzie wyposażona w dwa reaktory EPR Kwarteng powiedział, że rząd Wielkiej Brytanii uznaje, iż energia jądrowa jest jedyną dostępną technologią zapewniającą ciągłą, niskoemisyjną energię elektryczną na dużą skalę.
„Nowa energetyka jądrowa znajduje się nie tylko w centrum naszych planów zapewnienia większej niezależności energetycznej, ale także tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy, zwiększania stażów i stymulowania wzrostu gospodarczego” – powiedział.
W październiku rząd przedstawił propozycję ustawy o finansowaniu energetyki jądrowej na bazie aktywów regulowanych (RAB). Ustawa była omawiana w Izbie Gmin na początku tego miesiąca, ale nadal wymaga zatwierdzenia przez Izbę Lordów.
Stowarzyszenie Przemysłu Jądrowego z siedzibą w Londynie stwierdziło, że model RAB zaoszczędzi konsumentom miliardy na rachunkach, zmniejszając koszty finansowania projektów i pomagając osiągnąć zero emisji netto. Dwa nowe reaktory w Hinkley Point C mają pojawić się w sieci pod koniec tej dekady, a rząd ma nadzieję na zawarcie umowy na identyczną elektrownię w Sizewell C jeszcze podczas trwania obecnego parlamentu.
PRACE LICENCYJNE HANHIKIVI 1 ZBLIŻAJĄ SIĘ DO KOŃCA
Fińska firma Fennovoima poinformowała, że prace licencyjne dla planowanej elektrowni jądrowej Hanhikivi 1 posuwają się do przodu, a ostateczne materiały licencyjne mają zostać przekazane do dozoru jądrowego w ciągu najbliższych kilku miesięcy.
W oświadczeniu czytamy, że prace licencyjne dotyczące projektu postępowały stabilnie w 2021 r., a późną jesienią dodatkowe materiały licencyjne zostały przedłożone Urzędowi ds. Bezpieczeństwa Radiacyjnego i Jądrowego (STUK) do zatwierdzenia. Do końca grudnia przesłano do STUK główną część wstępnego raportu z analizy bezpieczeństwa. Fennovoima zapowiedziała, że w styczniu i lutym przekaże władzom ostateczne materiały licencyjne.
„Naszym celem jest uzyskanie licencji budowlanej w 2022 roku” – powiedział dyrektor operacyjny Fennovoima Philippe Bordarier. „Gdy prześlemy ostatnie materiały licencyjne do STUK, kontynuowana będzie konieczna dyskusja z władzą”. Pod koniec grudnia firma Fennovoima przedłożyła STUKowi materiały licencyjne dotyczące budowy tymczasowego magazynu zużytego paliwa (ISFS) w celu uzyskania warunkowego zatwierdzenia. Niedługo po zakończeniu budowy elektrowni jądrowej rozpocznie się budowa magazynu wypalonego paliwa. „ISFS to obiekt jądrowy, którego projekt jest zgodny z tymi samymi zasadami bezpieczeństwa, co projekt elektrowni jądrowej”, powiedział Antti Ikonen, kierownik projektu Fennovoima ds. rozwiązań w zakresie odpadów jądrowych. "Dlatego chcemy wziąć pod uwagę rozwój technologii oraz doświadczenia zdobyte przy projektowaniu i budowie elektrowni jądrowej, aby uzyskać jak najlepsze rozwiązanie."
W grudniu Fennovoima złożyła pierwszy wniosek o pozwolenie na budowę elektrowni jądrowej w urzędzie nadzoru budowlanego gminy Pyhäjoki. „Zanim rozpocznie się budowa elektrowni jądrowej, musimy uzyskać pozwolenie na budowę zgodnie z ustawą o energii jądrowej i niezbędne pozwolenia na budowę wydane przez gminę Pyhäjoki” – powiedział Karri Huusko, kierownik jednostki Fennovoima. Zezwolenie na budowę potwierdza, że obiekt może być zbudowany zgodnie z fińskimi wymogami bezpieczeństwa jądrowego, a pozwolenie na budowę potwierdza, że każdy budynek spełnia fińskie wymogi budowlane i konstrukcyjne.
Projekt Hanhikivi 1 aktywnie przygotowuje się do fazy budowy elektrowni, która rozpocznie się latem 2023 r. W 2021 r. rozpoczęły się prace ziemne w głównym wyrobisku, które będą kontynuowane w 2022 r.
Dostawca instalacji RAOS Project kontynuował jesienią prace przygotowawcze w głównym wykopie. Fennovoima powiedziała, że tempo prac ziemnych przyspieszy w nadchodzących miesiącach, gdy prace zbliżają się do końcowego poziomu fundamentów, prawie 18 metrów poniżej poziomu morza.
Późną jesienią w rezerwowym kanale ujęcia wody morskiej zainstalowano pierwsze stałe konstrukcje betonowe, czyli kesony konstrukcji przepustu. Przepust zapobiega przedostawaniu się sedymentacji i lodu do portu zakładu.
W ostatnich miesiącach prace na terenie Budynku Administracyjnego Fennovoima zostały przeniesione do wewnątrz. Sześciokondygnacyjny biurowiec ma zostać ukończony w 2022 roku. Obecnie na placu budowy Hanhikivi 1 pracuje codziennie około 500 osób. W tym roku liczba pracowników na budowie wzrośnie o 100-200. W szczytowym momencie budowy największa liczba osób zaangażowanych w budowę elektrowni jądrowej wyniesie około 5500 osób.
Fennovoima podpisała umowę na budowę elektrowni Hanhikivi z Rusatom Overseas – spółką zależną Rosatomu zajmującą się eksportem elektrowni jądrowych – w grudniu 2013 r. Rosatom zaoferował budowę elektrowni projektu AES-2006 z reaktorami WWER o mocy 1200 MWe w ramach umowy za stałą cenę. Projekt Hanhikivi należy do firmy Fennovoima, w której 34% udziałów należy do RAOS Voima Oy, fińskiej spółki zależnej utworzonej w 2014 roku przez Rosatom w celu zakupu udziałów w spółce.
Firma Fennovoima złożyła 250-stronicowy wniosek o pozwolenie na budowę do fińskiego Ministerstwa Pracy i Gospodarki dla zakładu Hanhikivi w czerwcu 2015 roku. Decyzja rządu o wydaniu pozwolenia na budowę będzie wymagać pozytywnej oceny wniosku przez STUK.
ENERGIA JĄDROWA JEST NADAL GŁÓWNYM ŹRÓDŁEM PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W HISZPANII
Jak pokazują dane energia jądrowa jest głównym źródłem produkcji elektryczności w Hiszpanii przez 10 kolejnych lat. Według wstępnych danych Red Eléctrica de España (REE) przeanalizowanych przez grupę przemysłu jądrowego Foro Nuclear, hiszpańska flota siedmiu komercyjnych reaktorów jądrowych wytworzyła prawie 21% całkowitego zużycia energii elektrycznej w 2021 r., co stanowi niewielki spadek w porównaniu z 22,1% w 2020 r.
Foro Nuclear z siedzibą w Madrycie powiedział, że energia jądrowa była głównym źródłem produkcji energii elektrycznej przez 10 kolejnych lat. Elektrownie jądrowe pracowały przez najwięcej godzin, przy współczynniku wykorzystania mocy 86,72% i umożliwiły uniknięcie większości emisji.
Przez 10 kolejnych lat reaktory w tym kraju wytwarzały ponad jedną piątą energii elektrycznej. „To podstawowa gwarancja stabilnej i ciągłej pracy systemu elektroenergetycznego w Hiszpanii” – powiedział Foro Nuclear.
W 2021 r. hiszpańskie elektrownie jądrowe wyprodukowały nieco ponad 54 TWh (netto) energii elektrycznej, o około 3% mniej niż 55,7 TWh w 2020 r. Spadek był wynikiem planowych przestojów w sześciu jednostkach, a Ascó-2 był jedynym blokiem, który nie został wyłączony. Niektóre przerwy były dłuższe niż zwykle z powodu środków przyjętych przeciwko Covid-19.
Plan hiszpańskiego rządu dotyczący energii i klimatu określa, że zainstalowana moc jądrowa pozostanie na obecnym poziomie co najmniej do 2025 r., ale od 2030 r. zostanie zmniejszona do nieco ponad 3000 MWe.
W raporcie Międzynarodowej Agencji Energetycznej z maja 2021 r. stwierdzono, że Hiszpania nie powinna wykluczać energii jądrowej jako opcji po 2050 r., ponieważ technologia jądrowa może przyczynić się do dekarbonizacji poprzez dostawy ciepła o wysokiej temperaturze i produkcję wodoru.
Foro Nuclear wielokrotnie wzywał rząd do zmniejszenia obciążeń finansowych przemysłu jądrowego - tego, co nazywał „duszącą” presją fiskalną na flotę jądrową.
INNE WIADOMOŚCI
Budowa elektrowni jądrowej El Dabaa w Egipcie może rozpocząć się w lipcu, powiedział dyrektor generalny Rosatomu Aleksiej Lichaczow. Przekazał rosyjskim mediom, że władze egipskie „zrobią wszystko, aby przeprowadzić wylewanie pierwszego betonu tego lata, wstępnie w lipcu”. El Dabaa będzie pierwszą elektrownią jądrową w Egipcie, z czterema reaktorami WWER-1200, które mają zostać zbudowane w ramach umowy z 2017 r. zawartej między Urzędem Elektrowni Jądrowych tego kraju a Rosatomem w Rosji.
Republika Południowej Afryki będzie nadal wdrażać plany dotyczące budowy nowych mocy jądrowych, minister zasobów mineralnych i energii Gwede Mantashe powiedział 13 stycznia na szczycie Energy South African Youth Council. „Energia jądrowa ma kluczowe znaczenie dla zerowej emisji dwutlenku węgla netto, jak potwierdzają międzynarodowe stowarzyszenia energetyczne”, powiedział. „W związku z tym, zgodnie z aprobatą naszego gabinetu, przystąpimy do wdrażania energetyki jądrowej o mocy 2500 megawatów w skali i w tempie przystępnym dla RPA” – powiedział.
Fińska firma Posiva zajmująca się gospodarką odpadami promieniotwórczymi poinformowała, że planuje w 2023 r. przeprowadzić próbę ostatecznego unieszkodliwienia przed rozpoczęciem fazy operacyjnej głębokiego składowiska geologicznego Onkalo dla wypalonego paliwa w Olkiluoto. Próbny przebieg obejmie cały proces utylizacji wraz z systemami i maszynami do ostatecznego składowania, organizacją i procedurami, ale zostanie przeprowadzony z wykorzystaniem atrap zestawów paliwowych. Posiva Solutions przygotowuje obecnie projekt, który umożliwi udział w próbnym uruchomieniu organizacjom z całego świata zajmującym się gospodarką odpadami.
CZY WIESZ, ŻE:
Energetyka jądrowa przyczynia się do osiągnięcia 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ.
Opracowano w DEJ na podstawie: WNN, NucNet, Power, Reuters, MAEA