86. rocznica śmierci Alfonsa Zgrzebnioka
31.01.2023
Nauczyciel, działacz samorządowy, komendant powstań śląskich, jeden z założycieli Związku Powstańców Śląskich, wicewojewoda białostocki. Alfons Zgrzebniok zmarł 86 lat temu - 31 stycznia 1937 roku. We wtorek wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski oraz wicewojewoda podlaski Tomasz Madras uczcili jego pamięć i złożyli kwiaty pod poświęconą mu tablicą przed wejściem do Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego.
Tablicę poświęconą Alfonsowi Zgrzebniokowi w Podlaskim Urzędzie Wojewódzkim odsłonięto w maju 2021 roku jako upamiętnienie 100. rocznicy III powstania śląskiego.
Alfons Zgrzebniok, przymusowo wcielony do armii niemieckiej w 1914 r., bardzo szybko doświadczenie zdobyte na froncie I wojny światowej wykorzystał przeciwko Niemcom. Wstąpił w szeregi Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, przyjmując jako pseudonim nazwisko panieńskie matki – „Rakoczy”. Wkrótce potem został komendantem powiatu kozielskiego, a w czerwcu 1919 r. Komendantem Głównym POW GŚl. i na jej czele dowodził działaniami zbrojnymi I i II Powstania Śląskiego.
W III Powstaniu Śląskim Alfons Zgrzebniok kierował Wydziałem Personalnym Naczelnej Komendy Wojsk Powstańczych, a następnie służył w jej Wydziale III (operacyjnym) i jako doradca wojskowy przy sztabie I Dywizji Powstańczej. Po podziale Śląska został w 1923 r. nauczycielem gimnastyki w Gimnazjum w Wielkich Hajdukach.
W 1927 r. wrócił w szeregi Wojska Polskiego w stopniu kapitana i pełnił funkcję kierownika referatu w Wydziale Wojskowym Komisariatu Generalnego RP w Wolnym Mieście Gdańsku. Po odwołaniu z placówki w Gdańsku z powodu niebezpieczeństwa zamachu na jego życie, wyjechał na krótko do Warszawy, a po przejściu do cywila został naczelnikiem Wydziału Pracy i Opieki Społecznej w Urzędzie Wojewódzkim w Toruniu. W 1934 roku Alfons Zgrzebniok został mianowany wicewojewodą białostockim. W tym czasie pełnił również liczne funkcje w organizacjach społecznych, głównie o charakterze wojskowym.
Alfons Zgrzebniok zmarł nagle 31 stycznia 1937 r. Został pochowany na cmentarzu w Rybniku, ponieważ jego rodzinne Dziergowice po podziale Śląska w 1922 r. pozostały nadal po stronie niemieckiej.
