Konferencja na temat rad seniorów. Dlaczego warto je tworzyć w każdej gminie?
08.05.2025
Potrzeby seniorów, dostępność skierowanych do nich usług oraz rola rad seniorów w tworzeniu polityki społecznej to niektóre z tematów poruszonych na regionalnej konferencji "Siła seniorów w województwie podlaskim. Dlaczego warto mieć radę seniorów w gminie". Wydarzenie zorganizowali Wojewoda Podlaski, Marszałek Województwa Podlaskiego oraz Ośrodek Wspierania Podlaskich Rad Seniorów.
Konferencja zgromadziła specjalistów oraz liczne grono osób po 60. roku życia. Wśród prelegentów znaleźli się przedstawiciele m.in. Departamentu Polityki Senioralnej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Białymstoku oraz Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego i Ośrodka Wspierania Podlaskich Seniorów, działającego przy Stowarzyszeniu Szukamy Polski.
Czym są rady seniorów i jak się je tworzy?
Jak podkreślał w swoim wystąpieniu Jan Oniszczuk, prezes zarządu Stowarzyszenia Szukamy Polski, rady seniorów nie są klubami odpowiedzialnymi za przygotowywanie imprez lub spotkań towarzyskich, ale – wciąż jeszcze niedocenianym – narzędziem tworzenia polityki senioralnej oraz rzecznictwa dla osób starszych.
Rada seniorów jest ciałem doradczym, konsultacyjnym i inicjatywnym, które wspiera gminy w realizacji polityki senioralnej. Tworzy przestrzeń do konstruktywnej współpracy między samorządem i środowiskami senioralnymi, a także angażuje i integruje mieszkańców po 60. roku życia.
Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym, nowelizowaną 11 kwietnia 2023 roku, rada seniorów może być powołana przez radę gminy z inicjatywy samorządu lub na wniosek mieszkańców, którzy ukończyli 60. rok życia.
W województwie podlaskim działa 20 rad seniorów i – jak podkreślali uczestnicy konferencji – jest to niesatysfakcjonująca liczba, świadcząca o małej rozpoznawalności tej idei wśród lokalnych społeczności.
Nie tylko w gminach, nie tylko z myślą o seniorach
Maciej Kmita, zastępca dyrektora Departamentu Polityki Senioralnej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów przedstawił kierunki zmian ustawy o samorządzie gminnym i ustawy o osobach starszych pod kątem polityki senioralnej. Wskazywał, że ustawodawca planuje wprowadzenie możliwość tworzenia rad senioralnych na różnych szczeblach samorządu – np. także w powiatach – oraz obniżenie liczby podpisów osób w wieku senioralnym, które są wymagane pod wnioskiem o utworzenie rady w danej gminie.
Kmita przywoływał przykłady konkretnych działań, jakie mogą podejmować rady, a szczególny nacisk kładł na działania wielopokoleniowe – np. projekty realizowane wspólnie przez rady seniorów z lokalnymi radami młodzieżowymi.
Według przedstawiciela KPRM szczególnie atrakcyjnym dla rad seniorów będzie rządowy program Moc Małych Społeczności, w ramach którego 1200 grantów trafi m.in. do grup nieformalnych, które będą chciały zrealizować działania na rzecz lokalnej społeczności.
Głosy ekspertów
W czasie konferencji zgromadzeni wysłuchali także prelekcji na temat polityki senioralnej województwa podlaskiego, wygłoszonej przez Elżbietę Rajewską-Nikonowicz – zastępcę dyrektora Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej. O badaniach potrzeb seniorów przed tworzeniem programów i polityki senioralnej oraz o koncepcji miast i gmin przyjaznych starzeniu się opowiedziała socjolog dr Emilia Kramkowska z Uniwersytetu w Białymstoku.
Anna Chabiera z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich przedstawiła raport na temat dostępności usług społecznych dla osób starszych mieszkających w gminach wiejskich, a dyrektor Wydziału Polityki Społecznej w Podlaskim Urzędzie Wojewódzkim Aneta Sirocka omówiła rządowe i wojewódzkie programy na rzecz seniorów.
Jak to działa w praktyce?
O praktycznych wnioskach na temat tworzenia polityki senioralnej mówił – na przykładzie Legionowa i województwa mazowieckiego dr Roman Biskupski, przewodniczący Mazowieckiego Porozumienia Rad Seniorów.
Marta Siemieniuk, zastępca wójta gminy Dobrzyniewo Duże przedstawiła swoje doświadczenia samorządowca ze współpracy z radą seniorów.
OWPRS chętny do pomocy
Współorganizator konferencji, Ośrodek Wspierania Podlaskich Rad Seniorów działający przy Stowarzyszeniu Szukamy Polski, wspiera zarówno istniejące już rady seniorów, jak i osoby zainteresowane utworzeniem nowej rady. O szczegółach pomocy, jakiej może udzielić OWPRS, opowiedziała jego reprezentantka Jolanta Wołągiewicz.
Konferencję zakończyła sesja pytań i odpowiedzi.
Wśród gości wydrzenia byli m.in. wicemarszałek Senatu Wojciech Żywno, marszałek województwa podlaskiego Łukasz Prokorym i zastępca prezydenta Białegostoku Rafał Rudnicki. Wojewodę podlaskiego reprezentował wicewojewoda Paweł Krutul.
