Gorączka krwotoczna Alkhurma (AHFV)
Opracowano na podstawie materiałów WHO, CDC, ECDC.
Wirus gorączki krwotocznej Alkhurma należy do rodziny wirusów FLAVIVIRIDAE i do grupy tzw. wirusów pochodzących od kleszczy (tick-borne flavivruses). Wirus Alkhurma wykazuje bliskie pokrewieństwo z flavivirusami wywołującymi gorączki krwotoczne w Rosji (gorączka krwotoczna Omsk na Syberii) oraz w Indiach (choroba Kyasanur Forest, występująca w prowincji Karnataka). Do tej pory regionem, w którym stwierdzono obecność wirusa Alkhurma, jest Bliski Wschód tj. Arabia Saudyjska (w szczególności część południowo-wschodnia, prowincje Makkah i Najran) oraz inne kraje Zatoki Perskiej. Pierwszy przypadek gorączki krwotocznej Alkhurma rozpoznano w 1995 r. w Jeddah u mężczyzny, który trafił do lekarza z objawami krwotocznymi oraz wysoka gorączką. Patogen został wyizolowany z krwi, a wywiad epidemiologiczny dostarczył informacji o wystąpieniu zachorowania. Do zakażenia doszło podczas uboju owcy sprowadzonej z miasta Alkhurma, w prowincji Makkah. Od tamtego czasu do dnia dzisiejszego odnotowano ok. 24 przypadków zachorowań na gorączkę krwotoczną Alkhurma, w tym 6 zakończyło się śmiercią (wskaźnik śmiertelności 25%). Wszystkie zachorowania miały miejsce w prowincjach Makkah lub Najran w Arabii Saudyjskiej. Ostatnie prawdopodobne, obecnie analizowane przez WHO, zachorowania na gorączkę krwotoczną Alkhurma miały miejsce w roku 2009, podczas pielgrzymi do Mekki w Arabii Saudyjskiej.
Transmisja:
Do zakażenia dochodzi:
- W wyniku ukłucia kleszcza będącego wektorem wirusa. Zbadano, że kleszcze przenoszące większość wirusów flaviviridae należą do rodziny twardych kleszczy (rodzina Ixodidae). Do tej grupy zalicza się większość występujących w Europie rodzajów i gatunków kleszczy np. Ixodes, Dermacentor, Rhipicephalus. Jednakże obecnie występowanie wirusa Alkhurma wykryto jedynie wśród gatunków należących do rodziny miękkich kleszczy, głównie gat. Ornithodoros savignyi. Ten ostatni występuje w suchych ekosystemach całego Bliskiego Wschodu i pasożytuje przede wszystkim na wielbłądach, choć badania przeprowadzone w roku 2007 wykazały, że również na innych zwierzętach zarówno dzikich jak i udomowionych (w szczególności owce, kozy);
- W wyniku zanieczyszczenia ran skóry krwią lub tkankami zwierząt zakażonych wirusem Alkhurma (np. w czasie uboju zwierząt rzeźnych). Zwierzętami, które najczęściej bywają zakażone wirusem są: owce, kozy, wielbłądy;
W wyniku spożycia niepasteryzowanego mleka pochodzącego od owiec, kóz i wielbłądów (bądź produktów nabiałowych wyprodukowanych z tego mleka);
Wirus nie przenosi się z człowieka na człowieka
Do dnia obecnego wirus został wyizolowany jedynie z próbek ludzkich oraz z kleszczy gatunku Ornithodoros savignyi. Objawy występują w okresie od 3 do 8 dni od momentu zakażenia i są to najczęściej: ból głowy, bóle stawów, bóle mięśniowe, złe samopoczucie, utrata apetytu, wymioty, objawy krwotoczne, objawy neurologiczne. Choroba przebiega ciężko. Prawdopodobnie występują także zachorowania o łagodnym przebiegu oraz bezobjawowe, ale w tej chwili brak jest wiedzy na ten temat.
Realne zagrożenia: w związku z coraz większym handlem zwierzętami z krajów Bliskiego Wschodu, częstymi misjami wojskowymi w tym rejonie, a także rozwojem turystyki w te regiony, nie można wykluczyć możliwości przeniesienia wirusa lub zakażonych kleszczy do innych krajów świata. Doraźną metodą zapobiegania zakażeniu wirusem Alkhurmy jest:
- ochrona przeciwkleszczowa (repelenty, ubrania o długich rękawach, nogawkach, dodatkowo wskazane, aby brzegi garderoby były spryskane środkiem kleszczobójczym),
- unikanie kontaktu zranionej skóry z krwią/tkankami zwierząt, które mogą być potencjalnie zarażone (owce, kozy, wielbłądy),
- niespożywanie niepasteryzowanego mleka (i produktów nabiałowych wyprodukowanych z tego mleka) pochodzącego od potencjalnie zarażonych zwierząt (j.w.).