Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Rzeszowie

Przedsiębiorcy, którzy chcą prowadzić produkcję i obrót żywnością muszą spełniać wymogi prawne ujęte w przepisach prawa żywnościowego, m. in.:

• rozporządzeniu (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności,
• rozporządzeniu (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych,
• ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz jej aktach wykonawczych (rozporządzenia Ministra Zdrowia wydane na podstawie tej ustawy),

 

Zakłady, które:

• produkują lub wprowadzają do obrotu żywność pochodzenia niezwierzęcego,
• wprowadzają do obrotu produkty pochodzenia zwierzęcego, nieobjęte urzędową kontrolą organów Inspekcji Weterynaryjnej,
• produkują lub wprowadzają do obrotu żywność zawierającą jednocześnie środki spożywcze pochodzenia niezwierzęcego i produkty pochodzenia zwierzęcego,
  o której mowa w art. 1 ust. 2 rozporządzenia nr 853/2004, z zastrzeżeniem art. 73 ust. 6 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia,
• działają na rynku materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, w tym zakładów prowadzonych przez podmioty zajmujące się recyklingiem

mogą rozpocząć działalność po zatwierdzeniu lub warunkowym zatwierdzeniu, a w przypadkach określonych w art. 63 ust. 2 ww. ustawy, po uzyskaniu wpisu do rejestru zakładów przez terenowo właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego.

 

Zgodnie z przepisami art. 61 i 63 ww. ustawy, przedsiębiorca zajmujący się produkcją lub obrotem żywnością jest zobowiązany do rejestracji i uzyskania zatwierdzenia w drodze decyzji wydawanej przez państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Zatwierdzenie takie dokonywane jest na podstawie wyników uprzedniej kontroli zakładu przez pracownika miejscowo właściwej stacji sanitarno - epidemiologicznej, w trakcie której sprawdza się czy spełnione są w danym zakładzie wymagania higieniczne i sanitarne określone w konkretnych przepisach prawa żywnościowego.

Zgodnie z art. 64 ww. ustawy wniosek o rejestracje i zatwierdzenie należy złożyć co najmniej 14 dni przed dniem rozpoczęcia planowanej działalności.

W niektórych przypadkach (rodzajach prowadzonej działalności) wymagana jest jedynie rejestracja (bez konieczności wcześniejszego uzyskania decyzji zatwierdzającej działalność w danym zakładzie). Zakres przedmiotowy działalności podlegających jedynie wpisowi do rejestru określa art. 63 ust. 2 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia.

Ogólne wymagania higieniczne dla zakładów produkcji i obrotu żywnością, zostały określone w załączniku nr II do rozporządzenia (WE) nr 852/2004.

Zgodnie z rozdziałem I tego załącznika pomieszczenia, w których wykonywane są czynności związane z produkcją i obrotem żywnością muszą być utrzymywane w czystości i zachowane w dobrym stanie i kondycji technicznej, a ich wyposażenie, wystrój i konstrukcja mają eliminować ryzyko jej zanieczyszczenia, w celu zapewnienia bezpieczeństwa żywności.

Zgodnie z art. 5 ww. rozporządzenia (WE) nr 852/2004 przedsiębiorcy są zobowiązani do opracowania i wdrożenia w zakładzie procedury na podstawie zasad systemu HACCP w ramach której przedsiębiorca może sam we własnym zakresie ustalić metody i sposób przeprowadzania kontroli wewnętrznej.

Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 pozwala na wprowadzenie zasad opartych na systemie HACCP w sposób elastyczny, aby mogły być stosowane w każdej sytuacji. W szczególności niezbędne jest uwzględnienie, że w niektórych przedsiębiorstwach sektora spożywczego nie jest możliwe zidentyfikowanie zagrożenia i wyznaczenie krytycznych punktów kontroli (CCP) i w niektórych przypadkach, dobra praktyka higieniczna (GHP) może zastąpić monitorowanie krytycznych punktów kontroli.

Wprowadzanie systemu HACCP nie jest uzależnione od wielkości zakładu, czy ilości osób tam pracujących, ale przede wszystkim od zagrożeń zdrowotnych jakie mogą się pojawić na poszczególnych etapach produkcji i obrotu żywnością.

Na podstawie art. 59 ust. 2 ww. ustawy osoba pracująca w styczności z żywnością powinna uzyskać określone przepisami o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi orzeczenie lekarskie dla celów sanitarno-epidemiologicznych o braku przeciwwskazań do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby.

Na podstawie rozdziału XII załącznika II do rozporządzenia nr 852/2004 przedsiębiorca zapewnia nadzór i szkolenia personelu pracującego w produkcji i obrocie żywnością odpowiednio do wykonywanej pracy w zakresie higieny, w tym stosowania zasad systemu HACCP.

Żywność znajdująca się w obrocie nie może być niebezpieczna dla zdrowia i życia człowieka, a odpowiedzialność za jej bezpieczeństwo ponosi przedsiębiorca. Wynika to wprost z art. 14 ust. 1 i art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach (Dz. U. z 2016 r., poz. 1154)

 

Normy żywienia dla populacji polskiej - pod redakcją Mirosława Jarosza, Wydawca: Instytut Żywności i Żywienia, 2017 r. (źródło: www.izz.waw.pl)

Zasady prawidłowego żywienia chorych w szpitalach pod redakcją Mirosława Jarosza, Wydawca: Instytut Żywności i Żywienia, 2011 r. (źródło: www2.mz.gov.pl)

Wyniki kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Inspekcji Handlowej posiłków w szpitalach w 2016 (źródło: www.gis.gov.pl)