Przemoc fizyczna i psychiczna wobec seniorów - o tym również mówimy
04.06.2025
Po raz pierwszy, w realizowanych od ponad trzech lat spotkaniach pod hasłem „Świadomy Senior-Bezpieczny Senior”, przedstawiony został trudny dla wielu osób temat związany z przemocą w rodzinie. 4 czerwca 2025 r. mł. insp. w st. spocz. mgr Mariola Gosławska ze Stowarzyszenia Komendantów Policji Polskiej z Oddziału Warszawskiego spotkała się w Dziennym Domu Pobytu w Warszawie z przedstawicielami oraz członkami Warszawskiej Rady Seniorów, aby wyjaśnić kiedy występuje przemoc fizyczna i psychiczna wobec seniorów oraz co należy zrobić i gdzie szukać wsparcia.
Mity i fakty
Pani Mariola Gosławska rozpoczęła swoje wystąpienie od przedstawienia mitów i faktów związanych z przemocą domową. W wielu sytuacjach mylnie tłumaczoną jako prywatna sprawa, rodzinna albo występuje tylko w rodzinach z marginesu społecznego.
Nieprawdą jest, że przemoc jest wtedy, gdy widoczne są ślady na ciele. Przemoc to także poniżanie, obelgi, zastraszanie, popychanie, policzkowanie, a nawet zmuszanie do określonych zachowań. Nieprawdziwe jest również stwierdzenie, że jak bije - to kocha albo zdarzyło się to tylko raz i więcej się nie powtórzy
– powiedziała Pani Mariola Gosławska, która pracuje także w Ogólnopolskim Pogotowiu dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” w Instytucie Psychologii Zdrowia. Dzieląc się doświadczeniem wyjaśniła, że z różnych względów osoby, które doznają przemocy, pozostają ze swoim oprawcami, często z powodu wiary, nacisków rodziny albo obawy i strachu, że sobie nie poradzą same, także finansowo.
Przemoc występuje również wtedy, gdy naruszana jest godność osobista, w tym cielesna, ograniczane jest prawo do własnego konta bankowego, podejmowania decyzji lub kontaktu z ludźmi. Zaniedbywanie, wymuszanie pewnych zachowań lub świadome ignorowanie potrzeb innej osoby, świadczą także albo o ekonomicznym lub seksualnym wykorzystywaniu, czyli czynie zabronionym.
Pomoc
Zgodnie z prawem mamy obowiązek powiadomienia Policji lub prokuratora, pracownika socjalnego w Ośrodku Pomocy Społecznej lub z innej placówki wspierającej pokrzywdzone osoby, gdy mamy wiedzę lub posiadamy podejrzenie stosowania przemocy wobec dziecka, osoby nieporadnej ze względu na wiek, niepełnosprawność lub chorobę*. Polskie prawo ściga sprawców przestępstw wobec bliskich osób, w oparciu o odpowiednie przepisy, w tym kodeksu karnego**.
Mł. insp. w st. spocz. Mariola Gosławska wskazała, że można pomóc osobie doświadczającej przemocy również poprzez:
- wysłuchanie i doradzanie, a nie krytykowanie i ocenianie,
- zaoferowanie roli świadka,
- zapewnienie schronienia i wsparcia,
- zbieranie dowodów, również rzeczowych,
- wskazanie numeru telefonu do placówki pomocowej lub poradni, tj. „Niebieska linia” – 116 123 lub 22 824 25 01.
Działamy
Przemocy domowej dopuszczają się również kobiety, co dla mężczyzn stanowi ogromny problem do zgłoszenia odpowiednim służbom.
Tylko 3% przemocy domowej w stosunku do mężczyzn wychodzi na światło dzienne, dlatego tak ważne jest, aby rozmawiać i działać
– zaapelowała na koniec spotkania Pani Mariola Gosławska.
Mając na uwadze wszystkie dotychczasowe ostrzeżenia i wskazówki udzielane podczas, organizowanych pod patronatem Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA, spotkaniach prowadzonych przez doświadczonych, emerytowanych funkcjonariuszy służb mundurowych będą nadal kontynuowane. Do programu „Świadomy Senior-Bezpieczny Senior” obowiązkowo włączony zostaje temat „Przemoc fizyczna i psychiczna wobec seniorów - co robić i gdzie szukać wsparcia?”.
Podstawa prawna:
* art. 3.1 oraz art. 12 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz. U. 2005 Nr 180 poz. 1493 z późn. zm.)
art. 304 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz.U. 1997 nr 89 poz. 555) oraz art. 572 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 Nr 43 poz. 296 z późn. zm.)
** art. 156, 157 § 1 i 2, 189, 190, 190a § 1, 191, 191a, 197, 207, 209, 210, 211, 217, 278, 279, 288 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. 1997 Nr 88 poz. 553 z późn. zm.)
