Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

W spotkaniu uczestniczył Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska, Andrzej Szweda-Lewandowski, oraz Zastępca Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, Marek Kajs, przedstawiciele firm projektowych, organizacji branżowych oraz urzędów wojewódzkich. Wśród uczestników byli także przedstawiciele wojewódzkich inspektoratów nadzoru budowalnego, członkowie Rady Naukowej przy Generalnym Dyrektorze Dróg Krajowych i Autostrad oraz pracownicy GDDKiA.

Obecnie na różnym etapie prac przygotowawczych znajduje się 168 zadań z Programu Budowy Dróg Krajowych i Programu budowy 100 obwodnic o łącznej długości ponad 2575 km. W realizacji jest natomiast 112 zadań o łącznej długości ok. 1414 km. Większość z tych zadań powstaje w systemie Projektuj i buduj.

Tak duży zakres prowadzonych prac wymaga ogromnego zaangażowania po stronie firm projektowych. Nie ma nic złego w ambitnych celach, chyba że rozmijają się one z realnymi możliwościami przerobowymi danego przedsiębiorstwa. Ważną kwestią jest również wydolność administracji państwowej (regionalnych dyrekcji ochrony środowiska i urzędów wojewódzkich), która analizuje dokumentację i wydaje decyzje niezbędne do rozpoczęcia kolejnych etapów inwestycji.

Przedstawiciele Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (GDOŚ) zwrócili uwagę na braki formalne w dokumentacji do wniosków o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (DŚU). Zdarzają się np. błędy w oznaczeniach działek czy pikietażu, a także różnice pomiędzy treścią dokumentów a załącznikami graficznymi. Niekiedy pojawia się również konieczność uzupełniania w dokumentach niezbędnych pieczątek czy podpisów.

Zwrócono też uwagę na brak szczegółowych analiz w zakresie oddziaływania na środowisko dla wariantów przebiegu drogi alternatywnych do preferowanego oraz niedostateczne analizy związane z wpływem inwestycji na jakość wód czy krajobraz. Przedstawiciele GDOŚ podkreślili również, że wszelkie zmiany parametrów projektowanej inwestycji (na etapie ponownej oceny oddziaływania na środowisko) muszą być szczegółowo uzasadnione merytorycznie.

Podczas dyskusji, do wątków przedstawionych przez GDOŚ, odnieśli się inni uczestnicy spotkania, w tym firmy projektowe. Poruszono też m.in. kwestię trudności z uszczegółowieniem wielu aspektów projektowych na etapie procedury uzyskania DŚU, terminów płatności za wykonane prace oraz odpowiedniej wyceny ofert.

Przewodniczący Rady Naukowej przy Generalnym Dyrektorze Dróg Krajowych i Autostrad, prof. Janusz Rymsza, podkreślił, że według obecnych wymogów Unii Europejskiej inwestycje powinny mieć jak najmniejszy wpływ na środowisko. W minimalnym stopniu powinny też wykorzystywać surowce naturalne, a w jak największym materiały z recyklingu oraz materiały odpadowe.

Musimy pamiętać, że wiele rozwiązań towarzyszących budowie nowej drogi to aspekty podyktowane przez organy środowiskowe. Dotyczy to m.in. przejść dla zwierząt, ich gabarytów oraz umiejscowienia, czy też ochrony terenów o znaczeniu przyrodniczym (np. użytków ekologicznych). Każde z tych rozwiązań generuje koszty realizacji nowej drogi.

Na spotkaniu przedstawione zostały założenia do nowego wzoru umowy projektowej GDDKiA. Celem zmian jest ujednolicenie zapisów poprzez stworzenie wzorcowego dokumentu stosowanego przez wszystkie Oddziały GDDKiA, aktualizacja dotychczasowych zapisów oraz odpowiedź na bieżące potrzeby rynkowe.

Wśród proponowanych rozwiązań znalazło się wprowadzenie do umów limitu waloryzacyjnego, tożsamego z limitem na roboty budowlane i nadzór (obecnie jest to 10 proc.). Planowane zmiany dotyczą też m.in. kwestii częściowych płatności za wykonane prace (płatność 80 proc., a pozostałych 20 proc. po zawiadomieniu o wszczęciu postępowania o wydanie DŚU) oraz wzorcowej umowy o powierzenie przetwarzania danych osobowych. Nowe rozwiązania uwzględniają także temat roszczeń, mediacji, kar umownych czy uszczegółowienia niektórych pojęć i zapisów.

Wzorcowa umowa zostanie na początku maja przekazana do konsultacji branżowych, a jej wdrożenie planowane jest w połowie czerwca tego roku.

Na spotkaniu przedstawione zostały również plany na przyszłość. Jednym z pomysłów jest np. poprawa jakości dokumentacji poprzez jej weryfikację przez niezależny, zewnętrzny podmiot. Pojawiła się też propozycja stworzenia specjalnej grupy roboczej, złożonej z przedstawicieli firm projektowych i GDDKiA, która zajęłaby się analizą wszystkich kwestii omówionych na spotkaniu i wypracowaniem konkretnych rekomendacji i rozwiązań.