Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

Pierwsze polskie laboratoria wykonujące badania w zakresie drogownictwa powstały w okresie międzywojennym. Ich utworzenie wspierał prof. Melchior Nestorowicz, który był pierwszym dyrektorem departamentu drogowego w Ministerstwie Robót Publicznych oraz wykładowcą budowy dróg i robót ziemnych na Wydziale Inżynierii Politechniki Warszawskiej. Zainicjował on powstanie specjalnych kursów laboratoryjnych dla pracowników technicznych zatrudnionych przy budowach dróg. U schyłku lat 20. XX wieku, przy współpracy z Drogowym Instytutem Badawczym na Politechnice Warszawskiej, powstało kilka laboratoriów drogowych przy ówczesnych urzędach wojewódzkich. 

Po II wojnie światowej, przedwojenny zastępca prof. Nestorowicza – Władysław Skalmowski – rozpoczął organizowanie laboratoriów drogowych, które miały służyć nie tylko celom naukowym, ale też praktycznemu zastosowaniu w dziedzinie drogownictwa. Z powojennych gruzów wydobywano urządzenia laboratoryjne, które były gromadzone w ocalałych budynkach, szukano też zdolnych do pracy fachowców. W 1947 r. zorganizowany został pierwszy kurs dla kierowników laboratoriów, a także dostawa do placówek podstawowego sprzętu do badania mieszanek bitumicznych. Były to podwaliny pod laboratoria drogowe funkcjonujące dziś w GDDKiA.  

Skromne środki finansowe nie starczały na zakup wszystkich niezbędnych urządzeń, m.in. kosztownych i trudno dostępnych aparatów badawczych. Braki pobudzały kreatywność wśród polskich naukowców i konstruktorów, którzy tworzyli często własne, innowacyjne rozwiązania.  

Tak było np. w przypadku planografu ciągniętego za samochodem, który skonstruowali w 1981 r. pracownicy Okręgowego Laboratorium Drogowego w Białymstoku, przy udziale Rejonu Dróg Publicznych, Okręgowego Zakładu Transportu i Maszyn Drogowych oraz Zakładu Budowy Urządzeń Technologicznych „Unitra - Elmasz”. Urządzenie, wykorzystywane do pomiarów równości nawierzchni, znacznie przyspieszyło i usprawniło prace względem wcześniejszego planografu ciągniętego ręcznie. Umożliwiło też ograniczenie, z trzech do jednej, liczby osób niezbędnych do jego obsługi.  

Współczesne laboratoria GDDKiA, które kontynuują wieloletnią tradycję badań drogowych, w latach 2021-2024 wykonały średnio po ok. 500 tys. analiz rocznie. Łącznie – w ciągu ostatnich czterech lat – przeprowadziliśmy ponad dwa miliony badań zarówno na etapie realizacji inwestycji (np. odcinki testowe, zatwierdzanie materiałów), jak i na etapie trwania okresu gwarancyjnego. Więcej na temat pracy laboratoriów drogowych GDDKiA przeczytać można na naszej stronie internetowej.