Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane nakłada na właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego obowiązek wykonywania okresowych kontroli, polegających w szczególności na sprawdzeniu stanu technicznego obiektu. Również ustawa z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych wśród zadań zarządcy drogi wymienia przeprowadzanie okresowych kontroli stanu drogowych obiektów inżynierskich.

 

Podstawowe wymagania, dotyczące skali i kryteriów oceny stanu technicznego głównych elementów obiektu, oraz sposobu ustalania oceny stanu technicznego całego obiektu, zostały określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 16 lutego 2005 roku w sprawie sposobu numeracji i ewidencji dróg publicznych, obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów oraz rejestru numerów nadanych drogom, obiektom mostowym i tunelom.

 

Zarządzeniem nr 14 z dnia 7 lipca 2005 roku, Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad wprowadził do stosowania „Instrukcje przeprowadzania przeglądów drogowych obiektów inżynierskich”, zmieniane w latach późniejszych (zarządzenie nr 5 z dnia 4 lutego 2011 roku, zarządzenie nr 27 z dnia 13 kwietnia 2011 roku). Instrukcje ustalają system kontroli obiektów inżynierskich zarządzanych przez GDDKiA (przeglądy bieżące, przeglądy podstawowe, przeglądy rozszerzone, przeglądy szczegółowe, ekspertyzy) oraz określają między innymi częstotliwość, cel, sposób przeprowadzania i dokumentowania przeglądów.

 

Mając na względzie konieczność ujednolicenia sposobu oceny obiektów inżynierskich przez różnych inspektorów mostowych, Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad wprowadził zarządzeniem nr 64 z dnia 13 listopada 2008 roku „Zasady stosowania skali ocen punktowych stanu technicznego i przydatności do użytkowania drogowych obiektów inżynierskich”, znowelizowane w roku 2019 (zarządzenie nr 1 z dnia 30 stycznia 2019 roku). W opracowaniu zawarto wytyczne, wskazówki i przykłady, którymi – uwzględniając własną wiedzę i doświadczenie – powinien się kierować inspektor mostowy, oceniając poszczególne elementy obiektów inżynierskich w trakcie przeglądów podstawowych i rozszerzonych.

Stan techniczny poszczególnych elementów obiektów inżynierskich jest oceniany w sześciostopniowej skali i zgodnie z poniższymi kryteriami.

Ocena	Stan	Opis stanu elementu
5	odpowiedni	bez uszkodzeń i zanieczyszczeń możliwych do stwierdzenia podczas przeglądu
4	zadowalający	wykazuje zanieczyszczenia lub pierwsze objawy uszkodzeń pogarszających wygląd estetyczny
3	niepokojący	wykazuje uszkodzenia, których nienaprawienie spowoduje skrócenie okresu bezpiecznej eksploatacji
2	niedostateczny	wykazuje uszkodzenia obniżające przydatność użytkową, ale możliwe do naprawy
1	przedawaryjny	wykazuje nieodwracalne uszkodzenia dyskwalifikujące przydatność użytkową
0	awaryjny	uległ zniszczeniu lub przestał istnieć

 

Wyjątek stanowi izolacja obiektu inżynierskiego, której stan techniczny jest oceniany w trójstopniowej skali i zgodnie z poniższymi kryteriami.

 

Ocena	Stan	Opis stanu elementu
5	odpowiedni	brak objawów wskazujących na nieszczelność izolacji
2	niedostateczny	występują nieliczne małe zacieki, miejscowa naprawa może zatrzymać proces niszczenia elementu
0	awaryjny	występują rozległe przecieki powodujące zmniejszenie trwałości elementu

 

Elementami obiektu mostowego, które podlegają ocenie stanu technicznego, zgodnie z systematyką przyjętą w Instrukcjach, są w szczególności:

1. Nasypy i skarpy
2. Dojazdy w obrębie skrzydeł
3. Nawierzchnia jezdni
4. Nawierzchnia chodników i krawężniki
5. Balustrady, bariery ochronne i osłony
6. Belki podporęczowe i gzymsy
7. Urządzenia odwadniające
8. Izolacja pomostu
9. Konstrukcja pomostu
10. Konstrukcja dźwigarów głównych
11. Łożyska
12. Urządzenia dylatacyjne
13. Przyczółki
14. Filary
15. Koryto rzeki i przestrzeń podmostowa
16. Przeguby
17. Konstrukcje oporowe i skrzydełka
18. Urządzenia ochrony środowiska
19. Zakotwienia cięgien
20. Cięgna
21. Urządzenia obce.

 

Należy mieć na uwadze, iż nie wszystkie wyżej wymienione elementy muszą występować na określonym obiekcie mostowym, jak również, że mogą wystąpić dodatkowe elementy wymagające uwzględnienia. Oprócz ocen stanu technicznego poszczególnych elementów obiektu mostowego, ustalane są również dwie dodatkowe oceny obiektu, określone poniżej.

 

Ocena średnia obiektu	średnia arytmetyczna ocena wszystkich ocenianych elementów
Ocena całego obiektu (Ocena główna)	ocena najmniejsza z: - średniej arytmetycznej oceny wszystkich ocenianych elementów - oceny konstrukcji pomostu - oceny konstrukcji dźwigarów głównych - średniej arytmetycznej oceny przyczółków i filarów, tzn. połowa sumy najniższej oceny przyczółków i najniższej oceny filarów (w przypadku obiektu jednoprzęsłowego będzie to najniższa ocena przyczółków)

Informacje o stanie technicznym obiektów mostowych GDDKiA zostały przedstawione w formie raportu.

Do 2016 roku były przedstawiane informacje o stanie technicznym „statystycznej bazy obiektów mostowych GDDKiA”, czyli wybranej grupy obiektów w liczbie około 3% wszystkich obiektów mostowych zarządzanych przez GDDKiA.