"Jedno zdrowie" w praktyce EFSA
08.12.2025
8 grudnia 2025 r. w Głównym Inspektoracie Sanitarnym odbyła się konferencja pt. „Jedno zdrowie w praktyce EFSA – interdyscyplinarne spojrzenie na bezpieczeństwo żywności, zdrowie publiczne i środowisko”, zorganizowana przez Polski Punkt Koordynacyjny Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) zlokalizowany w GIS.
Współpraca dla „Jednego zdrowia”
Konferencja była okazją do spotkania przedstawicieli najważniejszych centralnych instytucji kontrolnych w Polsce zarządzających ryzykiem w obszarze zdrowia publicznego i jednostek naukowych dokonujących oceny zagrożeń dla zdrowia ludzi, zwierząt, roślin i ochrony środowiska.
W konferencji, poza przedstawicielami Ministerstwa Zdrowia i Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, uczestniczyli Główny Lekarz Weterynarii, Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, przedstawiciele Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH - Państwowego Instytutu Badawczego, Państwowego Instytutu Weterynaryjnego – Państwowego Instytutu Badawczego oraz Instytutu Ogrodnictwa – Państwowego Instytutu Badawczego.
Przedstawiciele inspekcji i instytutów przedstawili aktualne zagrożenia oraz możliwości współpracy z EFSA w ramach inicjatywy „One Health” oraz działań wspierających tę inicjatywę. Szczególnie istotnym tematem była kwestia realizacji skoordynowanych działań poszczególnych instytucji w ramach podejścia „Jedno zdrowie”.
W obliczu ciągle pojawiających się zagrożeń dla zdrowia Europejczyków bardzo wyraźnie wybrzmiewa twierdzenie, że zdrowie ludzi jest ściśle powiązane ze zdrowiem zwierząt, roślin oraz z funkcjonującymi ekosystemami. Podejście „One Health” uznaje potrzebę interdyscyplinarnego i wielosektorowego współdziałania w różnych obszarach tematycznych. Zagadnienia, które wpisują się w koncepcję "One Health”, dotyczą zanieczyszczeń chemicznych, bezpieczeństwa żywności, problemu oporności drobnoustrojów chorobotwórczych na antybiotyki i chemioterapeutyki, chorób odzwierzęcych i powracających chorób zakaźnych, zmian klimatycznych, zagospodarowania gruntów i utraty różnorodności biologicznej.
Prelegenci konferencji podkreślili znaczącą rolę współpracy pomiędzy instytucjami w celu realizacji podejścia „One Health” w Polsce i całej Europie, w tym rolę EFSA.
Działania EFSA
EFSA jest organem referencyjnym w zakresie oceny ryzyka związanego z żywnością i paszą w Unii Europejskiej, którego ramy prawne zostały utworzone rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady w 2002 r. EFSA prowadzi doradztwo naukowe i ocenę ryzyka w zakresie bezpieczeństwa żywności i pasz oraz bezpieczeństwa fitosanitarnego, a także niezależną komunikację na temat ryzyka.
Celem urzędu, podobnie jak obecnych na konferencji instytucji – jest przede wszystkim zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów.
