Główny Inspektorat
Sanitarny

• Gorączka denga  oraz chikungunya są chorobami wirusowymi przenoszonymi przez komary, głównie  z gatunków Aedes
• Komary, które przenoszą wirusy dengi i gorączki chikungunya wykazują aktywność w ciągu dnia, szczególnie rano i wieczorem. Te same gatunki komarów są także wektorami dla wirusa Zika,] (a w przypadku Aedesaegypti także dla wirusa żółtej gorączki).
• Obie choroby charakteryzują się bardzo zbliżonymi objawami, które zwykle pojawiają się po kilku dniach (3-7) od ukąszenia przez zakażone gatunki komarów. Występuje gorączka i ból głowy oraz w różnym nasileniu bóle stawów i mięśni kończyn oraz wysypka na ciele. W odniesieniu do gorączki denga możliwy jest także ciężki przebieg choroby (u mniej niż 5% przypadków), któremu towarzyszą objawy krwotoczności oraz wstrząs.

• denga oraz chikungunya występują stale (endemicznie) na obszarach tropikalnych i subtropikalnych w Azji Południowo-Wschodniej, Ameryce Południowej i Centralnej, w regionie Pacyfiku i Afryce,
• aktualną sytuację epidemiologiczną dengi można śledzić na stronie internetowej: Dengue worldwide overview, podobnie jak chikungunyi: Chikungunya worldwide overview
• występowanie komarów stanowiących wektor rozprzestrzeniania wirusa dengi (i innych chorób wektorowych) można również znaleźć na stronie internetowej: Aedes invasive mosquitoes - current known distribution: July 2024
• obywatele UE/EOG podróżujący do dotkniętych obszarów powinni stosować środki ochrony indywidualnej przed ukąszeniami komarów,
• prawdopodobieństwo dalszego przeniesienia wirusa dengi i chikungunya do kontynentalnej części UE/EOG jest powiązane z zaimportowaniem wirusów przez zakażonych podróżnych (w okresie wiremii) powracających z obszarów endemicznych do obszarów europejskich, co do których potwierdzono obecność ustalonych i aktywnych kompetentnych wektorów (np. Aedes albopictus i Aedes aegypti)
•  
• aktualnie wciąż prawdopodobieństwo wystąpienia lokalnych przypadków przenoszenia wirusów chikungunya i dengi na obszarach kontynentalnej części UE/EOG jest umiarkowane, ponieważ warunki środowiskowe są mniej sprzyjające dla aktywności wektorów jak i replikacji wirusa w wektorach
• w ostatnim czasie (lata 2023-2024)lokalnie nabyte przypadki dengi zgłoszono we Francji (razem z przypadkami chikungunyi), Włoszech i Hiszpanii,
• wszystkie autochtoniczne ogniska chikungunya i dengi w kontynentalnej części UE/EOG wystąpiły dotychczas w okresie od czerwca do listopada.

Przed podróżą

Przed podróżą należy skontaktować się z lekarzem medycyny podróży lub lekarzem medycyny tropikalnej, który udzieli informacji nt. zasad przygotowania się do podróży. Wizyta u tego specjalisty powinna odbyć się nie później niż 6-8 tyg. przed planowaną podróżą, co pozwoli na przyjęcie zalecanej przez lekarza profilaktyki

Zapobieganie zachorowaniu w trakcie pobytu

Szczepionka przeciwko dendze jest dopuszczona do obrotu w Europie.

W 2024 r. Europejska Agencja Leków (EMA) wydała pozytywną opinię na temat szczepionki przeciwko chikungunyi. Szczepionka została dopuszczona do obrotu dla osób powyżej 18 r.[IO1]

nie ma profilaktyki lekowej przeciwko ww. chorobom.

Osoby wyjeżdżające w rejony endemiczne dla gorączki denga i chikungunya powinny stosować się do rekomendacji, które obowiązują w przypadku chorób tropikalnych przenoszonych przez komary:

• używać repelentów w celu uniknięcia pogryzienia przez komary zarówno w ciągu dnia jak i w nocy, podczas przebywania na zewnątrz jak i wewnątrz pomieszczeń, 
• noić odpowiedni ubiór chroniący przed pokąsaniem przez komary (ubrania jasne, najlepiej zakrywające ciało z długimi nogawkami i rękawami, zakrywające stopy, nakrycie głowy),
• używać moskitier,
• pozostawać w pomieszczeniach (najlepiej klimatyzowanych lub posiadających wiatraki) w okresie pór dnia, w których aktywność komarów jest największa,
• w razie zachorowania w trakcie pobytu należy natychmiast poprosić o pomoc lekarską.

Po powrocie

W przypadku wystąpienia niepokojących objawów chorobowych po powrocie należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza, informując o przebytej podróży.

Informacje dotyczące bezpieczeństwa w czasie podróży znajdują się na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Odyseusz” oraz „Informacja dla podróżujących”, a także w aplikacji mObywatel.

Informacja opracowana na podstawie materiałów ECDC i WHO. Tutaj podlinkować należy również zakładki zawierające informacje o chikungunyi: z ECDC - Chikungunya virus disease, z WHO - Chikungunya