Podstawowe wymagania dotyczące znakowania żywności
Podawanie informacji na temat żywności na etykiecie czy opakowaniu służy ochronie zdrowia konsumentów i umożliwia konsumentom dokonywanie świadomych wyborów spośród szerokiego asortymentu produktów znajdujących się na rynku.
Podstawowe wymagania dotyczące znakowania żywności znajdują się w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011. Rozporządzenie powyższe obowiązuje w całej Unii Europejskiej.
Ponadto, w Polsce, wymagania dotyczące znakowania żywności określają:
- ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia,
- ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, oraz
- rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych.
Żywność produkowana i wprowadzana do obrotu na terytorium Polski musi być oznakowana w języku polskim. Dodatkowo może być oznakowana również w innych językach. Wymóg znakowania w języku polskim nie dotyczy żywności wywożonej poza terytorium Polski.
Rozporządzenie UE nr 1169/2011 określa, że w oznakowaniu żywności – na etykietach, opakowaniach – obowiązkowe jest podanie m.in. takich informacji jak nazwa żywności, wykaz składników, ilość żywności netto, data minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia, wartość odżywcza, nazwa lub firma i adres podmiotu, który wprowadza produkt do obrotu.
Obowiązkowe jest również podanie informacji o substancjach lub produktach powodujących alergie lub reakcje nietolerancji, które zostały użyte przy wytworzeniu lub przygotowywaniu żywności i nadal są obecne w produkcie gotowym (nawet w zmienionej formie). Wykaz substancji lub produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji znajduje się w załączniku nr II do rozporządzenia UE nr 1169/2011. Składniki alergenne należy wyróżnić w wykazie składników (za pomocą czcionki, stylu czy też podświetlenia tła) np. „mleko”. Jeżeli nazwa składnika składa się z kilku oddzielnych słów, wystarczy podkreślić tylko substancję lub produkt, które powodują alergie lub reakcje nietolerancji – np. „mleko w proszku”.
Pomocne informacje w kwestii przekazywania informacji o substancjach lub produktach powodujących alergie lub reakcje nietolerancji, wymienionych w załączniku II do rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 znajdują się w zawiadomieniu Komisji dotyczącym tych kwestii.
Większość środków spożywczych jest objęta obowiązkiem podawania informacji o wartości odżywczej, która obejmuje następujące elementy:
- wartość energetyczna,
- ilość tłuszczu,
- kwasów tłuszczowych nasyconych,
- węglowodanów,
- cukrów,
- białka,
- soli.
Obowiązkowe informacje można uzupełnić o informacje nt. ilości jednego lub większej liczby z następujących składników: kwasy tłuszczowe jednonienasycone, kwasy tłuszczowe wielonienasycone, alkohole wielowodorotlenowe, skrobia, błonnik, witaminy lub składniki mineralne.
Dodatkowe informacje na temat stosowania przepisów rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 dostępne są na stronie Komisji Europejskiej:
Food information to consumers - legislation, Guidance documents.