Podstawowe wymagania dotyczące znakowania żywności

Podawanie informacji na temat żywności na etykiecie czy opakowaniu służy ochronie zdrowia konsumentów i umożliwia konsumentom dokonywanie świadomych wyborów spośród szerokiego asortymentu produktów znajdujących się na rynku.

Podstawowe wymagania dotyczące znakowania żywności znajdują się w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. Urz. UE L 304 z 21.11.2011, z późn.zm.). Rozporządzenie powyższe obowiązuje w całej Unii Europejskiej.

Ponadto, w Polsce, wymagania dotyczące znakowania żywności określają:

ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia
ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, oraz
rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych.

Żywność produkowana i wprowadzana do obrotu na terytorium Polski musi być oznakowana w języku polskim. Dodatkowo może być oznakowana również w innych językach. Wymóg znakowania w języku polskim nie dotyczy żywności wywożonej poza terytorium Polski.

Rozporządzenie UE nr 1169/2011 określa, że w oznakowaniu żywności – na etykietach, opakowaniach – obowiązkowe jest podanie m.in. takich informacji jak nazwa żywności, wykaz składników, ilość żywności netto, data minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia, wartość odżywcza, nazwa lub firma i adres podmiotu, który wprowadza produkt do obrotu.

Obowiązkowe jest również podanie informacji o substancjach lub produktach powodujących alergie lub reakcje nietolerancji, które zostały użyte przy wytworzeniu lub przygotowywaniu żywności i nadal są obecne w produkcie gotowym (nawet w zmienionej formie). Wykaz substancji lub produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji znajduje się w załączniku nr II do rozporządzenia UE nr 1169/2011. Składniki alergenne należy wyróżnić w wykazie składników (za pomocą czcionki, stylu czy też podświetlenia tła) np. „mleko”. Jeżeli nazwa składnika składa się z kilku oddzielnych słów, należy podkreślić tylko substancję lub produkt, które powodują alergie lub reakcje nietolerancji – np. „mleko w proszku”.

Pomocne informacje w kwestii przekazywania informacji o substancjach lub produktach powodujących alergie lub reakcje nietolerancji, wymienionych w załączniku II do rozporządzenia (UE) nr 1169/2011.

Większość środków spożywczych jest objęta obowiązkiem podawania informacji o wartości odżywczej, która obejmuje następujące elementy:

wartość energetyczna,
ilość tłuszczu,
kwasów tłuszczowych nasyconych,
węglowodanów,
cukrów,
białka,
soli.

Obowiązkowe informacje można uzupełnić o informacje nt. ilości jednego lub większej liczby z następujących składników: kwasy tłuszczowe jednonienasycone, kwasy tłuszczowe wielonienasycone, alkohole wielowodorotlenowe, skrobia, błonnik, witaminy lub składniki mineralne.

Dodatkowe informacje na temat stosowania przepisów rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 dostępne są na stronie Komisji Europejskiej:

https://ec.europa.eu/food/safety/labelling_nutrition/labelling_legislation_en ,

https://ec.europa.eu/food/safety/labelling_nutrition/labelling_legislation/guidance-documents_en

Wytyczne w zakresie określenia limitów tolerancji dla składników odżywczych wymienionych na etykiecie