1000-lecie Koronacji Bolesława Chrobrego

11 listopada 2024 – 29 czerwca 2025

Wystawa skupia się na XI wieku i trzech kluczowych koronacjach: Bolesława Chrobrego, Mieszka II oraz Rychezy Lotaryńskiej, a także koronacji Bolesława Śmiałego. Wskazuje na idę Polski jako pełnoprawnego Królestwa – współtworzącego strukturę średniowiecznej Europy – oraz zarysowuje realia życia wczesnośredniowiecznego państwa Piastów.

Wśród eksponatów prezentowanych na wystawie znalazły się, m.in.:

• Denar Princes Poloniae (1005-1015) - jedno z najstarszych świadectw użycia słowa „Polska”,
• Emalie Limuzyjskie - pasyjka z krucyfiksu oraz łódka na kadzidło,
• inkrustowany grot skandynawski,
• kościana okładzina relikwiarza z Ostrowa Lednickiego,
• najstarszy fragment instrumentu smyczkowego znaleziony w Polsce.

Współorganizatorami wystawy są: Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej i Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. 

» Więcej o wystawie: www.muzhp.pl/wystawy/1025-narodziny-krolestwa 

27 kwietnia, godz. 20.00

Widowisko połączy nowoczesną formę koncertu z dziejami kart naszej historii. Wystąpią m.in. Organek, Król, Bovska, Bryska, Grzegorz Hyży, Halina Mlynkova, Vix.N, Dawid Tyszkowski, Natalia Szroeder, Kayah, Smolasty, Mery Spolsky, AbradAb, Doda, Soyka. Każdy z artystów wykona swój najbardziej znany utwór przy akompaniamencie orkiestry pod dyrekcją Michała Grotta. 

Na uczestników czeka:

• inauguracja nad Wisłą z instalacją z 8-metrowymi głowami 28 koronowanych królów Polski, inspirowaną „Pocztem królów i książąt polskich” Jana Matejki,
• artystyczna inscenizacja „żywych Drzwi Gnieźnieńskich” na Błoniach Stadionu Narodowego z udziałem 80 aktorów i zespołu Art Color Ballet,
• prezentacja historii Polski na ekranach wodnych, wykorzystująca animacje i efekty dźwiękowe,
• wielki finał - pokaz 1000 dronów, które utworzą nad sceną koronę z napisem „1025 - 2025”.

» Więcej informacji o koncercie: www.pgenarodowy.pl

6 lipca

Piknik nawiąże do życia w średniowiecznym grodzie. W jego programie znalazły się m.in.:

• warsztaty rzemiosł dawnych (tkactwo, garncarstwo, zielarstwo),
• pokazy walk wojów, tańce i spektakle,
• gra terenowa i film „Krzyż i korona” Zdzisława Cozaca,
• aleja muzeów historycznych,
• koncert finałowy odbędzie się o godz. 19.00 w parku.

18 - 20 lipca

Wydarzenie o charakterze rekonstrukcyjnym, które łączy elementy edukacyjne i kulturowe. Nawiązuje do historii Gniezna jako Pierwszej Stolicy Polski – miejsca, które dało początek państwu polskiemu i w którym koronowano 5 pierwszych polskich królów. 

Widowisko jest organizowane od 2000 roku. Partnerem jubileuszowej edycji festiwalu jest Muzeum Historii Polski. W programie wydarzenia znalazły się m.in.:

• spektakl „Koronacja 1025” – artystyczna wizja koronacji Bolesława Chrobrego i Mieszka II,
• Festiwal Kultury Słowiańskiej – pokazy grup rekonstrukcyjnych, koncerty, warsztaty rzemieślnicze i edukacyjne,
• koncert jubileuszowy „1025-2025” w katedrze gnieźnieńskiej – opowieść muzyczno-literacka o polskiej koronie i suwerenności z udziałem artystów z różnych gatunków muzycznych. 

» Więcej informacji o festiwalu: www.gniezno2025.pl/wydarzenie/koronacja-krolewska

Seria „Poczet Władców Polskich” zakłada przygotowanie i opublikowanie zestawu 42 biografii władców polskich w latach 2024-2032. W 2025 roku ukaże się pierwszy tytuł serii - publikacja „Bolesław Chrobry” Andrzeja Pleszczyńskiego. Rada naukowa projektu: Jacek Banaszkiewicz, Marek Barański, Zofia Zielińska i Henryk Litwin.

500-lecie Hołdu Pruskiego

8 kwietnia – 29 czerwca

Wystawa zbudowana jest wokół fenomenu wydarzeń z 1525 roku. Obejmuje trzy moduły:

• HISTORIA - opowiadający o burzliwych stosunkach krzyżacko-polskich i wybitnych postaciach, które doprowadziły do przekształcenia Państwa zakonnego w świeckie, jak również o konsekwencjach tego wydarzenia w nauce, literaturze, kulturze oraz polityce Europy Środkowej do końca XVIII w.,
• KULTURA - przybliżający sztukę, kulturę i naukę renesansowego dworu królewskiego oraz jego związki z dworami europejskimi,
• PAMIĘĆ – ukazujący kulturę pamięci od końca XVIII w. do współczesności w wizjach historyków i takich artystów jak: Marcello Bacciarelli, Jan Matejko, Tadeusz Kantor czy Edward Dwurnik.

Wystawie towarzyszy międzynarodowa konferencja naukowa „Hołd pruski (1525-2025): geneza, okoliczności i następstwa”, która odbędzie się w dniach 12-14 maja w Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie oraz w Muzeum Zamkowym w Malborku. Konferencja będzie forum wymiany myśli badaczy krajowych i zagranicznych nad znaczeniem wydarzenia i jego skutkami dla Europy Środkowej.

» Więcej informacji o wystawie i konferencji: www.zamek.malbork.pl

Programy grantowe i edukacyjne

Celem programu, realizowanego przez Muzeum Historii Polski, jest upamiętnianie ważnych wydarzeń w historii Polski, w tym zwiększenie zainteresowania kulturowym dorobkiem i dziedzictwem naszego kraju.

Nabór do tegorocznej edycji programu trwał od 12 marca do 11 kwietnia. Jego wyniki zostaną ogłoszone do 10 czerwca br. Dzięki temu lokalne instytucje kultury i NGO-sy otrzymają dofinansowanie od 30 do 100 tys. zł, które umożliwi im realizację oddolnych, autorskich inicjatyw.  Wśród nich znajdą się projekty wystawiennicze, edukacyjno-animacyjne, naukowe czy interdyscyplinarne o charakterze lokalnym lub ogólnokrajowym. W 2025 r. program skupia się wyłącznie na dwóch rocznicach: 1000-leciu koronacji Bolesława Chrobrego (1025) oraz 500-leciu hołdu pruskiego (1525).w

» Więcej informacji o programie: www.muzhp.pl

Obchody rocznicy 1000-lecia Koronacji Bolesława Chrobrego stały się też okazją do lepszego poznania historii Polski przez uczniów, a przy tym rozwijania ich umiejętności współpracy. Program „Szkoły 1000-lecia” jest skierowany do uczniów i nauczycieli szkół podstawowych, ponadpodstawowych oraz polonijnych. Zgłosiło się do niego 1 255 szkół, które do 30 kwietnia br. powinny zrealizować trzy obowiązkowe zadania:

• nagrać film z gratulacjami dla Bolesława Chrobrego,
• przygotować escape room, grę terenową lub grę planszową,
• zorganizować szkolny dzień z królem Bolesławem Chrobrym.

Wszystkie szkoły, które zrealizują zadania, otrzymają tytuł „Szkoły 1000-lecia”. 20 najlepszych drużyn zostanie zaproszonych na galę finałową w Muzeum Historii Polski.

» Więcej informacji o programie: www.muzhp.pl