2 nowe wpisy na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego
17.11.2025
Kultura górali polskich Karpat oraz żywieckie tradycje zdobnictwa bibułkowego to nowe wpisy na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Tworzona od 2013 roku lista liczy już 118 pozycji dokumentujących żywe tradycje, zwyczaje i umiejętności przekazywane z pokolenia na pokolenie.
Nowe wpisy na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego
- Kultura górali polskich Karpat
Tworzą ją wspólnoty górali śląskich, żywieckich, babiogórskich, orawskich, podhalańskich, zagórzańskich, gorczańskich, kliszczackich, spiskich, pienińskich, łącko-kamienickich oraz nadpopradzkich. Pomimo regionalnych różnic, grupy te łączy wspólna historia, język, muzyka, obrzędowość i poczucie tożsamości kulturowej. Istotną rolę odgrywają obrzędy doroczne i rodzinne. Wyjątkowe znaczenie ma muzyka góralska, charakterystyczny taniec, gwara oraz bogato zdobiony strój ludowy, czyli symbole góralskiej dumy i przynależności.
Kultura górali polskich Karpat jest przekazywana z pokolenia na pokolenie – w rodzinach, szkołach, zespołach regionalnych, parafiach i stowarzyszeniach.
- Żywieckie tradycje zdobnictwa bibułkowego
Zdobnictwo bibułkowe na Żywiecczyźnie ma ponad 100-letnią tradycję. Początkowo ozdoby z bibuły zdobiły wnętrza domów, a z czasem zaczęły pojawiać się także w przestrzeniach sakralnych, m.in. w kościołach i przydrożnych kapliczkach. Z bibuły wykonywano kwiaty takie jak róże, maki i chabry, a także kompozycje inspirowane naturą, często o przeskalowanych kształtach, podkreślających ich dekoracyjny charakter. Tradycyjne kwiaty bibułkowe były nieodłącznym elementem weselnych ozdób i palm wielkanocnych. Charakterystyczne dla regionu były też imieninowe wieńce, którymi dziewczęta obdarowywały swoich narzeczonych.
Obecnie na Żywiecczyźnie funkcjonują dwa nurty tej tradycji – tradycyjny, kontynuowany w ramach warsztatów, konkursów i edukacji regionalnej, oraz współczesny, w którym twórczynie eksperymentują z formą i kolorem, dostosowując dawne wzory do dzisiejszych gustów.
» Więcej informacji na temat niematerialnego dziedzictwa kulturowego na stronie: https://niematerialne.nid.pl/