W uroczystościach upamiętniających 45. rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych w Gdańsku wzięła udział Marta Cienkowska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego, wraz z przedstawicielami władz państwowych i samorządowych oraz świadkami historycznych wydarzeń. 

45 lat temu, przy Bramie nr 2 Stoczni Gdańskiej, podpisano Porozumienia Sierpniowe. To one otworzyły drogę do zwycięstawa „Solidarności” i odbudowy suwerennej Rzeczypospolitej. To, co wydarzyło się w 1980 roku, było nie tylko przełomem politycznym. Było także lekcją wspólnoty, odwagi i siły obywatelskiego głosu – mówiła Marta Cienkowska, ministra kultury i dziedzictwa narodwego. – Porozumienia Sierpniowe to przypomnienie, że dialog i współpraca są fundamentem naszej tożsamości. Bez „Solidarności” nie byłoby naszej wolności - dodała.

Porozumienia Sierpniowe symbolem jedności i determinacji Polaków

45 lat temu, 31 sierpnia 1980 r. o 17.00, w sali BHP Stoczni Gdańskiej zostało podpisane porozumienie między komisją rządową a Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym, reprezentującym ponad 700 zakładów z całej Polski.

Pierwszym wydarzeniem, które doprowadziło do podpisania Porozumień Sierpniowych, był strajk Stoczni Gdańskiej, który wybuchł 14 sierpnia w obronie zwolnionej z pracy Anny Walentynowicz. Po dwóch dniach protest został przerwany, ale potem – na skutek nalegań delegatów innych zakładów pracy, które poparły żądania stoczniowców – był kontynuowany jako strajk solidarnościowy. „Dyscyplinarne” zwolnienie Anny Walentynowicz doprowadziło do powstania największego ruchu społecznego w polskiej historii – NSZZ Solidarność. Powołano Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, który sformułował 21 postulatów. Najważniejsze dotyczyły utworzenia prawdziwie wolnych i niezależnych związków zawodowych i upamiętnienia ofiar tragedii grudnia 1970 r. Na czele protestu stanął Lech Wałęsa.

W Międzyzakładowych Komitetach Strajkowych w Stoczni Gdańskiej skupionych było ok. 800 zakładów pracy z Wybrzeża Gdańskiego. Miejskie komitety strajkowe powstały także w Elblągu i Szczecinie. 26 sierpnia 1980 r. rozpoczęły się strajki na Dolnym Śląsku, a 29 sierpnia „stanęły” kopalnie na Górnym Śląsku. Do protestów przyłączały się także zakłady z innych miast Polski.

Pokojowy bunt doprowadził do zgody komunistycznych władz na podpisanie 21 postulatów, w tym m.in. na utworzenie nowych, niezależnych, samorządnych związków zawodowych, prawo do strajku, budowę pomnika ofiar Grudnia 1970, transmisje niedzielnych mszy św. w Polskim Radiu i ograniczenie cenzury.

Podpisanie porozumień w Gdańsku stało się symbolem jedności i determinacji Polaków w walce o lepszą przyszłość. Wydarzenie to miało przełomowe znaczenie nie tylko dla historii Polski, ale i całej Europy, przyczyniając się do osłabienia systemu komunistycznego i upadku żelaznej kurtyny. Było wyrazem dążeń społeczeństwa do wolności, sprawiedliwości i poszanowania praw obywatelskich.