9. Forum Prawa Autorskiego – prowadzimy dialog o regulacji prawa autorskiego
28.03.2025
26 marca br. w warszawskim kinie „Iluzjon” spotkaliśmy się z przedstawicielami branży kreatywnej podczas 9. Forum Prawa Autorskiego. Tematem przewodnim otwartej debaty były zagadnienia związane ze zbiorowym zarządzaniem prawami autorskimi i prawami pokrewnymi. Spotkanie otworzył Maciej Wróbel, sekretarz stanu w ministerstwie kultury i dziedzictwa narodowego.
Prawo autorskie ma być ramą dla efektywnej i sprawiedliwej ochrony, która otacza pieczą prawa twórców i artystów-wykonawców oraz zapewnia im odpowiednie i godziwe wynagrodzenia. Ma być zrozumiałe i przejrzyste zarówno dla uprawnionych, jak i dla użytkowników. Ma umożliwiać rozwój twórczości oraz zapewniać możliwość budowania siły sektorów kreatywnych, siły biznesu w kulturze – powiedział wiceminister Maciej Wróbel. - Powinien być to również system adaptujący się do zmian technologicznych. Chcemy, aby prawo autorskie stanowiło fundament zrównoważonego systemu kultury – dodał.
Wiceminister Wróbel odniósł się także do sytuacji organizacji zbiorowego zarządzania.
Dzisiaj dynamiczny postęp technologiczny i ewoluujące modele biznesowe stawiają przed organizacjami zbiorowego zarządzania nowe wyzwania, kwestionują istniejące paradygmaty i wymagają przemyślenia tradycyjnych ram licencyjnych. Dlatego Ministerstwu Kultury zależy na tym, aby ozz prowadziły działalność według odpowiednich i aktualnych standardów przejrzystości i zarządzania finansami – podkreślił Maciej Wróbel.
Słuchamy głosu przedstawicieli branży kreatywnej
Dyskusja podczas 9. Forum Prawa Autorskiego była prowadzona w oparciu o rozesłany do uczestników Forum kwestionariusz. W debacie uczestniczyli przedstawiciele organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi, gildii twórców, nadawców, wydawców, izb gospodarczych, kin i organizacji zrzeszających takie podmioty z branż takich jak książka, film, prasa i muzyka. Swoje stanowisko przedstawili również arbitrzy Komisji Prawa Autorskiego.
Uczestnicy podzielili się swoimi uwagami na temat funkcjonowania systemu zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi, wskazując zarówno jego mocne strony, jak i obszary wymagające usprawnienia.
Podkreślano konieczność zapewnienia organizacjom zbiorowego zarządzania odpowiednich narzędzi, które umożliwią im skuteczne działanie na rzecz ochrony twórców i innych uprawnionych podmiotów. Jednocześnie pojawiały się głosy wskazujące na potrzebę zmian w dotychczasowym modelu ich funkcjonowania.
Wśród najczęściej podnoszonych postulatów znalazła się aktualizacja załączników do rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego dotyczącego „opłat od czystych nośników”. Ważnym tematem było także wyposażenie organizacji zbiorowego zarządzania w skuteczniejsze narzędzia egzekwowania roszczenia informacyjnego. Nie zabrakło również propozycji dotyczących reformy Komisji Prawa Autorskiego – w szczególności rozważano poszerzenie jej kompetencji o mediację w sporach.
Przedstawiciele organizacji zrzeszających użytkowników praw omawiali także wnioski ze zleconego przez nich raportu dot. działalności organizacji zbiorowego zarządzania. Raport ukazał się w dniu poprzedzającym rozpoczęcie 9. Forum Prawa Autorskiego. Przedstawiono pierwsze wnioski płynące z dokumentu, jednocześnie wielu uczestników wyraziło potrzebę dokładniejszego zapoznania się z dokumentem przed podjęciem dalszych rozmów.
Prace nad postulatami legislacyjnymi nie kończą się wraz z Forum – uczestnicy mają czas do końca kwietnia na zgłaszanie swoich uwag, które zostaną przeanalizowane przez Ministerstwo. To właśnie one staną się fundamentem dla potencjalnych działań na rzecz usprawnienia systemu zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi.