Wicepremier Gliński zaznaczył, że Ludwik Zamenhof – polski Żyd pochodzący z Białegostoku, miasta zróżnicowanego kulturowo i językowo, miał głębokie przekonanie, że język międzynarodowy zapewni wszystkim ludziom możliwość wzajemnego zrozumienia i poszanowania, niezależnie od narodowości, rasy, religii czy wyznawanych poglądów.

Esperanto miało być sposobem na uniknięcie nieporozumień i konfliktów, narzędziem zapewniającym powszechny pokój. Wiemy wszyscy, że niestety XX wiek przyniósł dwa straszliwe totalitaryzmy, które jakby zaprzeczały tej idei, ale jej nie unicestwiły. To była idea pozytywna – w sensie pomysłu i realizacji – w przeciwieństwie do tych straszliwych ideologii, które przyniosły śmierć oraz rozwój straszliwych systemów totalitarnych w Europie – podkreślił szef resortu kultury.

Wyjaśnił, że szybki rozwój ruchu esperanckiego wynika z dużego zainteresowania, z jakim spotkała się ta piękna idea.

Pierwszy podręcznik języka międzynarodowego autorstwa dr. Esperanto Ludwika Zamenhofa ukazał się w 1887 roku. Niedługo potem powstało pierwsze towarzystwo esperantystów w Norymberdze, w 1905 roku zorganizowano pierwszy Światowy Kongres Esperanto we Francji, a już trzy lata później utworzono Światowy Związek Esperantystów. Konsekwencją rosnącej popularności esperanto był rozwój publikacji w tym języku oraz esperanckich zbiorów bibliotecznych – poinformował wicepremier Gliński.

Wskazał, że jedynym z największych na świecie księgozbiorów esperanto jest właśnie Biblioteka Hectora Hodlera, której początki sięgają 1908 roku w ramach działań Szwajcarskiego Towarzystwa Esperanto w Genewie.

Zakupiona w 1912 roku przez szwajcarskiego esperantystę i współtwórcę światowego ruchu esperantystów Hectora Hodlera, na mocy testamentu przekazana została Światowemu Związkowi Esperantystów. Dziś, poprzez ofiarowanie tych zbiorów Bibliotece Narodowej, zapisujemy kolejną kartę w historii ich podróży – zaznaczył prof. Piotr Gliński.

Podkreślił, że dzięki podjętej współpracy Biblioteki Narodowej oraz Światowego Związku Esperantystów, zasoby Narodowej Książnicy wzbogacają się o ok. 30 tys. publikacji drukowanych, płyt, fotografii oraz materiałów archiwalnych, stanowiących cenne źródło wiedzy o kulturze esperanto oraz dorobku i dziejach ruchu esperantystów.

Biblioteka Narodowa od dziś staje się centrum dokumentacji esperanto. Życzę, by unikatowe zasoby, poddane fachowej opiece Narodowej Książnicy, były w pełni wykorzystywane nie tylko przez badaczy i specjalistów, ale także miłośników oraz kontynuatorów idei esperanto – powiedział minister kultury. Podziękował dyrektorowi, dr Tomaszowi Makowskiemu, za to jak bardzo w ostatnim czasie rozwinęła się Biblioteka Narodowa.

Nie tylko otworzyła wspaniałe nowe czytelnie, ale także poszerzyła swoje zasoby, przyjmując liczne depozyty i archiwa. To instytucja, której celem jest gromadzenie, ale też udostępnianie swoich zbiorów. Dzisiaj Biblioteka zrobiła krok w kierunku idei, która wciąż nie jest zapomniana, ale wymaga naszego wsparcia. Nie tylko dlatego, że jest elementem polskiego dziedzictwa kulturowego i narodowego, ale także dlatego, że wciąż jest ważna i piękna – podsumował prof. Piotr Gliński.

O Światowym Związku Esperantystów (Universala Esperanto-Asocio, UEA)

Światowy Związek Esperantystów to największa międzynarodowa organizacja użytkowników języka esperanto. Została założona 28 kwietnia 1908 r. jako indywidualne stowarzyszenie esperantystów. Posiada członków w ok. 130 krajach. Zgodnie ze statutem jej celem jest upowszechnianie języka międzynarodowego esperanto, działanie na rzecz rozwiązania problemu językowego w stosunkach międzynarodowych i usprawnienie komunikacji międzynarodowej.

O Bibliotece Hectora Hodlera 

Biblioteka Hectora Hodlera to jeden z największych księgozbiorów esperanto na świecie, założony w 1908 r. przez Szwajcarskie Towarzystwo Esperanckie w Genewie. W 1912 r. Biblioteka została kupiona przez Hectora Hodlera, który zapisał ją w testamencie Światowemu Związkowi Esperantystów. W latach 1960–1962 zbiory zostały przeniesione do Rotterdamu.

Biblioteka Hectora Hodlera obejmuje około trzydzieści tysięcy książek, roczników czasopism, pudeł fotografii i płyt. Wśród nich znajdują się również jedne z pierwszych drukowanych publikacji w esperanto z końca XIX wieku. Można tu znaleźć również interesujące polonica – tłumaczenia na esperanto zarówno klasyki polskiej literatury, jak i literatury współczesnej.